عنوان پایان‌نامه
فواصل و چگونگی ارتباط معنایی آنها با آیات
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70672;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002091
- تاریخ دفاع
- ۰۷ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- علی اصغر آخوندی
- استاد راهنما
- محمد علی مهدوی راد
- چکیده
- چکیده فواصل آیات پدیده ای قرآنی است که برخی آن را وجهی از وجوه اعجاز برشمرده اند. آن تجلی بلاغت قرآن است و هماهنگی و همبستگی آیات و جمال و زیبایی سوره ها و نظم و انسجام آن ها را موجب می شود. با این حال درباره آن کمتر کتاب، پایان نامه یا مقاله ای به زبان فارسی می یابیم. به همین دلیل در این رساله سعی شده است فاصله از جنبه های لفظی و دلالی مورد بررسی قرار گیرد و تعریفی دقیق شامل جنبه های مختلف آن ارائه گردد. ساختار فواصل از مباحث مهمی است که در آن به حروف و واژه های پایانی آیات پرداخته و مشاهده می شود حرف آخر بیش از نیمی از آیات نون و میم و حرف ماقبل آخر حدود 85 درصد آیات حروف مدی است که بنا بر طبیعت این حروف ترنم و ترتیل آیات امکان پذیر می گردد. بررسی تغییرات و دگرگونی های پایان آیات که دلیل آن را هماهنگی و مراعات فواصل می دانند از مباحث دیگری است که باید به آن پرداخت. بررسی اقسام فواصل مانند متماثل، متقارب، متوازی، متوازن، مطرف و مرصع زیبایی خاصی به رساله داده است. هم چنین است روابط فاصله با قافیه و سجع و تاریخچه آن و اینکه چه کسی اول بار اصطلاح فاصله را به کار برد. فواصل دارای روابط بسیاری مانند رابطه فاصله با محتوای آیه، با فواصل دیگر و با سیاق و سوره است. از مهم ترین آن ها، رابطه فاصله با محتوای آیه است که از جهت بلاغی به تصدیر، توشیح، ایغال و تمکین و یا لفظی و معنوی تقسیم می شود. درک پیوند معنایی فاصله و محتوا در بسیاری از آیات آسان بوده و در برخی آیات نیز دشوار و به تامل و درنگ بیشتری نیاز دارد که به آن ها مشکلات فواصل گفته می شود. مورد پژوهشی موارد گفته شده در چهار تفسیر بزرگ شیعه از متقدمان و معاصران یعنی تبیان، مجمع البیان، المیزان و تسنیم انجام گرفته است. کاوش در این تفاسیر ما را با حدود و چگونگی برخورد مفسران با فواصل آشنا کرده و کارکردهای فواصل در زمینه تفسیر و تبیین آیات را روشن می گرداند. از مهمترین کارکردها، استفاده از آن در جهت تبیین محتوای آیه است. همچنین گونه های پیوند و تناسب معنایی فاصله با محتوای آیه از تفاسیر به دست می آید.
- Abstract
- Abstract “Verses’ distances” (fav?sil) is a Quranic phenomenon, regarded by some scholars as a kind of miracles. It is an expression of the Quranic eloquence and leads into coordination and solidarity of verses and beauty of chapters and makes them in order and coherence. However, a few of Persian literature (book, paper or thesis) have been yet written on the issue. The present research aims at studying the issue in word and notion and presenting its detailed description in various aspects. The structure of fav?sil is an important discussion on which the last letters of the end of verses are examined; we observe that more than half of the last letter of verses are m (م) or (ن)and about 85 percent of the penultimate letters are in long sound (madd in Arabic), singing verses is possible by nature. Reviewing the transformation of the verses as a result of the coordination and spacing are other issues that come up in the first chapter. Studying different kinds of fav?sil as sameness (motam?thil), convergent (mutaq?rib), parallel (mutav?z?), balanced (mutaw?zin), mutraf and murassa’ state the thesis in a beauty style. The same is the study of relations between the fav?sil and rhyme as well as its history and origin. Fav?sil has many relationships such as its connection with the content of the verse, with other fav?sils and with the context of verses and the chapter. Among them, the most important is the connection with the content of the verse, divided into tasd?r, tawsh?h, ‘?gh?l, and tamk?n or verbal and spiritual. In many cases it is simple to understand the semantic link between the content, while in some it sounds very difficult. The latter is called “problems of fav?sil”. Our case studies, which have been chosen for the thesis, are the four major early and contemporary Shi'ite exegeses of Tiby?n, Majma’ ul-Bay?n, Alm?z?n, and Tasn?m. Through these four books, we can realize how their authors used and encounter with fav?sil and so we would know the functions
