عنوان پایان‌نامه
تعیین سطوح غذایی زیستمندان سواحل جنوب غربی دریای خزر و مطالعه و بزرگنمایی زیستی فلزات سنگین با استفاده از ایزوتوپ های پایدار کربن ۱۳ ونیتروژن ۱۵
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6557;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70711
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- علیرضا میرزاجانی
- استاد راهنما
- امیرحسین حمیدیان
- چکیده
- برای نخستین بار، شبکه غذایی خزر، با رویکرد بهره گیری از ایزوتوپهای پایدار مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه مقادیر ایزوتوپ های پایدار کربن13 و نیتروژن15 در ذرات مواد آلی شناور در آب و 36 گونه جانور از بخش جنوب غربی دریای خزر شامل 5 گونه زئوپلانکتون، 9 گونه درشت کفزی، 21 گونه ماهی و یک گونه پستاندار سنجش شده و جایگاه هر موجود در شبکه غذایی مشخص گردید. در کف این شبکه پس از ذرات مواد آلی شناور لاروهای کشتی چسب و دوکفه ای ها قرار داشته و در راس آن فک دریای خزر و چهار گونه از ماهیان خاویاری حضور داشتند. مقدار 13C? و 15N? مبناء از مناطق مختلف نیز تفاوت معنی دار نشان دادند. سنجش فلزات مس، روی، کادمیوم، نیکل، کروم، کبالت، آلومینیوم، آهن و استرانسیوم در بسیاری از این جانوران انجام و بزرگنمایی و تجمع زیستی آن ها بر اساس سطح تروفی بررسی گردید. ضریب همبستگی بین غلظت اکثر فلزات و سطح تروفی منفی بوده و بزرگنمایی زیستی فلزات در زنجیره غذایی خزر مشاهده نشد. همچنین، تجمع زیستی فلزات در گونه های انتخابی از سطوح غذایی مختلف دیده نشد بعبارت دیگر با افزایش اندازه جانور، مقادیر فلزات در عضله افزایش نداشته است. سنجش فلزات سنگین در بی مهرگان و ماهیان فاقد ارزش تجاری از بخش جنوبی دریای خزر برای نخستین بار انجام گرفت که نتایج آن توان بالقوه برخی از آن ها را در برنامه پایش زیستی نشان داده است. گونه های شاخص در این زمینه شامل زئو پلانکتون Mnemiposis leidyi ، صدف Cerastoderma glucaum و سخت پوست Balanus improvisus بودند. همچنین، با استفاده از مقدار شاخص آلودگی فلزات، آلودگی مناطق مختلف ارزیابی گردید که آلودگی منطقه انزلی بیشتر از سایر مناطق بوده است. ارتباط طول زنجیره غذایی با تراکم ماهیان صید شده بوسیله دام های پره ای از مناطق مختلف بررسی گردید که نوعی همخوانی بین آن ها مشاهده شده است، به طوریکه منطقه کیاشهر با بیشترین میانگین صید ماهی بیشترین طول زنجیره را نیز دارا بوده است.
- Abstract
- For the first time, the Caspian Sea ecosystem was studied with stable isotopic approach. The 13C and 15N stable isotopes were measured in POM and 38 fauna (five zooplankton, nine macro-invertebrates, twenty one fishes and one mammal) species from southwest of the Caspian Sea. The stable isotopes of the primary producer (POM) were the lowest and also very varied in each region. Phoca caspica and four sturgeon fish species (belonged to the top of the food chain) had the highest average ?15N and TLs ; while the Balanus and Bivalve larvae had lower TLs and were in the bottom of the food chain after POM. Furthermore, the metals Cu, Zn, Cd, Ni, Cr, Co, Al, Fe and Sr concentrations were measured in most of the species; and trophodynamics of these metals were investigated in the Caspian food web. By comparing ln-concentration of metals vs. TLs, no metal biomagnification was observed. Furthermore, no accumulation of metals with increase in body size was observed in muscle of the species from different trophic levels. In this study, not only the trophodynamics of metals were investigated in different organisms from the Caspian food web, but also the species with potential bio-indicator role for pollution monitoring were distinguished. The concentrations of metals for most of the fish samples were below the detection limits; while the concentrations were detectable in most of the invertebrate samples. Most of metals were detectable in macro-plankton M. leidyi that could be used for water pollution monitoring, worldwide. Our results suggested the possible application of Cerastoderma glucaum and A. vitrea as indicators of Ni and Cd contamination, respectively. Moreover, the marine pollution index in Anzali region was higher than those in Astara and Chaboksar regions. The length of food chain was higher in Kiashahr than Astara and Chaboksar regions. A schematic correlation was observed between abundant of caught fish and the length of food web.
