عنوان پایان‌نامه

بررسی ساختار بازار و کارایی اقتصادی زنجیره تامین روغن نباتی در ایران



    دانشجو در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۹۴ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "بررسی ساختار بازار و کارایی اقتصادی زنجیره تامین روغن نباتی در ایران" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6498;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70053
    تاریخ دفاع
    ۲۲ شهریور ۱۳۹۴
    استاد راهنما
    امیرحسین چیذری

    مدیریت یکپارچه بخش‏های کشاورزی و صنایع غذایی، به افزایش عملکرد سیستم تامین‏ مواد غذایی منجر می‏شود. با توجه به نیاز بالای کشور به تولید دانه‏های‏روغنی و روغن نباتی و همچنین مطرح شدن مباحثی نظیر خودکفایی در تولید دانه‏های‏روغنی، روغن خام و روغن نباتی و نیز پایداری تولید در زنجیره تامین، باید فرایند تولید، فرآوری و توزیع دانه‏های روغنی و روغن نباتی در یک زنجیره تامین مدیریت شوند. بنابراین در پژوهش حاضر به ارزیابی انواع کارایی مناطق تولید دانه‏های روغنی، واحدهای استحصال روغن‏خام از دانه‏های روغنی و تصفیه روغن‏خام و همچنین کل زنجیره تامین روغن‏نباتی در سال 1390‏ با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‏ها (DEA) و روش تحلیل پوششی داده‏های شبکه‏ای (NDEA) پرداخته شد. همچنین با استفاده از داده‏های تابلویی و به‏کارگیری الگوهای پارامتریک، روابط بین رفتار، سودآوری و سهم از بازار بنگاه‏های استحصال و تصفیه روغن‏خام در زنجیره تامین روغن‏نباتی بررسی شد. سپس به ارزیابی وضعیت موجود و بهینه توزیع دانه‏های روغنی و روغن‏خام در زنجیره تامین روغن‏نباتی در ایران پرداخته و هزینه‏های حمل‏و‏نقل و انبارداری در صورت کاهش اتکای کشور به واردات دانه روغنی و روغن‏خام بررسی شد. نتایج محاسبه کارایی فنی نشان داد، پتانسیل افزایش تولید در سطوح اول و دوم زنجیره تامین روغن‏نباتی وجود دارد. همچنین در عدم کارایی‏های اقتصادی، سهم کارایی تخصیصی در هر سطح بیشتر است. زنجیره‏های با حلقه‏های بیشتر یا به عبارتی زنجیره‏هایی که بیشتر به تولید داخل متکی هستند، رتبه بالاتری را از لحاظ کارایی فنی به خود اختصاص دادند، لیکن از لحاظ کارایی اقتصادی در سطح پایین‏تری قرار گرفتند. بر اساس نتایج اخذ شده در زنجیره تامین روغن‏نباتی فرضیه سنتی قدرت بازار، رد و فرضیه ساختار کارا، قبول می‏شود. همچنین در صورت افزایش تولید روغن‏خام و متناسب با آن کاهش واردات، هزینه‏های حمل‏و‏نقل و انبارداری، کاهش می‏یابد. تقویت سودآوری در تمام سطوح زنجیره تامین و افزایش بهره‏وری در بخش تولید دانه‏های‏روغنی به دلیل کاهش قیمت تمام شده می‏تواند سبب افزایش جذابیت تولید در داخل کشور و کاهش وابستگی به واردات دانه‏روغنی و روغن‏خام شود. واژه‏های کلیدی: روغن‏نباتی، کارایی، زنجیره تامین، شبکه حمل و نقل، تحلیل پوششی داده‏های شبکه‏ای، ساختار بازار
    Abstract
    Abstract Integrated management of agriculture and food industry leads to increase in the food supply system. Due to the country's need to produce oilseeds and vegetable oil, as well as topics such as the self-sufficiency in the production of oilseeds, crude oil and vegetable oil and also production sustainability in supply chain, production, processing and distribution of oilseeds and vegetable oil should be managed in a supply chain framework. Therefore, in the current study performance for oilseed producer, oil crude extraction units, refinery plants and whole of the vegetable oil supply chain by using data envelopment analysis (DEA) and network data envelopment analysis (NDEA) models in year ???? were evaluated. Also using panel data and parametric models, the relationship between conduct, performance and market structure of firms in the supply chain of vegetable oil were studied. Then the current and optimal distribution of oilseeds and crude oil in the supply chain of vegetable oil in Iran were assessed and transportation and warehousing costs in case of reducing dependence on imported crude oil and oilseeds were investigated. The technical efficiency results showed that there is the potential for increased production in the first and second levels of the supply chain of vegetable oil. Also in the lack of economic efficiency, allocative efficiency has the higher contribution. The chains with higher rings or at the other say the chains that rely more on domestic oilseeds and crude oil production, had a higher rank of technical efficiency but in terms of economic efficiency were at a lower level. Based on the results in the supply chain of vegetable oil, traditional market power hypothesis is rejected and efficient structure hypothesis is accepted. As well as increasing in production of crude oil and accordingly reducing in its import, transportation and warehousing costs would be reduced. Profitability reinforcement in the all levels of supply chain and productivity increasing in the oilseed production sector due to lower cost can increase the domestic production attractiveness and decrease dependence of imports of crude oil and the oil seed. Key words: vegetable oil , Efficiency, supply chain , transportation network, Network Data envelopment analysis, market structure