عنوان پایان‌نامه

بررسی تاثیر تغییرات پوشش گیاهی و عوامل انسان ساخت بر بروز و تشدید توفان های گردوغبار با استفاده از فن اوری های آر.اس و جی.آی.اس




    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 871;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53398
    تاریخ دفاع
    ۱۲ آذر ۱۳۸۹
    استاد راهنما
    اسماعیل صالحی

    چکیده: توفان های گرد و غبار یکی از پدیده های رایج در مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می آیند. با این حال دوره های خشکسالی طولانی مدت و مدیریت غیر اصولی بهره برداری از اراضی می تواند با از بین بردن رطوبت و پوشش سطح خاک، زمینه را برای بروز و تشدید آنها مساعدتر نماید و مناطق وسیعی را تحت تاثیر قرار دهد. همان گونه که در چند سال گذشته شاهد بودیم بر شدت و فراوانی این توفان در منطقه افزوده شده است و این پدیده با ایجاد وقفه در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی خسارات هنگفتی به جامعه وارد آورده است. لذا برآن شدیم تا با استفاده از فن آوری های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیائی، مناطق مستعد برداشت گرد و غبار را یافته و عوامل موثر بر بروز و تشدید این پدیده را بررسی نماییم. مرز محدوده مورد مطالعه در این تحقیق بر اساس مرز حوزه¬های آبخیز دجله و فرات تعیین شده¬است که با مساحت 386,601,131 هکتار شامل بخش هائی از ایران، عربستان،کویت، اردن، سوریه، ترکیه و کل عراق می¬گردد. آن چه در این تحقیق در راستای رسیدن به کانون های برداشت و عوامل موثر بر بروز و تشدید توفان های گرد و غبار حاصل گشت، نقشه حساسیت خاک منطقه به فرسایش بادی، نقشه های پوشش اراضی منطقه در سال های 2001 و 2008 و نقشه تغییرات پوشش اراضی بود . با اطلاعات و زیر مدل ها، این نتیجه حاصل شد که تاثیر فعالیت های انسانی مانند ساخت سازه های آبی، بر تغییرات پوشش (افزایش اراضی بایر و کاهش کشتزار) بسیار بیشتر از عوامل طبیعی بوده است. مساحت اراضی تغییر پوشش داده در سطح منطقه مطالعاتی بین سال های 2001 تا 2008،24,003,456 هکتار می باشد. اثرات مخرب ناشی از فعالیت های انسانی، بخصوص در کشور سوریه که مستقیما متاثر از سد سازی های کشور ترکیه بر رود فرات است، به خوبی قابل مشاهده می باشد. نهایتا با طبقه بندی شدت تغییرات اراضی از هر پوشش به پوشش دیگر، بین سال های 2001 تا 2008 به نقشه مناطق مستعد برداشت گرد و غبار به ترتیب اولویت رسیدیم. از جمله مناطق مستعد برداشت در کشور سوریه که منطبق بر اراضی تغییر پوشش داده شده (کشتزار به بایر یا مرتع) می باشد، می توان به اراضی استان های Al Asakah، Al Raqqh و Dayr alzawr اشاره کرد. امید است این تحقیق، با شناسائی کانون های برداشت و عوامل تشدید کننده توفان های گرد و غبار، کمک شایانی به سازمان های ذیربط در جهت مدیریت و ارائه راهکار مناسب کرده و سبب صرفه جوئی در صرف هزینه های گزاف کنترل و مقابله با این پدیده گردد.
    Abstract
    DUST STORMS ARE CONSIDERED AS ONE OF THE COMMON PHENOMENONS IN ARID AND SEMIARID AREAS. HOW EVER PROLONGED PERIOD OF DROUGH AND NON-NORMATIVE EXPLOITATION MANAGEMENT OF LANDS CAN PREPARE THE CONDITION FOR INCIDANCE AND INTENCIFICATION OF THESE STORMS BY ELIMINATING SOIL MOISTURE AND LAND COVER LOSS. WHAT WAS OBVIOUSE IN THE PAST FEW YEARS WAS THAT THE FREQUANCY AND INTENSITY OF DUST STORMS HAVE BEEN INCREASED IN THE REGION AND THIS PHENOMENON HAS CAUSED HUGE LOSSES TO THE COMMUNITY DUE TO IT’S EFFECTS IN SOCIAL AND ECNOMICAL DISRUPTIONS.SO WE TENDED TO FIND THE LANDS WITH POTENTIAL OF SAND AND DUST REMOVAL WITH THE USE OF GIS AND RS TECHNOLOGIES. THE STUDY AREA BOUNDARY IN THIS STUDY IS BASED ON TIGRIS AND EUPHARATES WHATERSHED BOUNDARIES WHICH INCLUDES PARTS OF IRAN, SAUDI ARABIA,KUWAIT, JORDAN, SYRIA, TURKEY AND WHOLE IRAQ WITH 386601131 ACRES IN TOTAL. WHAT WAS ONTAINED IN THIS STUDY IN ORDER TO FIND DUST STORMS HOT SPOTS AND THE FACTORS AFFECTING THE IN CIDENCE AND INTENSITY OF THE STORMS, WERE SOIL SUSCEPTIBILITY TO WIND EROSION MAP,LAND COVER MAPS OF THE REGION IN YEARS 2001 AND 2008 AND LAND COVER CHANGES MAP. WITH THE USE OF INFORMATIONS AND SUBMODELS, THIS WAS RESULTED THAT THE AFFECT OF HUMAN ACTIVITIES SUCH AZ CONSTRUCTION OF WATER STRUCTURES TO LAN COVER CHANGES(INCREASING OF BAREN LANDS AND DECREASING OF CROPLANDS)WERE MUCH MORE THAN NATURAL CAUSES. LAND COVER CHANGED AREAIN THE STUDY AREA IS24003456 ACRES BETWEEN YEARS 2001 AND 2008 IS WELL VISIBLE. FINALLY WE REACHED THE PRONE DUST REMOVAL AREAS BY CLASSIFICATION OF LAND COVER TYPES TO EACH OTHER BETWEEN YEARS 2001 AND2008.WE CAN NAME THE LANDS OF ALRAQQAH, AL ASAKAH AND DAYAALZAWR PROVINCES OF SYRIA AS PRON AREAS FOR SAND AND DUST REMOVAL. IT IS HOPED THAT THIS RESEARCHHELPS THE CONCERNED ORGANIZATION TO MANAGE AND PROVIDE APPROPRIATE SOLUTIONS AND CAUSES COST SAVEING OF CONTROLLING THIS PHENOMENON BY IDENTIFYING THE HOT SPOTS AND FACTORS INTENSING THE STORMS.