عنوان پایاننامه
تعدد نقش و سلامت روان د زنان سرپرست خانوار ( با تاکید بر زنان دست فروش مترو )
- رشته تحصیلی
- مطالعات زنان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 50427;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4360
- تاریخ دفاع
- ۰۲ مرداد ۱۳۹۰
- دانشجو
- مرجان ربیعی
- استاد راهنما
- الهه حجازی موغاری
- چکیده
- مطالعات خانواده در مناطق مختلف جهان، حاکی از افزایش خانواده های زن سرپرست می باشد. از جمله دلایل عمده این افزایش، عوامل جمعیت شناختی و اجتماعی، مهاجرت های ناشی از بحران های اقتصادی و سیاسی و دگرگونی ارزش ها و الگوهای فرهنگی است. در شرایط کنونی، پیامد افزایش این نوع خانواده ها، فزونی فقر و آسیب پذیری اجتماعی و شیوع بالای فشارهای روانی در جامعه است. در این پژوهش پس از مرور منابع نظری و پژوهشی مرتبط با موضوع با بهره گیری از نظریه تعدد نقش و سلامت به عنوان چهار چوب نظری و راهنمای این رساله، پیامد تعدد نقش و سلامت روان در زنان دستفروش مترو(البته کسانی که سرپرست خانوار هستند) مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این پژوهش شناخت آثار ایفای نقش های چندگانه بر سلامت روان زنان سرپرست خانوار، نگرش زنان دستفروش مترو نسبت به خودشان و راهکارهای مورد استفاده آنان برای حل مشکلات ناشی از فشار نقش های چندگانه بوده است. روش مورد استفاده، روش تحقیق آمیخته و ترکیبی است که شامل دو روش کمی و کیفی است. در بخش کیفی تحقیق، داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته گردآوری و سپس مقوله بندی شدند. در بخش کمی نیز برای تعیین وضعیت سلامت روان این زنان و تکمیل داده های کیفی از ابزار پرسش نامه (سلامت روان گلدبرگ)استفاده شده است. نمونه گیری به شیوه گلوله برفی انجام شده که یکی از انواع نمونه گیری های غیر تصادفی است. یافته های این تحقیق بیان گر تلفیقی از دو مدل(تکثر نقش، اعتلای نقش) تشریح شده در چهار چوب نظری می باشد. نقش های زنان سرپرست خانوار همانند خانه داری، نان آوری و مادری در بردارنده ی مجموعه ای از فرصت ها و محدودیت های مختلف است. تعدد نقش از یک سو به علت ایجاد حس مفید بودن بخشی از نیازهای روانی آنان را تامین کرده و موجب گسترش عاملیت، توانمندی و خود باوری این زنان شده است. از سوی دیگر نمی توان از پیچیدگی و دشواری تعدد نقش و مشکلاتی که برای این زنان ایجاد می کند غافل ماند، به ویژه در مورد این قشر از زنان که شغل شان تا حدودی زمینه را برای ایجاد اختلالات روانی (اضطراب، ناامیدی، خستگی، افسردگی و بیماری های جسمانی) درآنان فراهم می سازد. همچنین در سطح همین نمونه ی خاص می توان گفت که تعدد نقش تاثیر مخربی بر سلامت روان این زنان نداشته است و همان طور که داده های بخش کمی نیز نشان می دهند میزان سلامت روان در آنان در سطح متوسطی می باشد. واژه های کلیدی: زنان سرپرست خانوار، دستفروش مترو، سلامت روان، تعدد نقش
- Abstract
- Abstract Family Studies in many parts of the world suggest an increase of woman – single parent households. Among the many major reasons for such increase are demographic and societal factors, immigrations resulting from economic and political crises as well as transformations in cultural values and patterns. Under current circumstances, the consequences of the increase in the number of such households include aggravation of poverty, social ----- and a wide spread of psychological strains and distress in the society. In this research, following a review of the theoretical and research literature on the subject, using the theory of role plurality and health as the theoretical framework guiding this thesis, the consequences of role plurality and psychological health among woman vender on the subway trains who are householders as well have been investigated. The aims of this research project have been to indentify the impacts of role plurality on the mental psychological health of woman householders, the impression of subway woman venders of themselves(their self-image) ,and the solutions employed by them for resolving the issues caused by the pressures of role plurality . The method applied has been a combined research method comprising both qualitative and qualitative methods. In the qualitative part of the research, the data has been collected through half- structured interviews and then catagorized.In the qualitative part, in the order to determine the mental health conditions of the subjects and supplement the qualitative data, Goldenberg mental health questionnaire was utilized. Snowball sampling has been conducted as a nonrandomized sampling approach. The findings of this research suggest a combination of the two models, namely role plurality and role improvement, being discussed in the theoretical framework. The roles of woman householders such as kin keeping, maternal role, and breadwinner include a range of various opportunities and restrictions. On the one hand, role plurality, as a source of feeling efficient and useful for the individual, satisfies a part of psychological needs and improves the subjects agency, abilities, and self confidence. On the other hand, the complexity and difficulties of role plurality for these woman cannot be ignored, in particular for this group of woman whose job potentially leads to psychological disorder including anxiety, depression, fatigue, frustration, desperation as well as physical health problems. In terms of this specific study, it could be stated that role plurality has had no destructive impact on the sample subject’s psychological health and as it is illustrated by the statistics in the qualitative part the psychological health among them is at on average level.