عنوان پایان‌نامه
تاثیر جهل در مسئولیت جزایی
- رشته تحصیلی
- فقه و مبانی حقو ق اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2028ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 52970
- تاریخ دفاع
- ۳۰ بهمن ۱۳۸۹
- دانشجو
- مهشید ریسه
- استاد راهنما
- حسین داورزنی
- چکیده
- در حقوق کیفری لازمه اعمال مجازات بر عاملین اعمال مجرمانه وجود مسئولیت کیفری است. مسئولیت کیفری فرع بر تحقق جرم و مبتنی بر تحقق شرایطی است. تحمیل کیفر بر مجرم مستلزم آن است که مجرم از نظر جسمی و روانی و رشد و اهلیت در وضعیتی باشد که قابلیت انتساب نتیجه ی مجرمانه به او وجود داشته باشد. اگر کسی نسبت به احکام یا موضوعات آن جاهل باشد و عمل مجرمانه ای مرتکب شود آیا به دلیل عدم قابلیت انتساب مبرا از مسئولیت کیفری می باشد یا خیر؟ در نظام کیفری اسلام جهل چه تاثیری بر مسئولیت کیفری دارد؟ در حقوق جزای جمهوری اسلامی ایران مرتکب جاهل چه حکمی دارد؟ در حقوق جزای عرفی قلمرو تاثیر جهل حکمی و موضوعی بر مسئولیت کیفری شناسایی شده و قاعده ی "جهل به قانون رافع مسئولیت نیست " مورد پذیرش واقع شده است. در حقوق اسلامی ادله و مستندات فقهی مبنی بر تاثیر جهل بر مسئولیت کیفری به دو دسته تقسیم می شود که دسته ی اول از آنها دلالت بر تاثیر جهل بر مسئولیت کیفری و دسته دوم دلالت بر عدم تاثیر جهل بر مسئولیت کیفری دارد که ماحصل جمع بین آن دو دسته از دلایل این می شود که از دیدگاه اسلامی "جهل رافع مسئولیت کیفری نیست مگر اینکه جهل قصوری باشد". قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370 در مواد عمومی (64ماده اول قانون) نسبت به جهل و تاثیر آن ساکت است اما در کتاب حدود قصاص و تعزیرات و مجازات بازدارنده این قانون جهل به عنوان یکی از عوامل موثر معرفی شده است. قانون گذار در بخش حدود صرفا در حد زنا مسکر و سرقت سخن از جهل به میان آورده در حالیکه ضرورت راشت در بقیه جرایم مستوجب حد نیز حکم قضیه را بیان می کرد. علاوه بر آن ق.گ می بایست بین جهل تقصیری و قصوری فرق قایل می شد و حکم هر یک از آن دو را معین می نمود. در کتاب قصاص حکم کلی جهل و مقدار تاثیر آن بیان نشده است اما جهل موضوعی در بند مواد 206 و 271 و نیز مواد 226و295و296 مورد عنایت واقع شده است. در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 (تعزیرات و مجازات بازدارنده) اگر چه حکم کلی جهل و تاثیر آن بیان نشده اما در مواد مختلف قانونی ان علم به موضوع از جمله شرایط اساسی تحقق جرم ذکر شده است.
- Abstract
- In Criminal Law , to punish criminals there must be a criminal liability . Committing a crime is precedent to criminal liability and the liability depends on existence of some conditions. Imposing punishment requires that the criminal should be of sound mind , being mature and be in a condition so that the crime could be attributed to him. If somebody is ignorant of the law or subjects and commits a crime , is he free of criminal liability or not? What is the effect of ignorance on criminal liability in Islamic criminal system? What is the verdict of an ignorant criminal in the legal system of Islamic republic of iran? In customs criminal law , the extent of ignorance of law and subject on criminal liability is recognized and the rule “ ignorance of law is not acceptable” has been confirmed. In Islamic Legal System , juridical evidences and documentations based on effect of ignorance on criminal liability is categorized into two groups. The first category supports the effect of ignorance on criminal liability and the second category supports the lack of effect , the resultant of which is that from the view point of Islamic legal system , ignorance does not relieve criminal liability unless it is ignorance of law. Islamic criminal law approved in 1370, in General Conditions is silent about the ignorance and its effects but in other parts of the legal criminal system , ignorance is introduced as an effective factor. Legislator has discussed ignorance merely in respect of Adultery, Consumption of Alcohol and the Theft, While it was necessary to discuss in other respected areas of Hodood.
