عنوان پایان‌نامه
نقش هورمون ها در تحمل به تنش خشکی اخر فصل برخی از ژنوتیژ های گیاه جو
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی -زراعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 58768;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 707
- تاریخ دفاع
- ۱۵ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- زهره شعبانی
- استاد راهنما
- غلامعباس اکبری
- چکیده
- خشکی یکی از محدودیت های اصلی و از مهمترین تنش های محیطی است که رشد گیاهان و عملکرد محصولات را کاهش می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه جو آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389در گلخانه پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی کرج به اجرا درآمد. در این آزمایش از 4 تیمار تنش 75%، 50%، 30%، 10% رطوبت زراعی و 6 رقم و لاین متحمل، نیمه متحمل و حساس جواستفاده شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر ژنوتیپ و تنش و اثر متقابل ژنوتیپ در تنش برای کلیه صفات مرفولوژیک، عملکرد و اجزاء عملکرد، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی اندازه گیری شده در سطح یک درصد معنی دار شد. افزایش تنش منجر به کاهش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد و رقم مقاوم یوسف و لاین 67، کاهش معنی دار کمتری نسبت به سایر ارقام نشان دادند و همچنین از سطح برگ بالاتری برخوردار بود.ارقام مقاوم از هدایت روزنه ای بالاتر و نشت الکترولیتی کمتری برخوردار بودند.میزان سبزینگی در کلیه ارقام با افزایش تنش افزایش یافت و در تنش شدید 10% کاهش معنی داری یافت. تنش خشکی محتوای رطوبت نسبی و پتانسیل آب کل برگ را کاهش داد، که کمترین کاهش مربوط به ژنوتیپ مقاوم به خشکی و بیشترین کاهش مربوط به رقم حساس به خشکی بود. پتانسیل اسمزی در همه ژنوتیپ ها با افزایش سطح تنش، کاهش معنی داری را نشان داد که در ژنوتیپ یوسف و لاین 64 این کاهش بیشتر، که به دلیل افزایش غلظت متابولیت ها بود. قند محلول کل، پرولین، نشاسته و پتاسیم در رقم مقاوم بیشتر بود، همچنین هورمون آبسیزیک اسید(ABA) نیز با افزایش سطح تنش خشکی در تمام ژنوتیپ ها افزایش یافت که این افزایش در رقم مقاوم یوسف بیشتر بود و در ژنوتیپ حساس موراکو کمتر بود. همچنین میزان هورمون(IAA) و جیبرلین نیز با افزایش سطح تنش کاهش یافت. نتایج تجزیه خوشه ای تمام صفات اندازه گیری شده نشان داد که رقم یوسف و لاین 67 مقاوم و رقم موراکو حساس به تنش خشکی است. کلمات کلیدی:ارقام جو، تنش خشکی، هورمون های گیاهی، متابولیت ها، روابط آبی، صفات فیزیولوژیک
- Abstract
- Drought is one of the major limitations and one of the most important environmental stresses which decreases plants growth and products function. In order to examine the drought effect on some of barley morphological, physiological and biochemical characteristics, an experiment as a factorial was performed in completely randomized design in three replications in farming year of 1389-90 in greenhouse of agricultural biotechnology institute of Karaj. Four agronomical water stress treatments of 10%, 30%, 50%, 75% and 6 resistant, semi-resistant and susceptible barley varieties and lines were used in this experiment. Variance analysis results of data showed that effect of genotype and stress and reciprocal effect of genotype in stress for all the measured morphological, function and function components, physiological and biochemical characteristics were significant at the level of 1%. Stress increasing lead to a decrease in seed and biologic function and harvesting index and resistant Yousef variety and line 67, showed less decrease than the other varieties and had more leaf surface. Resistant varieties retained more stomatal conductance and less electrolyte leak. Chlorophyll content increased as a result of stress increase and in high stress of 10%, decreased significantly. Drought stress decreased relative moisture and whole leaf water potential, in which the least decrease was related to drought resistance genotype and the most decrease, was related to drought sensitive variety. Osmotic potential showed a significant decrease in all genotypes due to stress level increase, that in Yousef genotype and line 64 this decrease was more due to increasing density of metabolites. Total soluble sugar, proline, starch and potassium were more in resistant variety, Abscizic acid also increased as a result of drought level increase in all the genotypes that was more in Yousef and was less in Moracco sensitive genotype. IAA and Jibereline hormone contents also decreased due to stress level increase. Cluster analysis results of all the measured properties demonstrated that Yousef variety and line 67 are resistant and Moracco variety is sensitive to drought stress. Keywords: Barley varieties, Drought stress, Plant hormones, Metabolites, Moisture relations, Physiological characters
