عنوان پایان‌نامه
مطالعه مورد مشاهده
- رشته تحصیلی
- اپیدمیولوژی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده دامپزشکی شماره ثبت: 524 ت;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 58349;کتابخانه دانشکده دامپزشکی - مخزن مرد آباد شماره ثبت: 524 ت
- تاریخ دفاع
- ۲۴ بهمن ۱۳۹۱
- دانشجو
- حسام الدین اکبرین
- استاد راهنما
- سعید بکایی, علیرضا باهنر
- چکیده
- سل یکی از مهم‌ترین بیماری‌های عفونی و قابل انتقال بین انسان و حیوانات است که طیف وسیعی از موجودات زنده به ابتلا به آن حساس هستند. مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی گاوداری‌های تحت پوشش آزمون توبرکولین به سل گاوی انجام شد تا سیاست‌های مناسب اتخاذ و در سیاست‌های موجود کنترلی بازنگری صورت پذیرد و تلاش در راه پیشگیری و کنترل بیشتر سل گاوی انجام شود. این پژوهش، مشتمل بر دو مطالعه مورد- شاهدی است که در دو سطح گله و انفرادی انجام شد. در سطح گله، گاوداری‌های مورد (62 فارم) از میان گاوداری‌های شیری تحت پوشش استان‌های تهران، البرز، همدان، اصفهان، قزوین، قم، مازندران و سمنان انتخاب شدند که پس از نمونه‌برداری از گره‌های لنفاوی، مایکوباکتریوم بویس از آن‌ها در محیط کشت جدا گردید. گاوداری‌های شاهد (62 فارم) نیز از استان‌های یاد شده و بر اساس منفی بودن نتیجه تست توبرکولین انجام پذیرفت. گاوداری‌های شاهد بر اساس ظرفیت و فاصله با گاوداری‌های مورد، به صورت فردی همسان شدند. در سطح انفرادی، گاوهایی به عنوان مورد انتخاب شدند که از گاوداری‌های یاد شده، راکتور و کشت مثبت بوده و گروه شاهد شامل گاوهای همان گاوداری است که سابقه راکتور مثبت نداشته‌اند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری Stata 11.2 انجام شد. برای تعیین ارتباط عوامل خطر در سطح گله از رگرسیون لجستیک شرطی چند متغیره استفاده گردید. اثر متقابل متغیرها نیز برآورد شد. به لحاظ روابط بین متغیرهای مستقل تحت مطالعه با ابتلا به سل گاوی (در سطح گله) مشخص گردید، متغیرهای مدیریت مناسب کود(OR=0.12, 95% CI: 0.03-0.49) ، شعله‌دهی منظم بهاربندها(OR= 0.21, 95% CI: 0.04-0.92) و حصارکشی منظم و مطلوب اطراف دامداری(OR= 0.17, 95% CI: 0.03-0.81) ، سبب کاهش خطر آلودگی و وجود موش(OR= 4.90, 95% CI: 1.04-23.01) سبب افزایش خطر آلودگی به سل گاوی می‌شود. اثر متقابل دوطرفه هیچ‌کدام از این 4 متغیر معنی‌دار نبود. به لحاظ روابط بین متغیرهای مستقل تحت مطالعه با ابتلا به سل گاوی (در سطح انفرادی) مشخص گردید تولد در همان دامپروری (OR=0.31, 95% CI: 0.19-0.48) و استفاده از تلقیح مصنوعی (OR=0.11, 95% CI: 0.03-0.41) سبب کاهش خطر ابتلا به سل گاوی می‌شود. لزوم توجه جدی‌تر به مقوله مبارزه با جوندگان کاملاً محسوس می‌باشد. محدود کردن ورود دام از گله های دیگرنیز باید مورد توجه قرار گیرد. لزوم افزایش همه‌جانبه برنامه‌ی غربالگری با تأکید بر لزوم تداوم برنامه تست و کشتار (با در نظر گرفتن حداکثر ممکن جمعیت تحت پوشش) در مناطق اقلیمی مختلف و کاربرد آن‌ها توصیه می‌شود. شاید زمان آن فرا رسیده باشد تا در سیاست‌های موجود کنترلی و قدمت مبارزه بازنگری صورت پذیرد و سیاست‌های مناسب‌تری اتخاذ گردد.
- Abstract
- Bovine Tuberculosis (BTB) is one of the most important zoonoses. Mycobacterium bovis is the responsible agent of BTB in cattle. Thiscase control study was conducted in animal and herd levels to investigate the determination factors of BTB in dairy farms covered by the tuberculination screening test. In herd level, 124 (62 cases and 62 controls) dairy farms in Tehran, Alborz, Hamedan, Isfahan, Qazvin, Qom, Mazandaran and Semnan provinces were selected. The control farms were individually matched to cases farms by farm capacity and distances. In animal level, all reactor cows or cattle with positive result in culture were selected as case and controls were selected at the same farm. Statistical analyses were done by Stata 11.2 using conditional logistic regression. In herd level, Proper management of manure (OR=0.12; 95% CI: 0.03-0.49), regular flaming of stalls (OR= 0.21; 95% CI: 0.04-0.92) and complete fencing around farm (OR= 0.17; 95% CI: 0.03-0.81) decreased and presence of rodents (rat) (OR= 4.90; 95% CI: 1.04-23.01) increased the risk of the infection. The interaction among these variables were not statistically significant. In individual level, birth at the existing farm (OR=0.31; 95% CI: 0.19-0.48) and using Artificial Insemination (OR= 0.11; 95% CI: 0.03-0.41) decreased the risk of the infection. According to the results of this study, it is necessary to pay more attention to rodents control and restriction of entrance a new animal to farms. The extension of covering the tuberculination screening test in dairy farms is necessary.
