عنوان پایان‌نامه
تحلیل موضع مولوی در مسئله جبر و اختیار و مبانی فلسفی و کلامی ان
- رشته تحصیلی
- فلسفه و حکمت اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1944ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 49779
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۰
- دانشجو
- رامینه سلیمان زاده ایدیشه
- استاد راهنما
- احد فرامرز قراملکی
- چکیده
- چکیده یکی از موضوعات بحث انگیز که همواره ذهن بشر را به خود معطوف داشته است، مسئله جبر و اختیار است. مولانا نیز مانند بسیاری از اندیشمندان و متفکران دیگر در آثار خود در این باب سخن آورده است. ظاهراً چنین می نماید که او گاه جانب جبر را ترجیح داده وگاه اختیار را برگزیده است. اما این نوسانات فکری متوقف بر منظرهای مختلفی است که از آن جهان هستی را می نگریسته است. نویسنده در این پژوهش می¬کوشد تصویر روشنی از موضع مولوی در مسئله جبر و اختیار ارائه دهد. محور استنادات نگارنده شش دفتر مثنوی معنوی است. سیر مطالب نوشتار حاضر از نگاه مولوی به جبر و اختیار آغاز شده و با گذر از مبادی خداشناسی و مبادی هستی¬شناختی وارد مبادی انسان شناختی می شود. نظر مولوی درباره جبر و اختیار به دیدی واقع گرایانه منتهی می شود. عقیده او عیناً با اعتقاد اصولی شیعه امامی( لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین) یکی است. در مجموع مولوی عقیده دارد که انسان در عین آنکه مقهور مشیت الهی است، هیچ گاه در انجام تکالیف و وظایف خود مجبور نیست و بهانه¬های جبریانه در این باب پذیرفته نیست. مولانا این نکته را یادآور می شود که مناقشه جبر و اختیار تا همیشه باقی است و اختیار ذاتا مسئولیت آور است. ایشان مبتکرانه عشق کامل را پایان بخش این بحث و حلال مسئولیتهای ناشی از اختیار می داند. کلید واژه: مثنوی مولوی؛ جبر و اختیار؛ محدوده اختیار؛ مبانی اختیار.
- Abstract
- Abstract Free will and determinism is one of the controversial issuses that always has focused on the human mind. Rumi, like many other thinkers and scholars, speaks about it in his works. It seems that sometimes he prefres determinism and sometimes prefers free will, but the amplitude of his thought is hold on different perspective that through it he looked upon the universe. In this reaserch the outher tries to provide clear image of Mohavi’s view about the problem of free will and determinism. The main refrence for the author is Mathnavi. The tred of this present writing starts from free will and determinism according to Rumi’s view and then by passing through the foundations of theology and ontology will inter in to the foundation of onthropology. Rumi’s idea about free will and determinism leads to realistic view. His opinion is similar to shiesm belife. Overall he believes that although God has subdued human, he is not compelled to perform his tasks. Molavi notes that free will and determinism dispute is endles; also free will brings¬ responsibility essentially. He innovatively introduces love as a solution for the free will and determinism dispution and responsibilites of free will. Keywords: Molavi’s mathnavi, Free will and determinism, the confine of free will, the fundation of free will.
