عنوان پایاننامه
حزب عدالت و توسعه و دگرگونی سیاسی در ترکیه و پیامدهای داخلی و خارجی
- رشته تحصیلی
- علوم سیاسی-جامعه شناسی سیاسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4030;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73346;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4030;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73346
- تاریخ دفاع
- ۰۳ اسفند ۱۳۹۴
- دانشجو
- محمدهادی مدنی
- استاد راهنما
- سیداحمد موثقی گیلانی
- چکیده
- رساله حاضر به منظور یافتن پاسخی به این سوال اصلی که "ماهیت و ابعاد دگرگونی سیاسی که در زمان حزب عدالت و توسعه به وقوع پیوست، چیست و دگرگونی مذکور در عرصه داخل و خارج از کشور دارای چه پیامدهایی می باشد"، نگاشته شده است. در راستای پاسخ دهی به این سوال از نظریه مرکز-پیرامون ادوارد شیلز و تطبیق سازی آن توسط شریف ماردین بر تحولات سیاسی معاصر ترکیه استفاده گردیده است. طبق تطبیق سازی ماردین، ساختار و نزاع مرکز-پیرامون با انقلاب فرانسه و آغاز فرایند مدرنیزاسیون در امپراتوری عثمانی دگرگون شده و این نزاع با ویژگی های جدیدش به دوره جمهوری انتقال یافته و در دوره نظام تک حزبی، دوره تکثرگرایی چند حزبی و پس از آن به صورت های مختلف به عنوان اصلی ترین معضل سیاسی کشور ظاهرشده است. بر این اساس، از دوره تأسیس جمهوری تا پایان دوره نظام تک حزبی و به قدرت رسیدن حزب دموکرات در 1950، دوره ساختن مرکز با ایده، ارزش و نمادهلی مبتنی بر ناسیونالیسم آلمانی، سکولاریسم فرانسوی و دولت-ملت بوده است. اعمال روش های ژاکبنی و تحمیل هایی از بالا ویژگی های بارز این دوره محسوب می شود. پس از ورود ترکیه به نظام تکثرگرایی چند حزبی در 1946، اولین واکنش گسترده پیرامون به سیاست های تحمیلی کمالیستی، با پیروزی قاطع حزب دموکرات در مقابل حزب جمهوری خواه متعلق به مرکز در انتخابات 1950 صورت گرفته است. حاکمیت ده ساله حزب دموکرات با کودتای نظامیان و اعدام عدنان مندرس نخست وزیر وقت پایان یافته است. پس از این شکست پیرامون، از اواسط دهه شصت تا کنون در مقابل نیروهای مرکزی و کمالیستی، احزابی در قالب پیرامون دور و نزدیک وارد فعالیت های سیاسی شده اند. در حقیقت حزب عدالت و توسعه نیز آخرین حلقه از سلسله احزاب سیاسی متعلق به پیرامون است که زمینه ها و علل تأسیس آن به طور خاص به تحولات دهه نود بر می گردد. در این دهه در بعد سیاسی ناکارامدی حزب رفاه و اسلام سیاسی، شبه کودتای 28 فوریه و بحران سیاسی ناشی از عدم کارایی احزاب دیگر، در بعد اقتصادی و اجتماعی مطالبات سازشگرانه قشر متوسط و بورژوازی آناتولی و همچنین فعالیت های جنبش نئونور و در بعد فرهنگی طرح گفتمان پسااسلام گرایی و نگرش انتقادی به گفتمان اسلام سیاسی توسط روشنفکران اسلام گرا زمینه های تأسیس حزب عدالت و توسعه را آماده ساخته است. در این فضای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، حزب عدالت و توسعه با اعلام عبور از موضع پیرامون دور، اسلام سیاسی و نگرش ملی اربکان، به عنوان یک حزب پیرامون نزدیک پا به عرصه سیاسی گذاشته و دموکراسی محافظه کار را به عنوان هویت سیاسی خود معرفی نموده است. حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در پنج انتخابات سراسری پیروز شده و دولت تشکیل داده است. در دو دوره اولیه حاکمیت دولت حزب عدالت و توسعه در راستای دموکراتیزاسیون و اصلاحات پارادایم امنیتی تغییر کرده، عناصر کودتاگر تصفیه شده، حقوق بشر بهبود یافته و در عرصه های حقوقی و ساختاری تغییرات بنیادی صورت گرفته است. در دوره سوم حاکمیت حزب عدالت و توسعه نیز اغلب سیاست های دولت، معطوف به برداشتن موانع و محدودیت های سر راه اسلام گرایان و ایجاد یک دولت قوی و هژمونی خود بوده است. در نتیجه این سه دوره حاکمیت حزب عدالت توسعه، در بعد داخلی اسلام گرایان در نظام سیاسی ادغام شده، مرکز با ایده، ارزش و نمادهای اسلامی و عثمانی بازسازی گردیده، ماهیت نزاع سیاسی مبتنی بر مرکز-پیرامون تغییر کرده، قطب بندی قومی، مذهبی و سیاسی در جامعه تشدید یافته و در میان اسلام گرایان گرایش به سبک زندگی لیبرال و سکولار افزایش یافته است. در بعد خارجی نیز در ابتدا متناسب با دو دوره اولیه حاکمیت این حزب، دکترین "صفر تنش با همسایگان" در سیاست خارجی اعمال گردیده و در دوره سوم، سیاست خارجی ایدئولوژیک مبتنی بر نوعثمانی گرایی در پیش گرفته شده است.
