عنوان پایان‌نامه
بررسی اثرات اقتصادی - زیست محیطی خشکسالی در کشاورزی استان کرمان
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7119;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7119
- تاریخ دفاع
- ۲۱ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- علی اسکندری پور
- استاد راهنما
- سعید یزدانی
- چکیده
- هدف این پژوهش بررسی آثار اقتصادی و زیست محیطی خشکسالی در استان کرمان می باشد برای دستیبابی به این هدف، چارچوب کلی این پژوهش بر پای? سه دسته از مطالعات (1) هواشناسی؛ (2) هیدرولوژی و (3) اقتصاد کشاورزی طراحی شد. بر اساس نتایج پژوهش فراوانی وقوع خشکسالی های هواشناسی در دهه-های اخیر افزایش یافته است به طوری که تقریبا در اغلب ایستگاه ها روند نزولی سختی خشکسالی مشاهده می شود که هم در اثر افزایش تداوم خشکسالی و هم در اثر افزایش فراوانی وقوع خشکسالی های حدی می-باشد. لذا در بخش مطالعات اقتصادی، اثر تغییرات پیش بینی شده در عملکرد و موجودی منابع آب تحت شرایط خشکسالی، بر مولفه های اقتصادی زیربخش های زراعت و باغبانی بررسی شده است. برای این منظور از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) استفاده شده است. نتایج نشان داد که در هر دو حوضه آبریز سطح زیرکشت کل و محصولات مختلف تحت سناریوهای مختلف خشکسالی نسبت به شرایط پایه دستخوش تغییر خواهند شد. خسارت زیست محیطی ناشی از خشکسالی بر اساس خدمات اکوسیستمی از دست رفته ناشی از کاهش سطح و ترکیب کشت محصولات کشاورزی ارزیابی شده است. بر اساس نتایج، در مجموع هر دو حوضه، مقدار کاهش جذب آب سالانه توسط اراضی کشاورزی در سناریوهای متوسط، شدید و خیلی شدید به ترتیب 6/370، 1/621 و 3/744 هزار مترمکعب، کاهش توان جداسازی کربن اراضی کشاورزی به میزان 516، 7/850 و 1047 هزارتن و مقدار فرسایش خاک ناشی از خشکسالی از 4/623 هزارتن در سناریوی خشکسالی متوسط تا 5/1261 هزار تن در سناریوی خشکسالی شدید متغیر است. در مجموع کل خسارات ناشی از دست رفتن کارکردهای زیست‌محیطی اراضی کشاورزی در اثر خشکسالی در دو حوضه آبریز کویر لوت و درانجیر حدود 7/359 میلیارد ریال در سناریوی خشکسالی متوسط، 6/594 میلیارد ریال در سناریوی خشکسالی شدید و 4/729 میلیارد ریال در سناریوی خشکسالی خیلی شدید (حدی) براورد شده است که بیش از 87 درصد آن مربوط به کارکرد تنظیم گاز اراضی کشاورزی و حدود 12 درصد آن مربوط به کارکرد حفظ خاک می باشد. افزایش فراوانی وقوع خشکسالی‌های شدید و حدی و ماهیت منطقه ای این پدیده در استان به معنی مواجه بیشتر استان با شرایط خشکی و بحران منابع آب در دهه های آتی است مقابله با این شرایط نیازمند تغییر رویکرد از مدیریت بحران به مدیریت ریسک خشکسالی است که بر بکارگیری برنامه ها، سیاست ها و فعالیت های کوتاه‌مدت یا بلندمدت در قبل و هنگام وقوع خشکسالی استوار است به نحوی که به توانمندسازی و فراهم سازی ظرفیت های تطبیق در بخش های مختلف تحت خطر منجر شود.
- Abstract
- The aim of this study is to evaluate the economic and environmental impacts of drought in Kerman province. To achieve this goal, the general framework of this research was designed based on three categories of studies including Meteorology, hydrology and agricultural economics. The results showed that the frequency of meteorological drought has increased in recent decades in Kerman province so that downward trend of drought severity can be observed in almost meteorological stations due to increase in both duration and frequency of droughts. In economic studies, the effects of predicted changes in Crops yield and water resources availability under drought conditions, on economic component of the agriculture and horticulture sub-sector have been examined. To this end a positive mathematical programming (PMP) model was used. The results showed that in basins, total and crops cultivation acreage under different drought scenarios will change relative to baseline conditions. Environmental damage caused by drought is evaluated based on the ecosystem services lost due to the reduction in the cultivation crops level and change in cropping pattern. According to the results, in two basins totally, the amount of reduction in water absorption by agricultural land in due to moderate, severe and very severe drought scenarios was estimated 370.6, 621.1 and 744.3 thousand cubic meters, in carbon sequestration potential of agricultural land was estimated 516, 850.7 and 1047 tons and the amount of soil erosion increases from 623.4 tons in moderate drought scenario to 1261.4 thousand tons scenario of severe drought. The total damage caused by the loss of ecological functions of agricultural land in the Kavirelut and Dranjir basins estimated about 359.7 billion Rials in moderate drought scenario, 594.6 billion Rials in severe drought and 729.4 billion Rials in the scenario very severe drought. Increase in occurrence frequency of severe droughts and its regional nature means Kerman province in the coming decades will be face with water crisis. Deal with this situation requires a shift from crisis management to drought risk management on the application of short-term or long-term programs, policies and activities before and during droughts in a way that provides empowerment and capacity of adaptation in different parts.
