عنوان پایاننامه
واکاوی ارتباط تغییر اقلیم و زوال جنگل های زاگرس مطالعه موردی منطقه ایلام
- رشته تحصیلی
- جغرافیای طبیعی-اقلیم شناسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2132;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75120;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2132;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75120
- تاریخ دفاع
- ۲۶ تیر ۱۳۹۵
- دانشجو
- مرتضی میری
- استاد راهنما
- قاسم عزیزی
- چکیده
- چکیده امروزه به دلیل رخداد پدیده زوال بلوط گستره قابلتوجهی از جنگلهای زاگرس دچار خشکیدگی شدهاند. هدف اصلی پژوهش پیشرو بررسی ارتباط تغییر اقلیم با زوال جنگلهای استان ایلام است. برای رسیدن به این هدف ترکیبی از روشهای میدانی، آزمایشگاهی، سنجشازدوری و آماری استفاده شد. دادههای مورداستفاده دربرگیرنده حلقههای درختی برداشتشده در بازدیدهای میدانی، تصاویر NDVI سنجنده مودیس با فواصل 16 روزه (2016-2000)، تصاویر موجود در آرشیو گوگل ارث و نقاط کنترل زمینی، تصاویر سنجنده لندست در نسلهای مختلف، دادههای اقلیمی ایستگاههای همدید، دادههای درازمدت شبکهای پایگاههای تولید داده GPCC، CRU، GLDAS طی دوره (2014-1950) و دادههای بارش ماهواره TRMM، دادههای فیزیوگرافی، آفات و بیماریها میباشند. بازدیدهای میدانی نشان داد سرخشکیدگی پدیده غالب در بیشتر جنگلهای استان است که برای برخی از مناطق بهصورت پهنهای رخ داده است. این پدیده منجر به شیب، جهت و یا ارتفاع خاصی نیست بلکه با شدت و ضعف متفاوت در تمامی قسمتها قابلمشاهده است که همپوشانی نقاط خشکیدگی با نقشههای فیزیوگرافی تأییدکننده این مطلب میباشد. نتایج دورسنجی و استخراج نمودار رفتار زمانی بیانگر دوره رشد جنگلهای استان ایلام از اواخر بهمن تا اوایل مردادماه میباشد که اوج سبزینگی آنها در اواسط اردیبهشتماه رخ میدهد. روند تغییرات NDVI جنگلها طی دوره 17 ساله بیانگر اولین کاهش قابلتوجه سبزینگی در سال 2005 (1383) همزمان با گزارش خشکیدگی جنگلها و به میزان بیشتری در سال 2008 میباشد که این روند کاهشی با کمی اختلاف در سال 2010 تا سال 2014 ادامه پیدا میکند. نکته قابلتوجه سبزینگی مناسب درختان برای سال 2016 است. بررسی دادههای بارش ایستگاهی و شبکهای، نشاندهنده روند منفی بارش و رطوبت خاک در اعماق مختلف به همراه روند مثبت معنادار برای پارامترهای دمایی در مقیاسهای زمانی سال، فصل و ماه در سطح استان و سایتهای هدف میباشد. بیشینه روند منفی بارش و رطوبت خاک به همراه روند مثبت دما برای دوره انتهایی (2014-1998) دوره موردمطالعه مشاهده شد. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات میدانی و آزمایشگاهی نیز مشخص گردید که بیشترین نوسان رویشی درختان برای اواخر دهه 1990 تا انتهای دوره رخ داده است. بهطوریکه از سال 1998 به بعد روند کاهش رویش درختان شروع و تا سال 2013 ادامه دارد. این در حالی است که بررسی ارتباط پارامترهای اقلیمی با رویش درختان بیانگر ارتباط مثبت بارش و رطوبت خاک و ارتباط منفی دما با رویش درختان است. همزمانی کاهش بارش، کاهش رطوبت خاک و افزایش دما با کاهش رویش درختان منطقه موردمطالعه نشاندهنده اثر مستقیم شرایط اقلیمی بر رویش درختان است. از طرفی دیگر فراهم شدن شرایط اقلیمی بهینه برای طغیان آفت و بیماریها بیانگر اثر غیرمستقیم اقلیم در خشکیدگی جنگلهای استان ایلام میباشد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، خشکیدگی جنگلهای منطقه نتیجهی اثرات مستقیم و غیرمستقیم تغییر شرایط اقلیمی است.
- Abstract
- Newdays considerable range of Zagros forests have been diebacked due to oak declining phenomenon. The purpose of this study is analyzing the Relationship between Climatic Change and Ilam forests decline. To meet this purpose a range of methods such as Field visiting, laboratory studying, remote sensing and statistical methods have been used. Tree rings measurements, MODIS 16days NDVI Product, Google-Earth archive and the related control points, Landsat Images, synoptic stations climatic data, GPCC, CRU, GLDAS and TRMM datasets, Physiographic and pests and diseases data were used as rudiment data. Based on field visits it is revealed that the dieback is a prevalent phenomenon in more forest of Ilam region. This phenomenon is not very much dependence to slope, direction or a certain height, but it is visible in different extents of the area. Spectral graph shows a growth period from mid-February to early May for Ilam forests. NDVI trend presents a 17 years period of its first significant reduction in SPAD in the 2005 and a bigger one in 2008 in addition a falling trend for the last 3-years. Notable point is the good greenness of trees for 2016 year. The results of ground stations and grid points indicate a negative trend of precipitation and soil moisture at different depths and significant positive trend for temperature parameters in all timescales of the yearly, seasonal, and monthly in the province and target sites. Most negative trend of precipitation and soil moisture with positive temperature trend was observed for the final period (2014-1998) study period. During the growing season of forests, the longest negative trend of precipitation in March is happened. Most changes of trees happened to the late 1990s until the end of the period. As trees grow downward trend began in 1998 and continued until 2013. Concurrency of reduced rainfall and soil moisture and temperature rise with the reducing of trees growth in the study area represents the direct effect of climatic conditions on the growth of trees. On the other hand providing optimum climate conditions for pest and disease outbreaks represent indirect effects of climate on forest dieback in Ilam province. Based on the results of this study, decline forests of Ilam province is the result of direct and indirect effects of climatic changes. Keywords: Grid Point, Soil Moisture, Chronology, Oak, Decline.