عنوان پایان‌نامه

تعیین میزان برخی از عناصر آلاینده در آب آبیاری، خاک کشاورزی و سه نوع علوفه خوراکی تولیدی در برخی مناطق جنوب شهر تهران



    دانشجو در تاریخ ۲۸ شهریور ۱۳۹۵ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "تعیین میزان برخی از عناصر آلاینده در آب آبیاری، خاک کشاورزی و سه نوع علوفه خوراکی تولیدی در برخی مناطق جنوب شهر تهران" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    بهداشت خوراک دام
    مقطع تحصیلی
    دکتری تخصصی PhD
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده دامپزشکی شماره ثبت: 673 ت;کتابخانه دانشکده دامپزشکی - مخزن مرد آباد شماره ثبت: 673 ت;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78183;کتابخانه دانشکده دامپزشکی شماره ثبت: 673 ت;کتابخانه دانشکده دامپزشکی - مخزن مرد آباد شماره ثبت: 673 ت;
    تاریخ دفاع
    ۲۸ شهریور ۱۳۹۵
    استاد راهنما
    محمد رضائیان

    به منظور اندازه گیری فلزات سنگین روی، مس، سرب، کروم، کادمیوم و آرسنیک در آب آبیاری، خاک کشاورزی و گیاهان یونجه، جو و ذرت علوفه ای و میزان مواد مغذی این گیاهان در سه منطقه امین آباد شهرری، پاکدشت و ورامین، که بترتیب با فواصل 2، 32 و 65 کیلومتری از کارخانه سیمان تهران واقع شده بودند در قالب طرح کاملاً تصادفی 72 نمونه گیاه در دو مرحله رشد تهیه و همزمان با نمونه گیری از گیاهان هر مزرعه، 54 نمونه خاک و 18 نمونه آب نیز گرفته شد. پس از تعیین ماده خشک گیاهان، مقدار مواد مغذی (پروتئین، چربی، فیبر، خاکستر) و فلزات سنگین (روی، مس، سرب، کروم، کادمیوم و آرسنیک) هر گیاه و نیز فلزات سنگین آب و خاک اندازه گیری و مقایسه آماری بین مناطق و بین مراحل نمونه گیری انجام و میزان فلزات سنگین خاک و گیاه با مقادیر مجاز استاندارد نیز مقایسه شد. نتایج حاصل نشان داد که مواد مغذی گیاهان این مناطق از نظر درصد پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر و عصاره فاقد ازت متفاوت ولی از نظر چربی خام مشابه بود. همچنین فلزات سنگین اراضی کشاورزی و گیاهان این مناطق از نظر عناصر سرب، روی، مس، کروم، کادمیوم و آرسنیک متفاوت بودند. روند تغییر مواد مغذی در دو مرحله رشد یونجه و علف جو مشابه بود بطوریکه با افزایش سن، میزان خاکستر، پروتئین خام در این دو گیاه کاهش و درصد فیبر خام افزایش یافت. در ذرت علوفه ای و دانه جو با افزایش سن گیاه، مقدار خاکستر و فیبر خام کاهش نشان داد. توزیع فلزات سنگین در خاک بترتیب سرب> روی> کروم> مس> آرسنیک> کادمیوم بود، ولی در گیاه بترتیب روی> مس> سرب> کروم> آرسنیک> کادمیوم بود. روند تغییر فلزات سنگین در گیاهان کاهشی ولی در خاک افزایشی بود. بیشترین آلودگی به فلزات سنگین خاک مربوط به منطقه امین آباد بود و با فاصله گرفتن از این منطقه میزان آلودگی کاهش می یافت. در گیاهان بیشترین آلودگی با فلزات سنگین مربوط به ذرت علوفه ای و دانه جو منطقه امین آباد بود و با این که تفاوت قابل ملاحظه ای بین فیبر خام، خاکستر و چربی گیاهان سه منطقه مشاهده نشد ولی میزان پروتئین خام ذرت علوفه ای و دانه جو این منطقه پایین تر از مناطق دیگر بود (P? 0.05 ) که می تواند ناشی از تنش مواجهه با فلزات سنگین باشد. اگرچه میزان فلزات سنگین موجود در گیاهان کشت شده پایین تر از حداکثر غلظت مجاز برای گیاه و دام بود ولی وجود این فلزات در گیاه و خوراک دام می تواند سبب تداخل در جذب مواد مغذی و سایر عناصر مورد نیاز گیاه و دام گردد. با توجه به نزدیکی اراضی کاشت گیاهان این محل به کارخانجات صنعتی، بررسی موضوع می تواند مورد توجه برای تحقیقات بعدی باشد. بعلاوه تعیین وضعیت شیمیایی خاک، میزان ترکیبات محلول این فلزات در خاک و گونه یون فلزی جذب شده توسط گیاه می تواند زمینه اظهار نظر بهتری را در ارتباط با تأثیر این فلزات بر رشد و تولید گیاهان مورد مطالعه فراهم نماید.
    Abstract
    In order to measure the amounts of heavy metals including zinc, copper, lead, chromium, cadmium and arsenic in irrigation water, agricultural soil and feedstuffss including alfalfa, barley and corn and also their nutrient contents, 72 samples of plants at 2 stages of growth, 54 samples of soil and 18 samples of water has been collected randomly form Aminabad, Pakdasht and Varamin aria which are located at 2, 32 and 65 kilometers far from Tehran cement factory. Samples were dried and then, the amounts of nutrients, heavy metals of each plant and also heavy metals of water and soil have been measured and a statistical comparison has been made between 3 areas, stages of growth. The amount of heavy metals in soil and plants has also been compared with standard levels. Results showed that nutrient content of plants in these area were different in terms of percentage of crude protein, crude fiber, ash, nitrogen-free extract but crude fat was nearly the same. Moreover heavy metals of agricultural lands and their plants were different in terms of zinc, copper, lead, chromium, cadmium and arsenic. The trend of nutrients in two stages of growth was the same for alfalfa and barley straw so that by increasing in age, the amounts of ash and crude protein decreased and crude fiber percentage increased. In corn and barley grain there was a decrease in ash and crude fiber by increasing in age. Distribution of heavy metals in soil was lead, zinc, chromium, copper, arsenic and cadmium respectively but in plants, this distribution was zinc, copper, lead, chromium, arsenic and cadmium. Heavy metals in plants had a decreasing trend but in soil there was an increasing trend for these parameters. The higher amount of heavy metals in soil belongs to Aminabad region and by getting away from this area the amount of that was decreased. In plants, the higher amount of heavy metals belongs to corn and barley grain in Aminabad. There was not a significant difference in crude fiber and fat in plants of 3 areas but the amount of crude protein in corn and barley grain in this area was less than that in other areas (P? 0.05). It may be due to the stress of exposing with heavy metals. Although the amount of heavy metals in cultivated plants were less than the allowable concentration for plants and animals. Metals in plants and animal feed can interfere with the absorption of nutrients and other necessary elements for plants and animals. Due to this fact that agricultural lands of these plants are close to industrial factories, this can be considered for future researches. In addition, the determination of chemical status of soil and the amounts of soluble compounds of these metals in soil and species of absorbed metal ions by plants can provide further informations to clarify the effect of these metals on growth of studied plants as well.