عنوان پایان‌نامه
مرجع امنیت در فقه امامیه و حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران
- رشته تحصیلی
- حقوق عمومی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68896;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 001985
- تاریخ دفاع
- ۲۶ خرداد ۱۳۹۴
- دانشجو
- هادی حاج زاده
- استاد راهنما
- حسین رحمت الهی
- چکیده
- امنیت به معنای فراغت انسان از ترس و تهدید و برخورداری او از رضایت و آرامش است و چون ابعاد زندگی انسان متنوع¬اند و انسان در همه این ابعاد و ساحتها نیازمند امنیت است، لذا سطوح و موضوعاتِ ناظر به امنیت نیز متنوع و گسترده می¬شود تا همه عرصه¬های زندگی انسان را در بر بگیرد. تشخیص این مساله که در بین خواسته¬ها و تمایلات و یا اقتضائات عرصه¬های گوناگون زندگی انسان، کدام موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است و در مقام تزاحمِ موضوعات مختلف، «اهم» تلقی می¬شود و باید بیشترین صیانت از آن صورت گیرد، در ادبیات مطالعات امنیتی با عنوان «مرجع امنیت» معرفی می¬شود. به بیان ساده¬تر مرجع امنیت عبارتست از مهمترین موضوع امنیت در بین سایر ابعاد و موضوعات امنیتی. در این رساله به منظور بازشناسی مرجع امنیت بر اساس آموزه¬های فقه امامیه و منابع حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ابتدا به تفکیکِ امنیت در سطوح فردی، عمومی، ملی و بین¬المللی مبادرت شده و در هر سطح، «موضوعاتی» که امنیت را در آن سطح محقق می¬کند تبیین شده است و سپس به منظور شناسائی مرجع امنیت در هر موضوع و سطح، عوامل ایجاد امنیت در آن موضوع/ سطح از دیدگاه فقها و نیز از منظر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ارائه گردیده است و در انتها، تزاحمات هر موضوع/ سطح با سایر موارد مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس در سطح فردی حفظ دین، نفس، عقل، نَسَب و مال به عنوان موضوعات امنیتِ فردی تلقی شده¬اند و در نهایت «حفظ دینِ افراد» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کرامت انسانی» به عنوان هدف امنیت در این سطح دانسته شده است. در سطح عمومی، حفظ معیشت و مایحتاج عموم جامعه، امنیت قضائی و امنیت انتظامی یا پلیسی به عنوان موضوعات امنیتِ عمومی (جامعه) تلقی شده¬اند و در نهایت، «حفظ آرامش، آسایش و انتظام جامعه» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کارآمدی نظام سیاسی» به عنوان هدف امنیت در این سطح دانسته شده است. در سطح ملی، حفظ سرزمین یا امنیت نظامی، امنیت اقتصاد ملی، حفظ هویت جمعی و همبستگی اجتماعی و نیز امنیت نظام سیاسی به عنوان موضوعات امنیتِ ملی تلقی شده¬اند و در نهایت «حفظ همبستگی و هویت اجتماعی» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کلیِ دین و اساس اسلام» به عنوان هدف امنیت دانسته شده است. در نهایت نیز منظومه امنیتیِ اثبات¬شده در این رساله بدین نحو تبیین گردیده است که انجام و تقید به تکالیف دینی از سوی¬ِ تک¬تکِ افراد جامعه (حفظ دینِ فردی) منجر به شکل¬گیری یک سبک زندگی دینی در جامعه می¬شود (امنیت فرهنگی) که این امر، هویت و همبستگیِ اجتماعی را در پی دارد (امنیت اجتماعی) و این جامعه منسجم دینی، خواهان یک نظامِ سیاسیِِ دینی و مشروع خواهد بود و این نظام سیاسی مشروع، عاملی برای تحقق، تقویت و تداوم همه مراحل پیش¬گفته می¬باشد و آنها را بازتولید می¬کند. تشخیص این مساله که در بین خواسته¬ها و تمایلات و یا اقتضائات عرصه¬های گوناگون زندگی انسان، کدام موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است و در مقام تزاحمِ موضوعات مختلف، «اهم» تلقی می¬شود و باید بیشترین صیانت از آن صورت گیرد، در ادبیات مطالعات امنیتی با عنوان «مرجع امنیت» معرفی می¬شود. به بیان ساده¬تر مرجع امنیت عبارتست از مهمترین موضوع امنیت در بین سایر ابعاد و موضوعات امنیتی. در این رساله به منظور بازشناسی مرجع امنیت بر اساس آموزه¬های فقه امامیه و منابع حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ابتدا به تفکیکِ امنیت در سطوح فردی، عمومی، ملی و بین¬المللی مبادرت شده و در هر سطح، «موضوعاتی» که امنیت را در آن سطح محقق می¬کند تبیین شده است و سپس به منظور شناسائی مرجع امنیت در هر موضوع و سطح، عوامل ایجاد امنیت در آن موضوع/ سطح از دیدگاه فقها و نیز از منظر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ارائه گردیده است و در انتها، تزاحمات هر موضوع/ سطح با سایر موارد مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس در سطح فردی حفظ دین، نفس، عقل، نَسَب و مال به عنوان موضوعات امنیتِ فردی تلقی شده¬اند و در نهایت «حفظ دینِ افراد» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کرامت انسانی» به عنوان هدف امنیت در این سطح دانسته شده است. در سطح عمومی، حفظ معیشت و مایحتاج عموم جامعه، امنیت قضائی و امنیت انتظامی یا پلیسی به عنوان موضوعات امنیتِ عمومی (جامعه) تلقی شده¬اند و در نهایت، «حفظ آرامش، آسایش و انتظام جامعه» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کارآمدی نظام سیاسی» به عنوان هدف امنیت در این سطح دانسته شده است. در سطح ملی، حفظ سرزمین یا امنیت نظامی، امنیت اقتصاد ملی، حفظ هویت جمعی و همبستگی اجتماعی و نیز امنیت نظام سیاسی به عنوان موضوعات امنیتِ ملی تلقی شده¬اند و در نهایت «حفظ همبستگی و هویت اجتماعی» به عنوان مرجع امنیت و «حفظ کلیِ دین و اساس اسلام» به عنوان هدف امنیت دانسته شده است. در نهایت نیز منظومه امنیتیِ اثبات¬شده در این رساله بدین نحو تبیین گردیده است که انجام و تقید
