عنوان پایان‌نامه
مذهب و سیاست مذهبی شیبانیان
- رشته تحصیلی
- تاریخ-مطالعات قفقازوآسیای مرکزی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 780410;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 49791
- تاریخ دفاع
- ۰۳ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- مهدی شریفیان
- استاد راهنما
- حسن حضرتی
- چکیده
- شیبانیان سلسله‌ای ترکی- مغولی، در آسیای مرکزی بودند که پایه‌های اولیه قدرت خود را در دشت قبچاق پی ریخته و با انتساب خود به شیبان، پسر جوچی، پسر چنگیز، مشروعیت لازم را در بین طوایف ترک و مغول به دست آوردند. سلطان محمد شیبانی، پسر شاه بداق، پسر ابوالخیرخان، در آغاز سد?10 ق. با تصرف ماوراءالنهر، حکومت شیبانیان را که با کوشش‌های جدش، ابوالخیر خان، پایه گذاری شده بود، استحکام بخشید. او بعد از یک دوره فترت در حیات مذهبی اسلام، یعنی دوره مغول، با توجه به قدرت و نفوذ مذهب و علماء و مشایخ حنفی در ماوراءالنهر، مذهب را اساس مناسبات سیاسی داخلی و خارجی خود کرده و در راه تحکیم قدرت و بسط سلطه، از آن بهره می‌برد. در همین زمان، با تأسیس حکومت صفوی، و مبناء قرار گرفتن مذهب شیعه امامی در سیاست، توسط شاه اسماعیل، و اقدامات او برای ترویج و گسترش تشیع، بسیاری از علماء سنی مذهب ایران، به ماوراءالنهر مهاجرت کردند. محمد خان شیبانی با استفاده از این فرصت و با ادعای مذهبی «امام زمان و خلیفه الرحمن»، برای از بین بردن «رفض و بدعت» و در راستای گسترش قلمرو، با شاه اسماعیل در مرو، درگیر و کشته شد. (916 ق). بعد از او جانشینانش، همین رویه حکومتی، یعنی مبناء قرار دادن مذهب، برای پیشبرد اهداف سیاسی را ادامه دادند که این منجر به جنگهای دامنه دار مذهبی، بین حکام مسلمان شیعه و سنی شد. مشهورترین حاکمان شیبانی، عبیدالله خان و عبدالله خان بودند که با تأیید علما و مشایخ ماوراءالنهر در اتحاد با عثمانی به منظور دفاع از «سنت نبوی» و «رفع الحاد»، بارها به قلمرو دولت شیعی مذهب صفوی، حمله کردند. این رویه تا پایان حکومت شیبانیان در سال 1007 ق. ادامه داشت. واژه‌های کلیدی: ماوراءالنهر، شیبیانیان، مذهب، علما و مشایخ، صفویان (قزلباش)، عثمانی.
- Abstract
- Series Shaybanids Turkish - Mongolian, in Central Asia were the primary basis for casting their power and assignment to follow the plain Ilkhanate Shaybanid, Jvchy son, son Changiz, the legitimacy of the Turkish tribes and Mongols achieved. Sultan Mohamed Shaybani, son of King Bedaki, Abvalkhyrkhan son, at the beginning of the 10th century BC. Transoxiana with possession, the government's efforts Shaybanids Jdsh, Abvalkhyr Khan, the base had been reinforced.benefits. At the same time, the establishment of Safavid rule, and the Mbna’ Shia Imami faith in politics, by Shah Ismail, and his efforts to promote Shia-Sunni scholars of Iran, migrated to Transoxiana. Mohammad Khan Shaybani use of this opportunity and religious claims, "the Caliph and Imam Rahman", to eliminate the "Rfz and Innovation" in order to expand the territory, with Shah Ismael in Merv, engaged and killed. (916 BC). After his successors, the state procedure, namely putting Mbna’ religion, continued to advance political goals that led to a protracted religious war between Shia and Sunni Muslims were rulers. Shaybani's most famous rulers, Obaidullah Khan and Abdullah Khan, who with the approval of scholars and Sheikhs Transoxiana in alliance with the Ottomans in order to defend the "prophetic tradition" and "elimination of heresy", and again to the realm of the religious Shiite Safavids, attacked. This procedure until the year 1007 AH Shybanyan government. Continued. Keywords: Transoxiana, Shaybyanids, religion, scholars and Sheikhs, Safavids (Qizilbash), Ottoman
