عنوان پایان‌نامه
مبانی دین شناختی علوم انسانی اسلامی (با تاکید بر قلمرو دین)
- رشته تحصیلی
- مدرسی معارف اسلامی - مبانی نظری اسلام
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70670;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002111
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- حمید خدابخشیان خوانساری
- استاد راهنما
- مهدی ذاکری
- چکیده
- علوم انسانی اسلامی از دو دسته مبانی بهره‌مند است. مبانی عام علوم انسانی که میان نوع دینی و غیر دینی این علوم مشترک است و مبانی دین‌شناختی که تنها به علوم انسانی اسلامی اختصاص دارد. مبانی دین‌شناختی علوم انسانی اسلامی عنوانی است برای ویژگی‌هایی از دین که به واسطه آن دین امکان می‌یابد تا به عرصه علوم انسانی وارد شود. سه مبنای امکان فهم و حجیت معرفت‌شناختی دین، زبان دین و قلمرو دین، تشکیل‌دهنده این مبانی هستند. همه دیدگاه‌های مطرح در زمینه علم دینی به این مبانی معتقد و پایبند هستند؛ هرچند در میزان وابستگی به برخی از این مبانی متفاوتند. از میان این مبانی، قلمرو دین مهم‌ترین مبنا است؛ زیرا تعیین‌کننده حدود دخالت دین در علوم است. نتیجه به دست آمده از پژوهش در قلمرو دین، جامعیت و کمال دین اسلام است؛ به این معنا که دین اسلام افزون بر معارف عبادی، معنوی و اخلاقی، دربردارنده معارف و اصولی است که به واسطه آن می‌توان علم دینی و از جمله علوم انسانی اسلامی را تولید کرد. البته برخی مباحث مطرح در فلسفه دین معاصر، به‌ویژه مباحث زبان دین، گوهرانگاری تجربه دینی و ایمان‌گرایی می‌توانند مانعی در برابر جامعیت دین باشند، ولی توجه به ویژگی‌های دین مبین اسلام از سویی و پیشینه و خاستگاه غربی این مباحث از سوی دیگر برطرف کننده این چالش‌ها است.
- Abstract
- “The Principles of Islamic Humanities Concerning Religious Studies” are characteristics of religion that allow religion to enter the Humanities. Religious Science is defines and different perspectives in this regard are presented. This provides the context for clarifying relation of perspectives with the Principles. Then principles of Islamic Humanities are divided into two categories: principles of Humanities in general and principles concerning religious Humanities. General principles are common between religious and non-religious type of these Science. While, the principles concerning religious studies are particular to the Islamic Humanities. The epistemological validity of the Islamic religion, the language of religion and the realm of religion as three principles are explained. Among these principles, the realm of religion is the basis; hence, a detailed explanation of it presented. The results of research in the realm of religion, is comprehensiveness and perfection of Islam; this means that Islam, in addition to religious education, spiritual and moral statements, includes the teachings and principles by which Religious Science can be produced. The following, the challenges that some contemporary issues in philosophy of religion have created to the comprehensiveness of Islam, are clarified. Three major challenges —religious language, religious experience and fideism— has been analyzed and criticized. Finally, the relation between the results about the realm of religion and the Humanities is evaluated and the position of the realm of religion in the views expressed in religious Science is presented.
