عنوان پایان‌نامه
بررسی تنوع مورفولوژیکی و ژنتیکی جمعیت‌های رازیانه ایران
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 556;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51255
- تاریخ دفاع
- ۰۵ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- کیوان بهمنی
- استاد راهنما
- علی ایزدی دربندی
- چکیده
- در این مطالعه بذور 50 ژنوتیپ رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill) از مناطق مختلف ایران با خصوصیات اقلیمی متفاوت جمع آوری شد. جهت بررسی تنوع مورفولوژی و فنولوژی، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردید و 26 صفت (شامل محصول دانه، محتوای اسانس، روز تا 70% خشک شدگی دانه، ارتفاع، تعداد برگ و گل، تعداد گره، وزن بیوماس، طول ریشه و...) در دو سال متوالی اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر سال در ژنوتیپ معنی دار است و بین ژنوتیپ های رازیانه از نظر صفات بررسی شده در هر سال، اختلاف معنی¬داری وجود دارد. به صورت مجموع هر دو سال ژنوتیپ های مغان، مشکین شهر، الموت، فزوه، فسا و خلخال (به ترتیب با مقادیر 910، 881، 543، 542، 534 و 528) دارای بیشترین عملکرد دانه در متر مربع بودند. به صورت میانگین هر دو سال ژنوتیپ های رزن، فزوه، مرودشت، کاشان، ساری، کلیبر و اراک (به ترتیب با مقادیر 96/3، 69/3، 68/3، 66/3، 65/3، 65/3 و 54/3%) دارای بیشترین محتوای اسانس بودند. ژنوتیپ ها بر اساس معیار 70% رسیدگی دانه در سه گروه دیرس (236 روز تا 70% خشک شدگی دانه) شامل ساری، قزوین، چاهستان، کلیبر و حاجی آباد، میان رس (180 روزه) شامل الموت، دماوند، اردبیل، کوهین، گیوی، مغان، خاش، کاشان، مشکین شهر، خلخال، مرودشت و فزوه و بقیه ژنوتیپ ها زودرس (133 روزه) قرار گرفتند. ارزیابی های فیتوشیمیایی برای تعیین ترکیبات اسانس در 12 نمونه نشان داد که بیشترین مواد موثر در جمعیت ها شامل متیل چاویکول، ترانس آنتول و لیمونن بودند. تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ از جمعیت های رازیانه با دو نشانگر مولکولی، RAPD و ISSR به ترتیب شامل 10 و 7 آغازگر بررسی گردید. با بررسی نوارهای RAPD 1043 نوار به دست آمد که 918 نوار (88 %) چندشکل بودند. از 995 نوار به دست آمده مربوط به نشانگر ISSR 865 نوار (87%) چندشکل بود. از نظر نشانگرهای مولکولی، بیشترین شباهت بین جمعیت¬های حاجی آباد و چاهستان (85/0) و کمترین بین مغان و فزوه (37/0) مشاهده شد. نتایج نشان داد که تنوع بالایی بین ژنوتیپ های رازیانه وجود دارد و این تحقیق اطلاعات پایه¬ای را برای نگهداری، حفاظت، ارائه ژنوتیپ های بهتر جهت کاشت و معرفی برخی از صفات مهم رازیانه در پروژه¬های اصلاحی فراهم می¬کند. واژگان کلیدی: رازیانه، تنوع مورفولوژی، تنوع ژنتیکی، RAPD، ISSR
- Abstract
- Fifty genotypes of fennel from different parts of Iran with different climates were collected. In order to study of morphological and phonological diversity, the examination in complete randomize blocke designe was conducted and 26 morphological traits (including seed yield, essential oil content, days to 70% dried seed, plant height, number of leave and inflorence, weight of dryed biomass, length of root and…) in two successive years were measured. The results of analysis of variance showed that the effect of year per genotype was significant and in term of measured traits, there are significant differences (P<0.01) among these genotypes. As summation in two years, genotypes with higher seed yield including Moqhan, Meshkin shahr, Alamot, Fozve, Fasa and Khalkhal (910, 881.6, 543.8, 542, 534.4 and 528.3 g per m2 respectively), and as average in two years, genotypes with higher essential oil content including Razan, Fozve, Marvdasht, Kashan, Sari, Kaleibar and Arak (3.96, 3.69, 3.68, 3.66, 3.65, 3.65 and 3.54% per 100 g dried matter respectively). Genotypes of Sari, Kaleibar, Qazvin, Chahestan and Haji abad were as long term plants (236 days to 70% dried seed), genotypes of Moqhan, Kohin, Meshkin shahr, Alamot, Khalkhal, Damavand, Ardabil, Marvdasht, Kashan, Givi, Khash and Fozve were middle plants (180 days to 70% dried seed) and other genotypes were as early term plants (133 days to 70% dried seed). The phytochemical variation in term of essential oil components among 12 genotypes showed the majority components in these genotypes were Transe Anethole, Methyl chavikol and Limonene. The genetical variation among 25 genotypes was conducted using 10 primers of RAPD and 7 primers of ISSR markers. The number of bands in RAPD marker was 1043 that 918 bands (88%) were polymorphism. These number about ISSR were 995 bands, that 865 band (87%) were polymorphism. The clustering of genotypes was conducted by UPGMA and jacard similarity coefficient in molecular data. The highest similarity (0.83) was observed between Haji abad and Chahestan genotypes and its lowest (0.28) beloned to moqan and fozve genotypes. At whole results showed that there is high diversity in Iranian fennels. The results of this study provide basic information for conservation, introduction of best genotypes to plant and introduction of some important traits in breeding programs. Key word: fennel, Morphological variation, Genetic variation, RAPD, ISSR
