عنوان پایان‌نامه
ارزیابی اثر شاخص های جوانه زنی و بنیه(ویگور) بذر بر عملکرد دانه و اجزای آن در ارقام سویای تولیدی استان های مازندران و گلستان
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی -زراعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 583;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 52963
- تاریخ دفاع
- ۲۸ دی ۱۳۹۰
- استاد راهنما
- ایدین حمیدی, غلامعلی اکبری
- دانشجو
- مریم غفاری ملایری
- چکیده
- چکیده به منظور ارزیابی شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه بذر ارقام تجاری سویا با سطوح مختلف قوه نامیه با استفاده از آزمون‌های بنیه بذر و تأثیر قوه نامیه بذر بر ظاهر شدن گیاهچه در مزرعه، رشد، عملکرد و اجزاء عملکرد 4 رقم تجاری سویا، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال 1390 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 4 رقم تجاری سویا (سحر، ساری (J.K)، کتول (DPX) و 033) و 3 سطح قوه نامیه (قوه نامیه بالا، متوسط و پایین برای هر رقم) بودند. نتایج ارزیابی تو‌دهای بذری با استفاده از آزمون جوانه‌زنی استاندارد نشان داد که تأثیر قوه‌نامیه و رقم بر صفات متوسط زمان جوانه‌زنی، درصد گیاهچه‌های عادی و غیرعادی معنی‌دار بود. همچنین اثر متقابل قوه‌نامیه×رقم بر صفات طول گیاهچه و شاخص طولی بنیه گیاهچه معنی‌دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که با کاهش میزان سطح قوه‌نامیه، متوسط زمان جوانه‌زنی بذر و درصد گیاهچه‌های غیرعادی افزایش و درصد گیاهچه‌های عادی کاهش یافت. بیشترین و کمترین شاخص طولی بنیه گیاهچه نیز به ترتیب مربوط به قوه‌نامیه پایین رقم 033 و قوه نامیه پایین رقم سحر بود. نتایج آزمایش در آزمون پیری تسریع شده نیز نشان داد که اثر متقابل قوه‌نامیه×رقم بر صفات درصد جوانه‌زنی، شاخص طولی بنیه گیاهچه، درصد گیاهچه عادی و غیرعادی معنی‌دار بود. بیشترین و کمترین درصد جوانه‌زنی و درصد گیاهچه‌های عادی به ترتیب مربوط به قوه‌نامیه بالای رقم کتول و قوه‌نامیه پایین رقم سحر بود. بیشترین و کمترین شاخص طولی بنیه گیاهچه نیز به ترتیب مربوط به قوه‌نامیه بالای رقم کتول و قوه‌نامیه پایین رقم 033 بود. نتایج تجزیه واریانس برای آزمون هدایت الکتریکی نشان داد که اثر متقابل قوه‌نامیه×رقم بر میزان هدایت الکتریکی محلول حاوی بذر معنی‌دار بود و سطح بالای قوه نامیه رقم 033 کمترین، و سطح قوه‌نامیه پایین رقم سحر بیشترین مقدار این صفت را دارا بودند. بررسی صفات مربوط به ظاهر شدن گیاهچه در مزرعه نشان داد که تأثیر قوه‌نامیه و رقم بر صفات تراکم نهایی بوته در واحد سطح، متوسط زمان ظهور گیاهچه و سرعت ظهور گیاهچه معنی‌دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که در بین ارقام مورد بررسی، رقم کتول بیشترین تراکم نهایی بوته در واحد سطح و سرعت ظهور گیاهچه و رقم سحر بیشترین مدت زمان ظهور گیاهچه را داشتند. بیشترین تراکم نهایی بوته در واحد سطح و سرعت ظهور گیاهچه نیز در قوه‌نامیه بالا و بیشترین متوسط زمان ظهور گیاهچه در قوه‌نامیه پایین مشاهده شد. اثر متقابل قوه‌نامیه×رقم بر عملکرد دانه نیز معنی‌دار شد و بیشترین عملکرد مربوط به رقم کتول و کمترین آن مربوط به رقم سحر بود. در بین سطوح مختلف قوه نامیه نیز قوه‌نامیه بالا بیشترین، و قوه‌نامیه پایین کمترین عملکرد دانه را داشتند. از مجموعه صفات اندازه‌گیری شده در آزمون جوانه‌زنی استاندارد و هدایت الکتریکی تنها صفات درصد گیاهچه عادی و درصد گیاهچه غیر عادی با صفات مزرعه همبستگی معنی‌داری را نشان دادند. به طوری‌که درصد گیاهچه عادی همبستگی مثبتی با صفات تراکم نهایی بوته در واحد سطح (**8/0r =) و سرعت ظهور گیاهچه (**8/0r=) در سطح احتمال 1 درصد داشت. بررسی ضرایب همبستگی ساده بین شاخص¬های مورد بررسی در آزمون پیری تسریع شده و صفات اندازه‌گیری شده در مزرعه مشخص نمود که وزن خشک گیاهچه و بنیه وزنی گیاهچه همبستگی مثبت و معنی‌داری با صفات تراکم نهایی در واحد سطح و سرعت ظهور گیاهچه نشان داد. عملکرد دانه نیز با صفت بنیه وزنی گیاهچه در آزمون جوانه‌زنی استاندارد و با صفات بنیه طولی گیاهچه، درصد گیاهچه‌های عادی در آزمون پیری تسریع شده همبستگی مثبت و معنی‌دار و با صفات درصد بذر پوسیده در آزمون پیری تسریع شده و میزان هدایت الکتریکی در آزمون EC، همبستگی منفی و معنی‌داری را نشان داد. به‌طور کلی چنین می‌توان نتیجه گیری کرد که کاهش قوه‌نامیه بذر در سویا می‌تواند باعث کاهش ظهور گیاهچه سویا در مزرعه و در نهایت کاهش عملکرد گردد. کلمات کلیدی: سویا، قوه‌نامیه، آزمون‌های بنیه بذر، سبز شدن مزرعه، عملکرد
