عنوان پایان‌نامه
فون و جغرافیای زیستی روتیفرهای آب شیرین استان خوزستان
- رشته تحصیلی
- زیست‌شناسی-علوم جانوری- بیوسیستماتیک جانوری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 4623;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51139
- تاریخ دفاع
- ۱۴ اسفند ۱۳۸۹
- دانشجو
- راحله ریحان رشته
- استاد راهنما
- حسن رحیمیان
- چکیده
- چکیده چرخ دهانیان (Rotifers) از جانوران پیشتازی هستند که در هر زیستگاه آبی تازه ایجاد شده، یافت می شوند. روتیفرها نسبت به زئوپلانکتون های دیگر سریعتر به تغییرات محیطی پاسخ می دهند، و در نتیجه نرخ تولیدمثلی بالا به سرعت در بخش بسیار مهمی از اکوسیستم شرکت می کنند. تاکنون مطالعات بسیار اندکی در زمینه شناسایی و تنوع گونه ای روتیفرها درایران صورت گرفته است و در زمینه جغرافیای جانوری این موجودات هیچ گونه بررسی انجام نشده است. مطالعه حاضر جهت بررسی فون، جغرافیای زیستی و همچنین بررسی ارتباط فاکتورهای محیطی با فراوانی و تنوع گونه ای روتیفرها انجام شد. نمونه برداری از خرداد ماه 88 تا فروردین ماه 89 در ایستگاه های متعددی در حوضه آب شیرین استان (کرخه- کارون و جراحی) انجام شد که شمال غربی تا جنوب شرقی این استان را پوشش می داد. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون گیری با چشمه های 40 میکرونی در ده ایستگاه ثابت و تعدادی ایستگاه متغیر انجام شد. همچنین در هر نمونه برداری فاکتورهای محیطی اعم از دما، O2، CO2، pH، نیترات، نیتریت، کلرید، سولفیت، سختی و فسفات اندازگیری شدند. آنالیزهای آماری با استفاده ازنرم افزارهای SPSS 16 و Estimates 8 انجام شد. در این مطالعه در مجموع 71 گونه متعلق به 28 جنس و 12 خانواده از زیر رده Monogononta شناسایی شدند، که از میان آن ها 25گونه به عنوان رکورد جدید و هفت جنس Aspelta، Macrochaetus، Mytilina، Paradicranophorus، Squatinella، Taphrocampa، Tripleuchlanis برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. از این میان گونه Colurella sanoamuangae علاوه بر ایران برای اولین بار از منطقه پالئارکتیک گزارش می شود. Dicranophorus sp1 و Dicranophorus sp2 نیز به عنوان گونه های جدید در نظر گرفته می شوند. اکثر گونه های شناسایی شده در این مطالعه دارای پراکنش جهانی بوده و متعلق به مناطق گرمسیری و زیر استوایی می باشند. خانواده های Lecanidae، Brachionidae و Notommatidae بیشترین فراوانی را نشان دادند. با استفاده از ایندکس شباهت فونی مشخص شد که فون خوزستان با نواحی افروتروپیکال، اورینتال وخصوصا آسیای جنوب شرقی مشابهت نشان می دهد و با داشتن گونه های اندمیک پالئارکتیک و گونه های کمیاب مناطق اورینتال و افروتروپیکال از دیگر مناطق ایران متمایز می شود. آنالیزهای چند متغیره نشان دهنده تفاوت و اختلاف معنی دار میان فصول در فاکتورهای فیزیکوشیمیایی بود، این در حالی بود که به نظر می رسد در اختلاف بین ایستگاه ها فاکتورهای محیطی نقش تعیین کننده را نداشتند گرچه نمی توان تاثیر آن ها را نادیده گرفت. تفاوت درتنوع گونه ای نیز بین فصول و ایستگاه ها معنی داربود. به طور کلی مناطق لیتورال تنوع بیشتر و مناطق پلاژیک مورد نمونه برداری تراکم بالاتری از گونه های روتیفر را داشتند.
- Abstract
- Rotifers are one of the most important components of, almost, all freshwater ecosystems and belong to pioneer organisms, which first appear in new created water bodies. Rotifers have been successfully used as bioindicators to evaluate water quality, and to examine the trophic status of lakes. As a result of high reproduction rate they are an important part of ecosystem. Only a handful number of studies have been carried out on the rotifers diversity, in Iran, and even fewer of those studies have been published. To address this short coming, a number of Master theses have been dedicated to study on rotifer fauna of different parts of Iran, from which the present study is carried out in Khuzestan province, where zoogeographical composition is distinct from other parts of Iran. Khuzestan province, the study area, is situated in the southwest corner of Iran, in subtropical zone. Khuzestan province was selected as the study area, because: this area has numerous and diverse freshwater habitats; with its place at the south west of Iran, the area is acting as a corridor between two major zoogeographical regions, Palearctic and Ethiopia. Also, this area forms a distinct basin with most of its rivers originating deep in Zagros mountain chains which drain into the Persian Gulf, and is isolated from other internal basins of Iran. Using a 40 µm-mesh sized plankton net, specimens were collected, from 26 different sampling sites, including rivers, channels, dam lakes, lagoons, pools and swamps, from May 2008 to April 2010. Specimens were fixed in 4? formaldehyde for further examinations. In this study, a total of 72 species of monogonont rotifers belonging to 28 genera and 12 families were identified. The Lecanidae, Brachionidae and Notommatidae were the most diverse groups. Amongst the animal found, 37 are reported for the first time from Iran, Colurella sanoamungae, and Cephalodella friebei, are new records for the Palaearctic region. Seven genera, Aspelta, Macrochaetus, Mytilina, Paradicranophorus, Squatinlla, Taphrocampa, and Tripleuchlanis are reported for the first time from Iran. Considering biogeography, most of the species found in this area appear to be widely distributed tropicopolitans. Statistical analysis was done using SPSS16 and Estimates 8 programs. Environmental factors including O2, CO2, pH, Nitrite, Nitrate, Chloride, Sulfite, Hardness, and Phosphate were measured in 10 stations for assessing relationship between composition of rotifer species and seasonal fluctuations. Similarities between fauna of Khuzetan, Oriental and Afrotropical was shown using S?renson Similarity Index. It was showed that similarity between rotifer species of this part of Iran and those of the Iran, Palaearctic, Oriental, and Afrotropical regions were 35%, 9%, 14%, and 17%, respectively. Multivariate analyses suggested composition and density of rotifers in different seasons were influenced by physical and chemical factors. Biodiversity Index showed that littoral habitats have more diverse and pelagic zones have more density of rotifer species.
