عنوان پایان‌نامه
بررسی برخی از شاخص های مرتبط با مقاومت به یخ زدگی در تعدادی از ارقام و ژنوتیپ های انار
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6495;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70007
- تاریخ دفاع
- ۲۳ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- حامد بلانیان
- استاد راهنما
- ذبیح اله زمانی, محمدرضا فتاحی مقدم نوقابی
- چکیده
- یکی از بزرگترین مشکلات انارکاری در ایران خسارت سرمای زمستانه است که باعث از بین رفتن کلی یا جزیی درختان در زمستان های خیلی سرد می گردد. بنابراین ارزیابی ارقام و مطالعه روش های مختلف برای غلبه بر خسارت یخبندان در این گیاه با استفاده از شاخص های مناسب و قابل اطمینان از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. به منظور دستیابی به این اهداف، چهار آزمایش طراحی گردید. در آزمایش اول شاخص های مختلف شامل زنده مانی قلمه ها، نشت یونی نسبی، نشت فنلی نسبی و رنگ پذیری بافت شاخه ها با تترازولیوم کلراید برای مقایسه خسارت در شاخه های یکساله و دوساله نازک یا ضخیم انار رقم شیرین ساوه در شرایط یخ زدگی (دماهای 10-، 15- و 20- درجه سانتی گراد) مورد مطالعه قرار گرفت. شاخص نشت یونی نسبی بیشترین همبستگی را با شاخص عینی و قابل اطمینان زنده مانی قلمه ها نشان داد. از طرفی با توجه به اندازه گیری آسان تر و سریع تر شاخص نشت یونی و نیاز به مواد گیاهی کمتر، این روش مناسب ترین شاخص برای ارزیابی خسارت یخ زدگی شاخه های زمستانه انار در شرایط آزمایشگاهی تشخیص داده شد و مقدار نسبی آن در دمای 50 درصد کشندگی بافت در حدود 37 درصد بدست آمد. در آزمایش دوم به ارزیابی 85 رقم و ژنوتیپ نمونه برداری شده از کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان و 10 رقم نمونه برداری شده از مرکز تحقیقات گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج پرداخته شده و ارقام مورد بررسی از نظر میزان خسارت ناشی از یخ زدگی در دو دمای 15- و 20- درجه سانتی گراد با استفاده از شاخص نشت یونی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که در بین ارقام و ژنوتیپ های مورد بررسی دمای 50 درصد کشندگی شاخه ها از 8/9- تا 6/15- درجه سانتی گراد متفاوت بود و بر این اساس از نظر شدت مقاومت به دمای پایین گروهبندی گردیدند. با استفاده از نتایج این آزمایش، از گروه ارقام مقاوم تر و گروه ارقام حساس تر به یخ زدگی هر کدام شش رقم انتخاب شده و در آزمایش سوم میزان مقاومت شاخه های آنها به یخ زدگی در ماه های رکود شامل آذر، دی، بهمن و اسفند به وسیله شاخص نشت یونی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد بیشترین میزان حساسیت به دمای پایین در اسفند ماه و کمترین میزان آن در ماه های دی و بهمن مشاهده شد. در برخی ارقام مثل ?عباسیخرم آباد? تفاوت بین ماه های مختلف از نظر دمای 50 درصد کشندگی زیاد بوده و
- Abstract
- Abstract: Winter freezing injury is one of the main problems for pomegranate production in Iran resulting to damage of whole or part of trees in harsh winters. Therefore, evaluation of cultivars and study of different methods to overcome freezing injury in pomegranate plant using appropriate and reliable indices is highly important. In order to achive these objectives, four experiments were designed. In the first experiment various indices including cuttings survival persentage, relative electrolyte leakage, relative phenolic leakage and tissue coloring by tetrazolium chloride were used for comparison of thin or thick of one or two year old pomegranate shoot cuttings cv. Shirin-e-Saveh at freezing condition (-10, -15, -20 oC). Electrolyte leakage index showed the highest correlation with cuttings survival percentage criteria as the most reliable and visible index. Also, because electrolyte leakage was an easier and faster mesurement method and requiring less plant material, this index detected to be the most appropriate method for evaluation of freezing injury in pomegranate winter shoots in lab condition and quantity of this index at LT50 was measured to be about 37 percent. In the second experiment, 85 pomegranate cultivars and genotypes that were sampled from Isfahan Center of Research of Agriculture and Natural Resource and 10 pomegranate cultivars that were sampled from horticultural research center of agriculture and natural resource college in Karaj were evaluated for rate of freezing injury at -15 oC and -20 oC temperatures using relative electrolyte leakage index. Results showed that LT50 was varying from -9.8 oC to -15.6 oC among evaluated cultivars and genotypes and they were grouped according to their resistance to low temperature. Using this results, six cultivars from more resistant group and six cultivars from more sensitive group were sellected and in the third experiment they were evaluated for shoot freezing resistance in December, Junuray, February and March mounths using electrolyte leakage index. Generally, the highest sensitivity to low temperature was observed in the March and the minimum were observed in the Junaray and February. In some cultivars such as ‘Abbasi-e-Khoram Abad’ the LT50 difference between the mounths was high but this difference was not so high in others such as ‘Torsh-e-Zabol’ and ‘Shirine post sefide Ghasr-e-Shirin’. The variation in damage caused by low tempareture during dormant season significantly correlated with the amount of soluble carbohydrates, proline and water content of the shoots. In the fourth experiment, the effect of spraying with calcium chloride, potasium sulfate, boric acid and sucrose on winter freezing resistance of pomegranate shoots were studied. In the first part, each of four cultivars showed different reaction to different concenterations of calcium chloride application in July or August. But generally, spraying with 20 mM calcium chloride could increase the resistance of one year old shoots about 1 oC and this increase followed by decrease in water content. Application of potasium sulfate had no significant effect on electrolyte leakage of shoots after exposure freezing treatments. But spraying with boric acid at 500 mg/L could slightly increase the freezing resistance. Also the use of sucrose at 120 g/L in autumn or winter lowred the LT50 respectively 0.8 and 0.5 oC, but application of 30 and 60 g/L concenterations had no effect on increasing winter freezing resistance of pomegranate shoots.
