بررسی سیتوژنتیکی گونه هایی از جنس زیگوفیلوم در ایران
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 48233
- تاریخ دفاع
- ۱۰ اسفند ۱۳۸۹
- دانشجو
- فاطمه امینی چرمهینی
- استاد راهنما
- محسن ابراهیمی
- چکیده
- چکیده در این تحقیق تنوع سیتوژنتیکی 32 جمعیت از جنس Zygophyllum با استفاده از سلولهای مریستمی نوک ریشه بذور مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج کاریولوژیکی نمونههای نوک ریشه نشان داد که در هر 15 جمعیت Z. fabago ، تعداد کروموزوم پایه 11 x = و تعداد کروموزوم 22=x2=n2 بوده است. بر اساس جدول استیبنز پنج جمعیت از این گونه در کلاس A1، پنج جمعیت در کلاس A2، دو جمعیت در کلاس B1 و سه جمعیت در کلاس B2 قرار گرفتند که این امر بیانگر تنوع موجود در بین جمعیتهای این گونه از لحاظ تقارن کاریوتیپی میباشد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بر اساس طرح کاملاً تصادفی نشان داد که بین جمعیتها از لحاظ تمامی صفات در سطح احتمال 1% و در مورد DI (شاخص پراکندگی) در سطح احتمال 5% اختلاف معنی داری وجود دارد که حاکی از وجود تنوع در اندازه و تقارن کروموزومها در جمعیتهای مورد بررسی میباشد. در تجزیه به عاملها سه عامل اول 97/93 درصد از کل تنوع موجود در بین جمعیتها را توجیه نمودند. در دندروگرام حاصل از تجزیه کلاستر، جمعیتها در سه گروه قرار گرفتند که جمعیتهای فلاورجان و یزد با داشتن کمترین فاصله اقلیدسی (16/2) بیشترین شباهت را با یکدیگر داشتند و جمعیتهای سمنان و زابل با داشتن بیشترین فاصله اقلیدسی (54/14) دارای بیشترین تفاوت بودند. در مورد گونه Z. atriplicoides هم 11 جمعیت مورد بررسی قرار گرفتند که همگی دارای تعداد کروموزوم پایه یکسان11x = بوده ولی از لحاظ سطح پلوئیدی متفاوت بودند بطوریکه دو جمعیت دیپلوئید(22 = x2n = 2) و نه جمعیت هم تتراپلوئید (44 = x4n= 2) بودند. بر اساس جدول استیبنز هشت جمعیت در کلاس B2و سه جمعیت در کلاس B3 قرار گرفتند که این امر بیانگر عدم تقارن کاریوتیپی در بین جمعیتها بود. در تجزیه واریانس صفات کاریوتیپی در جمعیتهای Z. atriplicoides مشاهده شد که بین جمعیتها از لحاظ تمامی صفات، به غیر از انحراف معیار شاخص سانترومری (CVci) اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% وجود دارد که این امر بیانگر وجود تنوع زیاد در اندازه و تقارن کروموزومها در جمعیتهای متعلق به این گونه میباشد. در تجزیه به عاملها چهار عامل جمعاً 69/97 درصد از کل تنوع موجود در بین جمعیتهای این گونه را توجیه نمودند. در دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای جمعیتها در چهار گروه قرار گرفتند که در ماتریس فواصل اقلیدسی، جمعیتهای بستک 2 و فارس با داشتن کمترین فاصله اقلیدسی (99/1) بیشترین شباهت را با یکدیگر داشتند و جمعیتهای سروستان و حاجیآباد با داشتن بیشترین فاصله اقلیدسی (48/12) دارای بیشترین تفاوت بودهاند. در رابطه با گونه Z. eurypterum، شش جمعیت مورد بررسی همگی دارای تعداد کروموزوم پایه یکسان 11x= و همگی تتراپلوئید بودند(44 = x4n= 2). بر اساس جدول استیبنز دو جمعیت در کلاس B2و چهار جمعیت در کلاس B3 قرار گرفتند. در تجزیه به عاملها سه عامل 9/96 درصد از کل تنوع موجود در بین جمعیتها را توجیه نمودند. در تجزیه کلاستر، با برش دندروگرام، جمعیتهای این گونه در چهار گروه قرار گرفتند. جمعیتهای زابل و خاش با داشتن بیشترین فاصله اقلیدسی (5/11) کمترین شباهت را با یکدیگر داشتند و جمعیتهای بردسیر و حاجیآباد با داشتن کمترین فاصله اقلیدسی (43/3) دارای بیشترین شباهت بودند. در دو جمعیت ازZ. eichwaldii هم تعداد کروموزوم پایه، 11 x = و تعداد کروموزوم 22 = x2n= 2 بوده و هر دو در کلاس B2 قرار داشتند و در دندروگرام کلی به جمعیت Z. fabago قرابت زیادی نشان دادند. واژه های کلیدی: تنوع سیتوژنتیکی، Zygophyllum، کاریوتیپ، کروموزوم
- Abstract
- In this study cytological variation in 32 populations of Zygophyllum representing four species (fabago, atriplicoides, eurypterum, eichwaldii) were studied. for this work the meristematic cells of root tips obtained from germinated roots. karyological studies in Z. fabago showed that in all of 15 populations the basic chromosome number was X=11 and 2n=2X=22. According to Stebbins categories, five populations of this species placed in 1A, five in 1B, and three in 2B class. This showed the variation in symmetry of karyotypes among the populations of this species. The results of the variance analysis based on complete randomized analysis showed a significant difference (P ?0/01) among the populations for all of traits except for Dispersion Index (DI), for DI significant degree at %5 was observed. This showed that there were variations in size and in symmetry of chromosomes. In factor analysis, the first three factor justified %93.97 of the total variance. Cluster analysis (wards method) classified the populations in to three groups, Semnan and Zabol populations had the most Euclidean distances (14.54) while Flavarjan and Yazd had the least distances (2.16). we examined 11 populations in Z. atriplicoides, in all of them the basic chromosome number was X=11 but their ploidy level varied. Two populations were diploid and nine of them were tetraploids. According to Stebbins categories eight populations placed in 2B and three populations placed in 3B class. Analysis of variance showed a significant difference (P?0/01) among the populations for all of the traits except CVci. In factor analysis the first four factors justified %97.69 of the total variance. Cluster analysis classified the populations in to four groups .the Bastak2 and Fars had the least Euclidean distances (1.99), Sarvestan and Haji Abad had the most (12.48). in Z. eurypterum we examined six populations, all of them had the basic chromosome number X=11 and all were tetraploids. Two populations were in 2B and four were in 3B class. In factor analysis the first three factors justified %97.69 of the total variance. Cluster analysis classified them in four groups. Zabol and khash had the most Euclidean distances (11.5), Bardsir and Haji Abad had the least (3.43). in two populations of Z. eichwaldii the basic chromosome number was X=11 and all were diploid (2n=2X=22) and they placed in 2B class. In total clustering they were near to clusters of Z. fabago. Keywords: cytological variation, Zygophyllum, karyotype, chromosome