عنوان پایان‌نامه
مطالعه بیوسیستماتیکی جنس گلابی ( Pyrus ) از گلسرخیان ( Rosaceae ) درایران
- رشته تحصیلی
- زیست‌شناسی-علوم گیاهی- سیستماتیک گیاهی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6423;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78173;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6423;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78173
- تاریخ دفاع
- ۲۸ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- اصغر زمانی
- استاد راهنما
- فریده عطار
- چکیده
- هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی روابط آرایه‌شناختی و بیوسیستماتیکی سرده گلابی (Pyrus L.) با استفاده از شواهد ریخت شناسی، ریزریخت‌شناسی و مولکولی است. در بخش ریخت شناسی، به دنبال جمع آوری و بررسی صفات ریخت شناسی نمونه های مورد بررسی، نقشه پراکنش گونه های مورد بررسی طراحی شد. سپس کلید شناسایی بر پایه صفات ریخت شناسی برای این سرده طراحی گردید که در آن تلاش در جهت استفاده از صفاتی متمایزکننده در گونه های مختلف و همچنین صفاتی با پایداری بالا در یک گونه بود. نهایتا با اتکا بر این مطالعات، تعداد گونه های این سرده به 26 آرایه افزایش پیدا کرد. در بخش ریزریخت‌شناسی، با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره و میکروسکوپ نوری و همچنین میکروسکوپ دیجیتالی، به بررسی صفات ریزریخت‌شناسی مربوط به اپیدرم تحتانی برگ و همچنین سطح بذر در اغلب آرایه‌های شناخته شده گلابی پرداخته شد. نتایج حاصل از مطالعه بر روی اپیدرم تحتانی برگ در گلابی، علیرغم اینکه موید روابط آرایه‌شناختی نبود، ولی نشانگر اکولوژیکی مناسبی در ارتباط با آرایه‌های مورد مطالعه بود، به طوری که اغلب گونه‌های موجود در مناطق مرطوب دارای دیواره آنتی‌کلینال با الگوی غالبا موّاج- سینوسی بوده و اغلب گونه‌های مناطق خشک نیز دارای دیواره آنتی‌کلینال با الگوی غالبا صاف- خمیده بودند. در ارتباط با مطالعه ریزریخت‌شناسی بذر نیز، تنوع درون‌گونه‌ای قابل توجهی در برخی گونه‌ها مثل P.boissieriana مشاهده شد و این در حالی است که برخی دیگر از گونه‌ها مثل P. syriaca ثبات قابل توجهی بخصوص در ارتباط تیپ تزئینات سطحی بذر نشان دادند. در بخش مطالعات مولکولی، بهره‌گیری از نشانگر ISSR جهت ارزیابی روابط بین گونه‌ای و همچنین ارزیابی تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های مختلف P. syriaca حاکی از این است که از این نشانگر نمی‌توان در سطح بین گونه‌ای استفاده کرد، در حالی که نشانگر مناسبی جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های مختلف P. syriaca بوده و می‌توان از آن در جداسازی جمعیت‌های مختلف این گونه استفاده کرد و میزان تبادلات ژنتیکی بین جمعیت‌های آن پی برد. نهایتا با بهره‌گیری از نشانگر هسته‌ای ITS، روابط بین آرایه‌های مختلف گلابی در ایران مورد مطالعه قرار گرفت. همان طور که انتظار می‌رفت، وقوع هیبریداسیون‌های گسترده قدیمی بین آرایه‌های مختلف گلابی، موجب بروز تکامل مشبک در این سرده شده و بر همین اساس، بازسازی روابط تبارزایی بین آرایه‌های مختلف گلابی، با مشکلاتی مواجه است. انتظار می‌رود با بهره‌گیری از نشانگرهای مولکولی بیشتر، بتوان فرضیات بهتری در ارتباط با روابط تبارزایی بین آرایه‌های گلابی ارائه داد.
- Abstract
- In this survey, taxonomic and biosystematic relationships among different Iranian taxa of the genus Pyrus L. is examined. This study consists of three parts, viz. morphological, micromorphological and molecular approaches. For morphological study, after collection of several specimens, morophometric tables and distribution map of taxa were prepared. Then, a morphological identification key was provided based on the diagnostic and stable characters. Finally, 26 taxa of Pyrus were introduced to Flora of Iran.For micromorpholigical study, characters of epidermal cells of leaf and surface of seeds were assessed by using SEM (Scanning Electron Microscopy), LM (Light Microscopy) and DM (Digital Microscopy) in most taxa of Pyrus. Results of these studies showed that epidermal cells characters were not in accordance with taxonomical relationships among taxa, howerver these features turned out to be a good ecological indicator for the studied taxa. So, most mesophytic taxa had repand- sinuous anticlinal walls and most xerophytic taxa showed straight- curved anticlinal walls.Micromorphological study on the seeds revealed the remarkable intraspecific variation for P. boissieriana, but some others such as P. syriaca had a more or less characters, specially regarding surface sculpturing. For molecular study, ISSR marker did not verify interspecific relationships among pear taxa. On the other hand, this marker is a good tool for assessment of genetic diversity of different populations of P. syriaca. By using this marker, studied populations of P. syriaca can be separated from each other. Moreover, genetic exchanges between the studied populations were recognized. In addition, using nrDNA marker, i.e. ITS poor resolution for phylogentic relationships among pear taxa was provided. As expected, ancient and extensive hybridization phenomena among different individuals of pears have been led to reticulated evolution of the genus, which in turn has led to several problems regarding Pyrus phylogeny. Finally, it is suggested to use other chloroplastic and nuclear phylogentic markers to reconstruct phylogenetic relationships among more members of Pyrus.
