عنوان پایان‌نامه
شناخت روابط سیستماتیک مولفه های اجتماعی موثر در مدیریت مواد زائد جامد شهری نمونه موردی منطقه ۲۲ شهر تهران
- رشته تحصیلی
- محیط زیست - برنامه ریزی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس البرز شماره ثبت: 979;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 74261
- تاریخ دفاع
- ۰۵ خرداد ۱۳۹۵
- دانشجو
- ناصر حاج محمدی
- استاد راهنما
- غلامرضا نبی بیدهندی, ادوین صفری
- چکیده
- موفقیت در مدیریت پسماندهای شهری رابطه¬ای مستقیم با مشارکت شهروندان و سازوکارهای اجتماعی دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناخت روابط سیستماتیک مولفه¬های اجتماعی موثر در مدیریت مواد زائد جامد شهری صورت گرفته است. گردآوری اطلاعات در دو فاز پرسشنامه¬¬ای شامل بررسی آگاهی کارکنان مدیریت پسماند شهرداری منطقه و عوامل موثر بر مدیریت مواد زائد جامد شهری انجام شد. همچنین یک فاز عملیاتی به منظور شناخت وضعیت پسماندهای جامد منطقه شامل آنالیز کیفی و کمی آنها صورت گرفت. بر اساس اطلاعات مستخرج از پرسشنامه¬ها، ماتریس SWOT شامل نقاط قوت و ضعف، فرصت¬ها و تهدیدها در سیستم مدیریتی منطقه تشکیل شد. به عنوان مرحله انتهایی تحقیق، روابط مولفه¬های اجتماعی موثر بر مدیریت پسماند شهری از طریق روش ارزیابی چرخه حیات اجتماعی (S-LCA) در سه فاز ذخیره سازی موقت، جمع آوری و حمل و نقل و پردازش، بازیافت و دفع اصولی و بهداشتی بررسی گردید. نتایج حاکی از این بوده است که به طور متوسط میزان 3065 تن در ماه و 8/98 تن در شبانه روز پسماند در منطقه تولید می¬شود که از این میان، چیزی در حدود 6/44 درصد آن پسماند¬های خشک هستند و سرانه تولید پسماند در نواحی 4 گانه منطقه 22 تهران به طور متوسط برابر با 766 گرم به ازای نفر در روز بوده است. پس از پسماندهای تر (4/55 درصد)، پسماندهای خشک نظیر پلاستیک، مقوا و کاغذ به ترتیب 6/8، 6/8 و 3/8 درصد کل پسماندهای تولیدی را به خود اختصاص داده¬اند. پسماندهای کشاورزی چیزی در حدود 5/16 درصد کل ضایعات شهری تر و برابر با 5/14 تن در روز است. کارکنان مدیریت پسماند شهرداری منطقه، در رابطه با آگاهی نسبت به مدیریت مواد زائد جامد شهری نمره¬ی 16 کسب نمودند که در طبقات کیفی جز نمرات «خوب» قلمداد می¬شود. مدیریت پسماند شهرداری منطقه با نمره¬ی نهایی 72 دارای عملکرد «خوب» بوده (90-71) که در مرحله¬ی تفکیک از مبدا ضعیف¬تر (نمره 24 از 40) از مراحل جمع¬آوری، حمل و نقل و همچنین دفن نهایی عمل کرده است. مهمترین فاکتور اجتماعی موثر بر چرخه حیات پسماند، پذیرش اجتماعی با وزن نهایی بیشتر (49/0) بوده و از بین شاخص¬های این مولفه نیز آلودگی صوتی و فضای خصوصی از اهمیت بیشتری برخوردارند. سپس عملکرد و برابری اجتماعی نقش یکسانی را ایفا می¬نمایند که عملکرد اجتماعی علاوه بر بازیافت در مبدا و مقصد و اشتغال¬زایی مستقیم از قابلیت و پذیرش اجتماعی نیز تاثیر می¬پذیرد و برابری اجتماعی نیز تحت تاثیر شاخص¬های توزیع و جانمایی و همچنین کیفیت اشتغال می¬باشد. میانگین مقادیر نرمال برای شاخص¬های هر مولفه در سناریوهای مختلف نشان می¬دهد که سناریوی انتقال با ایستگاه از بالاترین میزان پذیرش و مقبولیت (8/1) و همچنین عملکرد اجتماعی (7/0) برخوردار است و کمترین میزان اثرات اجتماعی را ایجاد می¬کند. از طرف دیگر سناریوی لندفیل (مستقیم) کمترین مقدار نرمال را برای برابری اجتماعی به خود اختصاص داد (8/0). البته با توجه به وزن مقبولیت اجتماعی سناریوی اول شامل ذخیره¬سازی موقتی پسماندها در ایستگاه انتقال و سپس حمل و نقل آنها به منظور دفن نهایی در لندفیل، از وضعیت مطلوب¬تری برخوردار است، از نظر زیست محیطی نیز این روش نسبت به دو سناریوی دیگر دارای مزیت¬هایی است که از آن جمله می¬توان اشتغال¬زایی مستقیم، مصرف سوخت کمتر و جلوگیری از آلودگی بصری را برشمرد. کلمات کلیدی : روابط اجتماعی، مشارکت شهروندان، مدیریت مواد زائد جامد شهری، ارزیابی چرخه حیات اجتماعی
- Abstract
- It seems that success in municipal wastes management has a detectable relationship with citizens' participation and social mechanisms. So, the present study has done for recognition of systematic relations of effective social parameters on municipal solid waste administration. Data have collected in two phase to fill of questionnaires including awareness assessment of MSW office's personnel of urban 22-district Tehran municipality organization and effective factors on MSW management. Then, social parameters relations effective on MSW via S-LCA in different phases such as temporary storage, gathering, transportation and processing, recycling and proper disposal. Results shown that was got 16 grading (than 20) of municipal waste administration awareness by personnel of MSW office in district that has counted including good grades. Waste management of district municipality has got final grading equal 72 (than 100) that shown has good performance (71-90), but the worst was source separation of waste with grading 24 (than 40) rather than other stages. The most important social factor effective on waste's LCA has were social acceptability that got more final weight (0.49) and among these indices such as noise pollution and private space have more importance. Then, social performance and equality play a same role that social performance in addition to the recycling of start point, destination and job creation, be influenced by social acceptability. Social equality be influenced by distribution and locating index, as well as, quality employment. Average of normal values for indices of each component in different scenarios has shown transfer station scenario has the highest ratio of social acceptability (1.8) and performance (0.7) and caused low amount of social impacts. In other side, landfill scenario (direct way) has the lowest normal value of social equality (0.8). Albeit, due to the weight of social acceptability of first scenario (temporary storage of waste in transfer station and transfer of them to final landfill waste), is desirable, environmentally has advantages than two other scenarios, such as direct job creation, lower fuel consumption and visual pollution prevention.
