عنوان پایان‌نامه
تاثیر ایدئولوژی پان ترکیسم بر شکل گیری جمهوری آذربایجان بین سالهای ۱۹۲۰-۱۸۷۰
- رشته تحصیلی
- مطالعات منطقه ای -مطالعات آسیای مرکزی وقفقاز
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP3995;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72451
- تاریخ دفاع
- ۱۳ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- مریم نظامی
- استاد راهنما
- الهه کولائی
- چکیده
- این رساله کوشیده است تا با رویکردی جامعه‌شناختی به بررسی عوامل مؤثر بر شکل گیری «جمهوری آذربایجان 1918-192?» بپردازد. رساله تمرکز اصلی خود را به تحلیل تلاش گروهی از نخبگان فکری و سیاسی گذاشته است. گروهی که طی فرایندی چند دهه‌ای موفق به برساختن یک هویت ملی متمایز برای جامعه مسلمان قفقار، توده‌ای‌کردن این هویت برساخته و شکل دادن به بسیج توده‌ای حول این هویت و تأسیس یک واحد ملی شدند. دیدگاه ما این است که نوسازی استعماری روسیه در قرن نوزدهم منجر به شکل‌گیری گروهی از نخبگان فکری و سیاسی در میان مردم منطقه شد. این نخبگان موفق شدند تا در فرایندی تدریجی حس مبهم قومی موجود در میان مردم را به یک حس نیرومند ملی‌گرایانه بدل سازند. نهایتا این گروه با استفاده از فرصت‌های سیاسی موجود، موفق شد تا هویت ملی برساخته را به مبنایی برای تلاش‌های سیاسی برای تأسیس واحد ملی خود قرار دهد. فرایند برساختن هویت ملی متضمن برجسته‌سازی برخی عناصر در هویت مردم منطقه مانند زبان ترکی و به حاشیه راندن برخی عناصر دیگر مانند هویت شیعی و ایرانی بوده است. رساله در یک مقدمه و شش فصل تنطیم شده است. در فصل اول علاوه بر تعریف مفاهیم اساسی، چارچوب نظری رساله ارائه شده است. فصل دوم به ترسیم یک چشم انداز کلی از ایدئولوژی پان‌ترکیستی به عنوان یک رویکرد ملی‌گرایانه رومانتیک پرداخته است. فصل سوم علاوه بر تاریخ قفقاز قبل از استیلای روسیه تزاری به تحلیل شکل خاص نوسازی روسیه تزاری در این منطقه و نتایج آن از جمله شکل‌گیری روشنفکری قومی در منطقه می‌پردازد. فصول چهارم و پنجم به عنوان هسته اصلی رساله تمرکز خود را بر گزارش فعالیت فکری‌سیاسیِ سه نسل از روشنفکران قوم‌گرا و نمایندگان هر نسل در میان مسلمانان منطقه گذاشته است. ما نشان داده ایم که چگونه و طی چه فرایندی این سه نسل موفق به برساختن هویت ملی متمایز برای مسلمانان قفقاز شدند و آن را مبنایی برای تلاش‌های سیاسی برای تأسیس یک واحد ملی قرار دادند. فصل ششم می‌کوشد تا این تلاش‌ها را در متن تحولات منطقه‌ای و جهانی آن دوران و تحولات بزرگی چون جنگ اول جهانی، فروپاشی امپراطوری‌های بزرگ سنتی و تأسیس واحدهای ملی مستقل قرار دهد.
- Abstract
- The present dissertation aimed to study the factors affecting the formation of Azerbaijan Republic in the period 1918-1920 based on a sociological approach. The main focus of this study was on the attempts made by a group of intellectual and political elites. During several decades, this group managed to construct a distinctive national identity for the Muslim community in the Caucasus, expand the constructed identity, shape the mass mobilization around this identity, and establish a national unit. According to our point of view, the colonial modernization of Russia in the nineteenth century led to the formation of a group of intellectual and political elites among the people in this region. These elites managed to gradually change a vague sense of ethnicity among the people into a strong sense of nationalism. Using the available political opportunities, this group finally used the constructed identity as a platform for its political efforts in line with the establishment of a new national unit. The process of construction of the national identity warranted the highlighting of some elements in the identity of people in this region such as Turkish language and marginalization of some other elements such as Iranian and Shiite identity. The present dissertation has been developed in an introduction and six chapters. In the first chapter, in addition to defining the basic concepts, the research theoretical framework has been presented. The second chapter draws a general overview of the Pan-Turkism ideology as a romantic nationalist approach. The third chapter, in addition to the history of the Caucasus before the conquest by the Tsarist Russia, deals with the analysis of a specific form of Tsarist Russia modernization in this region and its consequences, including the formation of ethnic intellectualism. The fourth and fifth chapters, as the core of this dissertation, are mainly focused on reports about the intellectual-political activities of three generations of ethnicity-oriented intellectuals and representatives of each generation among the Muslims in this region. It has been shown in this research that how and through what process these three generations managed to construct a distinctive national identity for the Caucasian Muslims and took it as a basis for their political efforts in line with the establishment of a new national unit. The last chapter of this dissertation aims to study these efforts in the context of the regional and global changes of the time and great developments such as the First World War, the collapse of the great traditional empires, and establishment of independent national units.
