روابط انسانی مبتنی بر محبت در مثنوی مولوی و مستندات قرآنی آن
- رشته تحصیلی
- مدرسی معارف اسلامی - اخلاق اسلامی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68899
- تاریخ دفاع
- ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۴
- دانشجو
- لعیا خدادادی خمسه
- استاد راهنما
- زهرا رضازاده عسگری, ابراهیم کلانتری
- چکیده
- نقش ارتباطات در زندگی انسان به حدی است که برخی اندیشمندان در تعریف انسان، رابطه برقرار کردن را ممیزه انسان اخذ کردهاند. نقش محوری محبت در تعاملات اجتماعی، و نیز نقش اساسی آن در سیر و سلوک فردی و کمال انسان، نقشی مهم و غیرقابل انکار است به نحوی که برخی مکاتب از جمله، اکثر مکاتب عرفانی، محبت به خلق را مقدمهای برای کمال انسان تلقی کردهاند. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانهای و تحلیل محتوا انجام شده است. با توجه به این که موضوع این تحقیق میان رشتهای و چند رشتهای است؛ نظرات روانشناسان اجتماعی، متخصصان علوم ارتباطات و نیز اندیشمندان مسلمان درباره ارتباطات و "ارتباطات مبتنی بر محبت"، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه سطوح و اشکال ارتباطات میانفردی و ارتباطات گروهی، ارتباطات کلامی و غیرکلامی و اقسام و ویژگیهای مطلوب هر یک از آنها مد نظر بوده است. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که در مثنوی شواهد فراوانی در باره روابط انسانی مبتنی بر محبت وجود دارد و مطالعه آثار شارحان مثنوی و مثنویپژوهان نیز بر این نکته صحه میگذارد که در مثنوی روابط انسانی مبتنی بر محبت مورد توجه بوده است. ارائه شواهد و مستندات قرآنی ابیات مرتبط با روابط انسانی در مثنوی، وظیفه دیگر این تحقیق است. علاوه بر استخراج نکاتی از ابیات مثنوی در باره تاثیر محبت در روابط انسانی که سابقهای در پژوهشهای پیشین ندارد، می توان گفت، نوآوریهای این تحقیق عبارتند از پیشنهاد دو معنا برای محبت، تقسیم عوامل محبت به دو قسم ارادی و غیرارادی، اینکه ممکن است هدف ارتباط تقرب به درگاه حق باشد، و اینکه مفهوم "نگرش" در روانشناسی با مفهوم "خلق" در علم اخلاق مساوق است. همچنین مقایسه عوامل متعارض با محبت از دید روانشناسان اجتماعی و دیدگاه دینی و تلفیق برآیند دو دیدگاه مذکور از دستاوردهای دیگر این پژوهش محسوب میشود.