عنوان پایان‌نامه
بررسی اقتصاد مقیاس در بخش زراعت ایران برای محصولات منتخب
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی- اقتصاد کشاورزی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5212;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 57357
- تاریخ دفاع
- ۲۷ شهریور ۱۳۹۰
- دانشجو
- زینب سرایی شاد
- استاد راهنما
- حبیب اله سلامی
- چکیده
- مزارع کوچک و قطعه قطعه شده از مشخصات بخش کشاورزی ایران است. سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان بخش کشاورزی این مشخصه بخش کشاورزی را یکیازموانعاصلیتوسعه بخشکشاورزیمی‌دانند. اما اینکه تا چه اندازه این موضوع واقعیت دارد سوالی است که می بایست مورد بررسی و آزمون قرار گیرد. تحقیق حاضر با همین هدف انجام شده است. در این راستا، وجود اقتصاد مقیاس و تعیین شدت آن برای محصولات استراتژیک زیربخش زراعت شامل گندم، ذرت دانه¬ای و پنبه و به تفکیک برای استان‌های مختلف با رهیافت تئوری دوگان و با بهره گیری از تابع هزینه مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی سایر مولفه‌های مهم ساختار تکنولوژی تولید از اهداف دیگر پژوهش حاضر بوده است. داده¬های استفاده شده شامل آمار مربوط به هزینه تولید در سال زراعی 1387-88 و به تفکیک هر استان در سطح بهره بردار می باشد. برای دستیابی به اهداف تعیین شده ابتدا وجود تفاوت در ساختار تکنولوژی تولید استان‌های مختلف با برآورد یک تابع هزینه برای کل کشور و توابع هزینه برای هریک از استانها و با بهره گیری از آزمون نسبت درستنمایی (LR) بررسی گردید. علاوه براین، برای تعیین فرم مناسب تابعی، تابع هزینه در فرمهای تابعی لئونتیف تعمیم یافته، درجه دوم و ترانسلوگ برای محصولات منتخب در هر استان به صورت جداگانه برآورد و مورد آزمون های اقتصادسنجی قرار گرفت. از آنجاکه ترکیب نیروی‌کار (خانوادگی، مزدبگیر و ترکیب این دو) در مزارع متفاوت است، برای بررسی نحوه اثرگذاری این تفاوت‌ها در روابط تولیدیواحدهای تولیدی به مزارع سنتی، تجاری وترکیبی تفکیک و ساختار تکنولوژی هر کدام جداگانه ارزیابی شد. نتایج آزمونهای اقتصادسنجی بر روی فرم های سه گانه تابعی نشان داد که فرم تابعی ترانسلوگ فرم برتر برای بررسی ساختار تکنولوژی تولید می باشد. محاسبه پارامتر ساختاری اقتصاد مقیاس براساس پارامترهای برآورد شده تابع هزینه ترانسلوگ حاکی از وجود صرفه‌های حاصل از مقیاس در استان‌های مهم تولید گندم، ذرت و پنبه است،گرچه از نظر مقداری، شدت اقتصاد مقیاس در محصولات، مناطق و مزارع مختلف کشور یکسان نمی باشد. بزرگی اقتصادمقیاس در تولید گندم آبی بیشترین و در محصول پنبه کمترین است. همچنین، در مزارعی که به جای نیروی‌کار خانوادگی از نیروی‌کار مزدبگیر استفاده می‌کنند، امکان بیشتری برای کاهش هزینه وجود دارد.براین اساس، هرگونه اقدامی برای افزایش اندازه مزارع از جمله یکپارچه‌سازی اراضی، می تواند منجر به کاهش قیمت تمام شده تولید هر واحد محصول و در نتیجه افزایش توان رقابتی هم در سطح ملی و هم بین المللی گردد و لذا توصیه می شود. نتایح مربوط به محاسبه اندازه بهینه مزارع، گویای آن است که در سطح مدیریت و تکنولوژی فعلی، این اندازه در محصولات منتخب و در استان‌های مختلف متفاوت و از 5 تا 17 هکتار در نوسان می‌باشد.
- Abstract
- Small and fragmented farms characterize Iranian agriculture sector. Agriculturalpolicy makersandplannersconsider these characteristics as major constraint of agriculturaldevelopment in Iran. However, how serious is this problem is not clear and it is a question that needs a thorough investigation. This is what is addressed in the present study. To this end, the presence of scale economies and the magnitude of this parameter are analyzed for strategic crops including wheat, corn, and cotton in different provinces, using a dual cost function. In addition, other important technology parameters such as factor elasticities of substitution are specified in this study, using cross section data on cost of production at the farm level for different provinces for the crop year 2008-2009. To see whether the structure of production technology varies across provinces, an aggregate cost function as well as a specific cost function for each provinces were estimated and equality of estimated parameters were examined using the likelihood ratio test. In addition, to specify the most appropriate functional form, the three most well-known flexible functional forms, namely; Generalized Leontief, Normalized quadratic, and Translog cost functions were examined. Furthermore, as farms are different in using labors in terms of family labor, hired labor and the mixed of the two, the farms were grouped into traditional, commercial and mixed farms, respectively, and the production technology structure were examined for each group separately. Results indicate that the Translog functional form is most appropriately represents the production technology structure of the selected crops in Iran. Using the estimated parameters of the Translog cost function and calculating returns to scale parameters, results revealed that the production technology of wheat, corn and cotton can be characterized by increasing returns to scale in major producing provinces, though the magnitude of this parameter is not the same across all crops and regions. Wheat shows the largest returns to scale while cotton reveals the smallest magnitude. In addition, farms with hired labor have the biggest potential for reducing unit cost by exploiting returns to scale characteristics. These results lead one to conclude that any policy measure to increase the size of the farms in Iran, including land integration can reduce the unit cost of production and improve the domestic and international competitive positions of Iranian agricultural products, and thus recommended. Finally, results of optimal size for the farms indicate that the size varies from 5 to 17 hectares for different crops in different provinces.