- Abstract
- Evaluation the effect of seed germination and vigor indices on grain yield and its components in soybean cultivars produced in the provinces of Mazandaran and Golestan Abstract: In order to evaluate the germination and seed vigour indices of commercial soybean varieties with different levels of viability by seed vigour testing and effect of seed viability on seedling emergence, growth and yield of four commercial soybean varieties, an experiment as factorial on based on RCBD design with four replication at seed and plant certification and Registration Institue was carried out. Experimental treatments included: four soybean variety (Sahar, Sari, DPX and 033) and three levels of seed viability (low, medium and high seed viability for each cultivar). Result of standard germination test showed that effect of seed viability and cultivar on mean time of germination, normal and abnormal seedling percent was significant. Also the interaction effect of seed viability×cultivar on seedling length and seedling vigour index1 was significant. Results of mean comparison show that with decreasing in seed viability, mean time of germination and abnormal seedlings increased but normal seedlings decreased. Highest and lowest seedling vigour index was related to 033 cultivar with low seed viability and low seed viability of Sahar cultivar. Results of accelerated aging test showed that the interaction effect of seed viability×cultivar on germination, seedling vigour index1, normal and abnormal seedling percentage was significant. Highest and lowest germination and normal seedling was related to DPX cultivar with high seed viability and 033 cultivar with low seed viability respectively. Also highest and lowest of seedling vigour was observed high seed viability of DPX and low seed viability of 033 cultivar respectively. Results of analysis of variance for EC test showed that interaction effect of seed viability×cultivar on measured EC value was significant and high seed viability of 033 cultivars and low seed viability of Sahar cultivar had highest and lowest values respectively. Results of this study showed that effect of seed viability and cultivar on final plant density, mean time of seedling emergence and emergence rate was significant. DPX cultivar showed highest final plant density and seedling emergence rate however the highest mean time of seedling emergence was obtained in Sahar cultivar. The highest final plant density and seedling emergence rate were obtained at high seed viability level and highest mean emergence time was observed at low seed viability level. Interaction effect of seed viability×cultivar on grain yield. Was significant and highest value of this parameter was related to DPX cultivar. Also maximum grain yield was obtained at high seed viability level. In both standard germination test and accelerated aging test, only normal and abnormal seedlings percentage had significant correlation with field emergence traits and normal seedlings had positive significant correlation with final plant density( r=0.8**) and seedling emergence rate (r=0.8**) one percent probability level. Result show that seedling dry weight and seedling vigour index II had a positive correlation with final plant density per area and seedling emergence rate significantly. Also grain yield showed positive significant correlation with seedling dry weight in standard germination test and with seedling vigour index I and normal seedling percentage in accelerated aging test. Also this parameter had a significant negative correlation with rotted seed and EC value. Generally, we concluded that losses of seed viability in soybean can influence the field emergence and finally led to yield reduction. Key words: Soybean, viability, seed vigour tests, field emergence, yield
