عنوان پایان‌نامه
مدل آمایش منابع جنگلی با رویکرد تحلیل سیستمی و اکولوژی انسانی در جنگل های زاگرس مرکزی (مطالعه نمونه:ناحیه عرفی چیگو - بیدله شهرستان لردگان)
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - جنگلداری
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6532;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70283
- تاریخ دفاع
- ۰۴ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- بیت الله محمودی
- استاد راهنما
- جهانگیر فقهی
- چکیده
- چکیده در این پژوهش مدل آمایش منابع¬ جنگلی بر اساس رویکردهای تحلیل سیستمی و اکولوژی انسانی تدوین و در ناحیه عرفی چیگو- بیدله شهرستان لردگان در جنگلهای زاگرس مرکزی اجرا گردید. اجرای این مدل در پنج مرحله شامل تحلیل شرایط ناحیه عرفی، ارزیابی عرضه کارکردی اکوسیستم، ارزیابی تقاضای منابع جنگلی، تعیین واحدهای کارکردی- مدیریتی و مرحله پنجم بهینهسازی توزیع کارکردها به انجام رسیده است. ارزیابی پایداری و سنجش میزان توسعه یافتگی نشان از وضعیت تقریباً ناپایدار و توسعه نیافتگی ناحیه عرفی مورد بررسی داشته است. شناسایی عملکردها و کارکردهای جنگلی ناحیه بر پایه تفکیک اجزای ساختاری اکوسیستم در دو بخش طبیعی و انسانی صورت پذیرفته است که بر این اساس 54 نوع کارکرد در قالب چهار کلان خدمات تأمین کننده، تنظیم کننده، زیستگاهی و فرهنگی طبقهبندی شد. سه اولویت اول کارکردهای اکوسیستمی جنگلهای زاگرس که در این مطالعه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته اند به ترتیب تولید آب، کنترل فرسایش خاک و تفرج است. مدل توان سنجی کارکرد تفرجی از 7 معیار و 14 شاخص در گروه معیار جنگل شناسی و 4 معیار و 7 شاخص در گروه معیار منابع فیزیکی تدوین شده است. تحلیل نتایج وضعیت تلفات سالانه خاک در پوششهای تراکمی جنگل ناحیه نشان میدهد با افزایش درصد تاج پوشش میزان تلفات سالانه خاک به شکل معنی داری کاهش مییابد. سالانه به طور متوسط در جنگل با درصد متوسط تاج پوشش52، 35، 15 و 3 درصد به ترتیب 53/0، 3/3، 7/7 و 26 تن در هکتار خاک فرسایش مییابد. بر اساس نتایج بدست آمده در هر هکتار اراضی جنگلی، جنگل تنک، نیمه انبوه و انبوه به ترتیب 1، 105، 150 و 188 متر مکعب آب در یک بارش متوسط حداکثر روزانه تولید میشود. نتایج این پژوهش در بخش ارزیابی تقاضای منابع جنگلی نشان داد، هر خانوار روستایی در این ناحیه به طور متوسط سالانه 66/5 متر مکعب چوب هیزمی جهت مصارف سوختی، زغال¬گیری و حصارکشی استفاده مینماید. دو عامل درآمد سالانه خانوار و درجه توسعه یافتگی سامانهای عرفی به عنوان دو محرک اصلی تعیین کننده تقاضای منابع جنگلی در نظر گرفته شد. با افزایش درآمد خانوار و رشد شاخص توسعه یافتگی روستایی، میزان تقاضا برای مصرف چوب کاهش پیدا کرده است. دو هدف اصلی بیشینه ساختن میزان تولید آب و به حداقل رساندن تلفات سالانه خاک در کنار پاسخ به تقاضای مردم محل
- Abstract
- In this study spatial forest resource planning model was developed by systems analysis and human ecology approaches and applied in the Chigou - Bideleh traditional region in the forests of central Zagros. This model has been done in 5 stages, including: Analysis of traditional region situation, Assessment of forest services, Assessment of forest resources demand, Selection of management- services units, and the last optimization of forest services. Sustainability and determine rural developing showed this region is in unstable and developing. Identification of forest function and services was done base on separation structure of natural and human sector, 54 ecosystem services was classified to supplying, regulating, habitat and cultural macro services. Three priorities of forest services that in this research were assessed including: water production, soil conservation and outdoor recreation. Outdoor recreation ability model was assessed by 7 criteria and 14 indicators in silviculture criteria group and 4 criteria and 7 indicators in physical resources criteria group. Results showed with cover canopy percent increasing, soil erosion is reduced, average Annual soil erosion in forest with 52, 35, 15, 3 cover canopy percent is in order 0.53, 3.3, 7.7 and 26 tons per hectares. According to results for per hectare of forest land, low density forest, moderate forest and high density forest 1, 105, 150 and 188 m3 Water is produced. Results of demand forest resources showed, average wood consume for a rural household in one year is 5.66 m3. Annual household income and the degree of rural development were used two impellent factors for predict of demand forest resources, with household income and the degree of rural development increasing, demand for wood consume is reduced. Increasing of water production and decrease of soil erosion with response to local people demand were optimization objectives that done in this research. Key words: Spatial Forest Resources Plan