- Abstract
- The current dissertation has been written in order to find an answer to this main question “what are the nature and dimensions of political transformation which is done in the era of Justice and Development Party (AKP) and what were the consequences of aforesaid change inside the country and foreign domains?”. In the way of answering to this question, the center-periphery theory of Edward Shils and its synchronization by Mardin on the contemporary political developments in Turkey has been used. According to the synchronization of Mardin, the structure and conflict of center-periphery with French Revolution and beginning the modernization process is transformed in the Ottoman Empire and this conflict is transferred with its new features to the Republic Era and during the single-party system, multi-parties pluralistic period and afterwards it is emerged in the various forms as the main political dilemma of country. Hence, from the era of establishing Republic until the end of the period of single-party system and coming into power of the Democratic Party in 1950, it was the era of constructing center with the idea, value and symbols based on German Nationalism, French Secularism and Nation-State. Proceeding the Jacobin’s methods and impositions from above are the distinctive features of this period. After entering Turkey in multi-parties pluralistic system in 1946, the first widespread reaction to the policies imposed by the Kamalist is taken place with the decisive victory of the Democratic Party against the Republican Party belonged to the center in the 1950 election. Ten years ruling of Democratic Party is ended by the military coup and executing Adnan Menderes, Prime Minister of that time. After this defeat of periphery, some parties in the frame of near and far peripheries participated into political activities from the mid-sixties until now against the central and Kelamist forces. In fact, Justice and Development Party (AKP) as the last ring of the chain of political parties also belongs the periphery as its grounds and causes of foundation return to the transformations in nineties. In this decade, the inefficiency of Welfare Party and Political Islam, quasi-coup of 28th February and political crisis rose from the deficiency of other parities in political dimension, compromising demands of middle class and Anatolian Bourgeoisie and also the activities of neo-Nurci movement in financial and social dimensions, and in the cultural dimension, the discourse plan of post-Islamism and critical attitude toward the discourse of political Islam by Islamist intellectuals made the grounds ready for founding/establishing Justice and Development Party (AKP). In this political, financial, social and cultural spaces Justice and Development Party (AKP) with announcing of passing away from the position of far periphery, political Islam and nationalist attitude of Erbakan is come in to being in the political sphere as a party of near periphery and has introduced the conservative democracy as its political identity. Justice and Development Party (AKP) with the leadership of Recep Tayyip Erdo?an won five general elections and established government. In the first two periods of the Justice and Development Party (AKP) government, the security paradigm has been changed in so far democratization and reformations while coup elements have been eradicated, human rights have been improved and fundamental changes have been done in the legal and structural areas. In the third period of Justice and Development Party (AKP) government, most policies of government are also focused on removing restrictions in the way of Islamists and creating a strong and hegemonic state of own. As the results and consequences of these three periods of Justice and Development Party (AKP), in the internal dimension, Islamists are integrated in the political system while center is reconstructed with Islamic and Ottoman Empire’s idea, value and symbols, and the nature of political conflict based on center-periphery is changed while ethnic, religious and political polarizations are intensified in society and tendencies toward liberal and secular lifestyles have been increased among Islamists. But in the external dimension also, at first step in accordance with two early government of the party, the doctrine of "zero conflict with neighbors" is applied in foreign policy while in the third period the ideological foreign policy based on Ottomanism has been adopted. Keywords: Center, periphery, political Islam, Justice and Development Party, conservative democracy, political transformation, internal consequences, external consequences