عنوان پایان‌نامه
راهبرد نفوذ چین در آسیای مرکزی و تاثیرات آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
- رشته تحصیلی
- مطالعات منطقه ای -مطالعات آسیای مرکزی وقفقاز
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4026;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73209;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4026;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73209
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- حمیدرضا عزیزی
- استاد راهنما
- جهانگیر کرمی
- چکیده
- پایان جنگ سرد، سبب بروز تحولات قابل توجهی در عرصه روابط بین الملل شد که از مهمترین نمونه آن ها، ورود و قدرت گیری روزافزون مجموعه ای جدید از بازیگران بود. چین یکی از همین بازیگران است که روند قدرت گیری آن که از سال های پیش از پایان جنگ سرد آغاز شده، توجه بسیاری از تحلیلگران را به خود جلب کرده است. در این میان، منطقه آسیای مرکزی یکی از مناطقی است که چین به شکل سنتی ارتباطات نزدیکی با آن داشته و فروپاشی اتحاد شوروی در سال 1991 و باز شدن فضای آسیای مرکزی، زمینه مساعدی را برای برقراری دوباره پیوندها میان چین و جمهوری های منطقه فراهم کرد. از آن زمان تاکنون و به ویژه طی حدود یک دهه گذشته، رابطه چین با جمهوری های آسیای مرکزی در ابعاد گوناگون سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی جریان داشته و رو به فزونی بوده است. با توجه به اینکه روندهای عملی، در کنار شماری از اسناد مهم راهبردی چین، به نگرش ویژه پکن به روابط با منطقه اشاره دارد، پژوهش حاضر به بررسی این موضوع پرداخته که چرا چین، روابط با آسیای مرکزی را به عنوان یک اولویت مهم در دستور کار قرار داده است؟ در این میان، در تلاش برای کاربردی ساختن هرچه بیشتر موضوع و با در نظر گرفتن اینکه ایران نیز یکی از بازیگران ذینفع در منطقه به شمار می رود، این پرسش نیز مطرح می شود که این توسعه روابط، چه تأثیری بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ این پژوهش نشان می دهد که چین، روابط با کشورهای منطقه آسیای مرکزی را در تلاش برای دستیابی به اهداف امنیتی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی و با هدف‌گذاری بلند مدت، در راستای افزایش نفوذ منطقه‌ای و ارتقای هژمونی بین‌المللی خود در اولویت قرار داده است. این امر می‌تواند فرصت‌های امنیتی و محدودیت‌های اقتصادی برای جمهوری اسلامی ایران به وجود آورد.
- Abstract
- The end of the cold war brought about significant changes in the international relations arena, one of the most important of which was entering and gaining increasing power of new sets of actors. China is one of these actors that the process of its empowerment – which has begun since the years before ending the cold war – has attracted the attention of many analysts. Central Asia is one of the region with which China traditionally has experienced close ties and the collapse of the Soviet Union in 1991 and the opening up of the Central Asian republics to the world, produced a fertile ground for re-establishing the ties between China and these countries. Since then and especially within the last decade China’s relations with Central Asian republics has been growing in various political, security, economic and cultural aspects. Considering the fact that operational processes together with a number of China’s important strategic documents point to Beijing’s especial view to the relations with Central Asia, the current study examines the issue as to why China has put the relations with Central Asia as a top priority in its foreign policy agenda. In an effort to make the issue more applicable considering that Iran is among interested parties in the region, the following question is that how the above-mentioned process impacts the Islamic Republic of Iran’s national interests. This study shows that China prioritized its relations with Central Asian republics in an effort to achieve security, economic and socio-cultural goals, in order to increase its regional influence and become an international hegemon. This could produce security opportunities and economic challenges for the Islamic Republic of Iran.
