عنوان پایان‌نامه
بررسی اتابکان آذربایجان و اران در دوره سلجوقی
- رشته تحصیلی
- تاریخ ایران اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 90-=45;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47725
- تاریخ دفاع
- ۳۰ بهمن ۱۳۸۹
- استاد راهنما
- آذر آهنچی
- دانشجو
- محمد عزیزنژاد
- چکیده
- پس از نمودار شدن آثار ضعف داخلی سلاجقه بزرگ پس از مرگ ملکشاه (متوفی 485ق/1092م)، اتابکان آذربایجان توسط اتابک شمس‌الدین ایلدگز از درون ساختار حکومتی سلجوقیان با تصاحب اختیارات منصب اتابکی شاهزاده سلجوقی شکل گرفت. ایلدگز، غلامی ترک بود که با رسیدن به مقام امیری از سال 541 هجری(540ق؟)، به بعد مدت ده سال امارت بخشی از آذربایجان را داشت و از سال 520 هجری عنوان اتابک یافت. خاندان ایلدگز به اسم سلاطین سلجوقی، کل قلمرو سلجوقیان عراق را در این دوره به دست گرفته، حکومت و مقام اتابکی را موروثی کردند. حکومت اتابکان از آذربایجان و ارّان شکل گرفت و به همدان و ری و اصفهان گسترش یافت امّا چون منشأ آنها آذربایجان بود و بعد از تجزیه سلاجقه، قلمرو آنها محدود به آذربایجان شد، به اتابکان مشهور شدند. از مهمترین تحولات جهان اسلام در عصر اتابکان آذربایجان که از سال (540 ق تا 621 ق) حکومت کردند، اوج جنگ‌های صلیبی در غرب جهان اسلام و ظهور دولت خوارزمشاهیان و متعاقب آن مغولان در شرق جهان اسلام بود. شهرهای همدان و تبریز و گنجه، مراکز مهم حکومتی اتابکان آذربایجان بود. این حکومت به واسطه جنگ‌های ممتد داخلی و اختلافات جانشینی در امر حکومت و قدرت سیاسی، در پی سقوط سلجوقیان، سرانجام به دست خوارزمشاهیان و شخص جلال‌الدین خوارزمشاه در سال 621 هـجری برافتادند و متعاقب آن با هجوم مغول کل آذربایجان تحت سیطره آنها قرار گرفت واژهای کلیدی: سلاجقه بزرگ، اتابکان آذربایجان، شمس الدین ایلدگز، منصب اتابکی، جنگ های صلیبی، خوارزمشاهیان، مغولان.
- Abstract
- After the rear works great Saljukid internal weaknesses Malkshah after death (d. 485 AH / 1092 CE) by Atabak Shams al-Din Eldiguz Atabak Azerbaijan within the ownership structure of state authority Seljuk Prince Atabaki office was formed. Eldiguz, leaving the slave to reach officials with the year 541 AH Amiri (540 BC?), Ten years after the emirate was part of Azerbaijan as the year 520 AH Atabak found. Seljuk Dynasty kings Eldiguz name, the entire territory of Iraq in the Seljuk period taken, the government and officials had inherited the Atabaki. Government of Azerbaijan and Arran Atabak formed and Ray and Hamadan and Isfahan, but was expanded because they originated in Azerbaijan after the break and Saljukid, their scope was limited to Azerbaijan, were known to Atabak. The most important developments in the Muslim world since age Atabak Azerbaijan (540 BC to 621 BC) was the government, peak Crusade in the West and the Muslim world and the subsequent rise of the Mongol government Kharazmid Empire Muslim world was in the East. Cities of Tabriz and Hamadan and Ganja, Azerbaijan was the most important centers of government Atabak. The government through the continuous wars and internal conflicts in the successor state and political power, following the fall of Seljuks, and the person eventually lost Kharazmid Jalaleddin Khvarzmshah in (621 AH) and subsequently fell with the Mongol invasion of the whole of Azerbaijan was dominated by them. Key words: Saljukid Empire, Atabak Azerbaijan, Shams al-Din Eldiguz, Atabak position, crusades, Kharazmid Empire, Mongols.
