عنوان پایان‌نامه
زندگی روزمره تهیدستان شهری
- رشته تحصیلی
- جامعه شناسی- اقتصاد توسعه
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: 5325 رس;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 80641;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: 5325 رس;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 80641
- تاریخ دفاع
- ۰۹ اسفند ۱۳۹۵
- دانشجو
- علیرضا صادقی
- استاد راهنما
- تقی آزاد ارمکی
- چکیده
- از دهه هفتاد در ایران با تجدید ساختار نولیبرالی، دولت ها به تدریج از مسئولیت های اجتماعی عقب نشستند و نیروی بازار را بر زندگی تهیدستان مسلط کردند. در کشورهای خاورمیانه که دولت ها اقتدارگرا هستند، فعالیت های جمعی و سازمان یافته بی رمق مانده اند و شورش های شهری موقتی و در معرض سرکوب اند، تهیدستان شهری برای مقابله با نیروی تصاحب گر بازار به استراتژی «پیشروی آرام» روی می آورند. گروههای فاقد امتیاز نه به شیوه های رسمی، که عمدتاً از آن طرد شده اند، بلکه با پرکتیس های عادی روزمره در قلمرو های «غیر رسمی» حضور خود را برای بهبود زندگی شان ابراز می کنند و ترتیبات قدرت را متزلزل می سازند. این رساله شرح روایتِ زندگی تهیدستان شهری در اوایل دهه نود، خاصه سالهای 1392- 1390 است؛ دوره ای که برنامه های نولیبرال به نحو پر شتابی قلمروهای متنوعی از زندگی تهیدستان را در نوردیده بود. هدف تحقیق حاضر، مطالعه سیاست زندگی روزمره مردمان عادی در مواجه با محروم سازی نولیبرالی در قلمروهای معیشت، کار و مسکن است؛ اینکه آنها برای ادامه بقا و بهبود بخشیدن به زندگی شان چه شیوه های عملی را به کار گرفتند و به چه نتایجی رسیدند؟ روش شناسی این تحقیقْ کیفی، و رویکرد میدانی مردم نگاری است. برای تولید و گردآوری داده های شفاهی و مکتوب از روش های مصاحبه، مشاهده میدانی و تحلیل اسناد استفاده شده است. میدان و کانون پژوهش متناسب با موضوع بحث، حاشیه پایتخت (عمدتا شهرهای سلطان آباد و اکبرآباد و مناطق مجاور آن) و نیز شهر تهران انتخاب شده است. این رساله نشان می دهد با عقب نشینی تدریجیِ «دولت اجتماعی» و پیشروی بازار به زندگی معیشتی تهیدستان، قلمروهای حاشیه ای یا بدیلی برای بقا شکل گرفته و یا گسترش یافتند. خیریه ها نیاز های فوری و اضطراری تهیدستان را تأمین می کنند. بازار خودمانی به تهیدستان کمک می کند مایحتاج روزمره و کالاهای مصرفی خودشان را سهل تر خریداری کنند. همچنین به نحو فزاینده خیابان ها مکانی برای امرار معاش خلاقانه گروههای بیکار و کم درآمد شده است و حاشیه شهرها به محلی برای سرپناه و بازتولید اجتماعی. با وجود این، داستان زندگی تهیدستان در سالهای اخیر گویای آن است که از درون تضاد قدیمی «نظم شهری» به عنوان کانون کشمکش تهیدستان و دولت، تضاد نیرومندتری سربرآورده است: حضور و شیوه زندگی فرودستان در قلمروهای «غیر رسمی» یا حاشیه ای که استراتژی محروم ماندگان یا بدیل ممکنی از زیستن برای تاب آوردن در برابر سختی های دنیای مدرن است، تکیه گاه یا میدانی برای دست اندازی نیروهای بازار شده است.
- Abstract
- With the neoliberal restructuring since 1990s in Iran, governments gradually shirked their social responsibilities, and instead, they started letting the market force get over the lives of the poor. In Middle Eastern countries, where governments are authoritarian , collective and organized activities (such as trade unions) have remained weak, with temporary urban riots being subject to suppression, the urban poor are adopting a »Quiet Encroachment« strategy to deal with the market force. Unprivileged groups, express their presence for improving their lives not via Formal ways, from which they have often been denied, rather via ordinary practices in »Informal« domains, thus subvert power arrangement. This dissertation is a life story of the urban poor in early 2010s, especially 2011-2013, a period when neoliberal programs had affected vast areas of the lives of the poor. The present study aims at studying the Politics of everyday life of the ordinary people in facing neoliberal deprivation in the areas of sustenance, work and housing, the practices they have adopted for survival and improvement of their lives and the results they have achieved. The methodology used in the research is qualitative, using an ethnographic field approach. To produce and collect spoken and written data from interview methods, field observation and document analysis have been used. Consistent with the subject, suburbs of the capital (mainly Soltan Abad, Akbar Abad, and nearby regions) as well as the city of Tehran have been selected as the focus and field of study. This dissertation shows that with gradual withdrawal of “social government” and progression of the market to life of the poor, new marginal territories have been shaped or developed for survival. In the absence of the government, charities provide for the emergency and necessary needs of the poor. intimate market helps the poor purchase daily requirements and consumer goods more easily. Also, increasingly, streets have turned into a place for creative living of unemployed and low-income groups, with urban suburbs becoming a settlement for social reproduction. Nevertheless, the life story of the poor in recent years reveals that from within the old conflict of »urban order« which has been the center of challenge for the poor and the government, a more powerful conflict has risen: Presence and lifeway of the poor in informal or margins where the poor adopt an alternative strategy to survive the difficulties of the modern world, have turned into a base or field for Inroad of the market forces. Keywords: neoliberal populism, politics politics of politics of the poor people, informal domains, everyday life structural adjustmentdjustmentdjustmentdjustmentdjustment , marketization
