عنوان پایان‌نامه
اعجاز قرآن کریم در مکتب اهل بیت(ع)
- رشته تحصیلی
- تاریخ و تمدن ملل اسلامی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 577د;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76221;کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 577د;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76221
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- مرتضی پهلوانی
- استاد راهنما
- منصور پهلوان محمدعلی, عبدالهادی فقهی زاده
- چکیده
- موضوع اعجاز قرآن کریم از قرون اولیه اسلامی، مورد توجه قرآن پژوهان و دانشمندان مسلمان بوده و خداوند متعال نیز با نزول آیات تحدی به اهمیت این موضوع تاکید کرده است. لذا برای درک حقیقت إعجاز قرآن کریم باید به سراغ ثقل جدایی ناپذیر قرآن یعنی اهل بیت (علیهم السلام) رفت. البته لفظ اعجاز به معنی رایج آن به جز موارد محدود، در قرآن و کلام اهل بیت (علیهم السلام) بکار نرفته، و بیشتر با الفاظی مانند: حجت، آیه، برهان و... به معجزه بودن قرآن کریم اشاره شده است. علاوه بر این اهل بیت (علیهم السلام) با اوصافی مانند: چراغ هدایت، جایگاه حکمت، شفای هر درد، بهار دلها، جلاء قلوب و ... به معرفی و توصیف ویژگی های معارف و حقایق إعجاز قرآن کریم پرداخته اند که معنا و مفهوم هر یک از این اوصاف به جامعیت، جاودانگی و اعجاز منحصر به فرد قرآن کریم اشاره دارد. قرآن پژوهان وجوه مختلفی را نیز با مصادیق و شواهد قرآنی برای اعجاز قرآن کریم ذکر کرده‌اند. بعضی بر جنبه‌های لفظی و بلاغی و بعضی دیگر به جنبه‌های محتوایی و معارفی قرآن کریم تأکید کرده اند و عده‌ای هم قائل به نظریه صرفه شده اند. گروهی نیز علاوه بر این وجوه عناوین دیگری ذکر کرده‌اند که از تقسیمات فوق خارج نیست. وجه فصاحت و بلاغت و صرفه بر خلاف معارف و محتوای قرآن کریم دارای اشکالات زیادی است. به عنوان مثال اگر وجه اصلی اعجاز قرآن کریم فقط در فصاحت و بلاغت آن می بود، صرفا صاحبان فن توانایی درک و فهم آن را داشتند و سایر افراد بشر از درک اعجاز قرآن کریم عاجز می ماندند و این نقص قرآن بود زیرا بر اساس آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهم السلام) قرآن کریم از هر جهت جامع و جاودانه بوده و مخاطب آن کل بشر و تا آخر الزمان خواهند بود. به عنوان مثال، حضرت علی (ع) در بیانی «قرآن کریم را نوری معرفی فرموده اند که هیچ گاه خاموشی ندارد و چراغی که درخشندگی آن زوال نپذیرد». با بررسی اوصاف معصومین (علیهم‌السلام) از عظمت و کمالات قرآن کریم روشن می شود، ایشان بیشتر به اهمیت معارف و محتوای قرآن کریم تاکید کرده و الفاظ و ظواهر زیبای آن را به عنوان ظرف این معارف عالی معرفی کرده اند. به راستی اهل بیت(علیهم‌السلام) در طول دوران حیات، علی‌رغم اقدامات حاکمان جور در منزوی کردن ایشان و دور نگه داشتن مردم از معارف و حقایق درست إعجاز قرآن کریم و همینطور رواج ظاهرگرایی، همواره با بیاناتی شیوا و اقداماتی روشنگرانه جهت تبیین معارف صحیح قرآن کریم تلاش کرده و مهمترین وجه إعجاز قرآن کریم را معارف و محتوای بلند آن معرفی فرموده اند.
- Abstract
- The subject-matter of the miracle of the holy Quran has been noticed by the Quran researchers and Muslim scholars since early Islamic centuries. Revealing the verses of the challenge of the Quran or Tahaddi, the Almighty God has also emphasized on the significance of this issue. So, in order to grasp the truth of the miracle of the holy Quran, there is a need to refer to the inseparable substantial part of the holy Quran, i.e. the Ahl al-Bayt. [The household of holy prophet](a.s.). Of course the word miracle in its prevailing sense, with the exception of limited cases, has not been used in the Quran and the words of the Ahl al-Bayt (a.s.) and it has mostly been referred to the miracle status of the holy Quran with words such as “Hojat” [argument/proof], “verse”, “reasoning”,etc. In addition, Ahl al-Bayt have dealt with the introduction and description of the features of knowledge and truth of the miracle of the holy Quran with images such as: light of orientation, position of wisdom, healing to every pain, spring of hearts, polishing the heart, etc. which the meaning and concept of these descriptions refer to the comprehensiveness, eternality and unique miracle of the holy Quran. Quran researchers have mentioned different features with Quranic evidences and examples for the miracle of the holy Quran. Some have emphasized on the literal and rhetoric aspects and some others on contextual and knowledge aspects of the holy Quran and there are other scholars who believe in the theory of “SARFEH” [God has dissuaded humans to bring a book similar to the holy Quran]. Some other groups of scholars have also mentioned some other features which is not far from the above classification. The feature of eloquence and rhetoric and SARFEH opposite to the knowledge and contents of the holy Quran has many difficulties. For example, if themain feature of the miracle of the holy Quran was only in its eloquenceand rhetoric, only the experts of the speech techniques could understandit and other humans were unable to understand the miracle of the holyQuran and that was a deficiency, because, based on the verses of the holyQuran and traditions of the Ahl al-Bayt (a.s), the holy Quran iscomprehensive and eternal from every aspect and its addresses is the wholehumanity and up to the Last Day. For instance, in a statement, Hazrat Ali(a.s.) has introduced the holy Quran as a light that never goes out and atorch whose brightness never fails: (Seyed Razi, Sermon 198).Reviewing the descriptions stated by the innocent people (a.s.) on theholy Quran, it is clarified that they have mostly emphasized on theimportance of the knowledge and contents of the holy Quran and haveintroduced its beautiful appearance as a container for these loftyknowledge. Truly, the Ahl al-Bayt (a.s.) during their life, haveconstantly tried to elaborate the proper knowledge of the holy Quran inclear words and enlightening measures despite the measures adopted by despotic rulers to isolate them and distancing people from the correct truths and knowledge of the holy Quran miracle and also the spread of formalism. Furthermore, they have introduced the lofty contents and knowledge as the most important feature of the miracle of the holy Quran. Key Words: Miracle, Quran, School of Thought, Ahl al –Bayt [The Household of the Holy Prophet (a.s.)], Tahaddi [The Challenge of the Quran]
