عنوان پایان‌نامه
تحولات اندیشه سیاسی در حوزه علمیه نجف در قرن ۱۳ه.ق
- رشته تحصیلی
- تاریخ - تاریخ اسلام
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4339;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76723;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4339;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76723
- تاریخ دفاع
- ۱۱ بهمن ۱۳۹۴
- دانشجو
- نعیمه ملکی
- استاد راهنما
- سیداحمدرضا خضری
- چکیده
- تحوّلات اندیشه سیاسی حوزه علمیّه نجف در سده 13 هجری، موضوع رساله حاضر است که به چگونگی و میزان تحوّل این نظرات سیاسی و علل و عوامل آن پاسخ می دهد. پاره ای از پیشامدهای سیاسی و اجتماعی نامطلوب پس از زوال صفویان و گسترش اندیشه های رقیب و مخالف، جنگهای ایران و روس، یورشهای وهابیّان به جنوب عراق از حوادثی بود که به تضعیف جایگاه فقها انجامید و کیان تشیّع را مورد تهدید قرار داد. مبارزه با شرایط جدید و احیای تشیّع، بازنگری در رویکردهای سیاسی را می طلبید. این حوزه با غلبه بر اخباریگری و تعامل با حکومت نو بنیاد قاجاریّه به ارتقای چشمگیر و اقتدار قابل توجّه علمی و سیاسی خود در نیمه نخست سده 13 دست یافت و پیرو آن با تحول در اندیشه های سیاسی، رویکردهای ایجابی تقویت گردید. امّا در نیمه دوم این سده در اثر حوادثی همچون شکست سنگین جنگ با روس ها، استیلای صوفیان در ارکان حکومت، تضعیف نقش علما و ... واگرایی میان فقها و نظام سلطنت تشدید گردیده و گسترش رویکردهای سلبی را در پی داشت. اندیشه 23 تن از اندیشمندان دانش آموخته نجف در این برهه زمانی مورد تبیین و بررسی تطبیقی قرار گرفت و نشان داد که آرای سیاسی علمای نجف در سده 13 متأثر از دیدگاه فقهی- کلامی شیعه و شرایط سیاسی و فکری این عصر بوده و در مقایسه با دوره های پیش از خود، ظهور تحوّلات اندیشگانی را انعکاس می داد. همچنین اندیشه های این عالمان با یکدیگر تفاوت هایی داشت که به شکل جریان ایجابی و اثبات و توسیع اختیارات حاکم و حکومت یا جریان سلبی و نفی و تقلیل آن در سراسر قرن 13 تداوم یافت و برای نخستین بار آثار گسترده ای به صورت مستقل یا در خلال کتب فقهی و حقوقی شیعه در اندیشه سیاسی پدید آمد.
- Abstract
- Evolutions of political thought of Najaf seminary in the 13th AH century is the subject of this thesis which answer the question of how and to what extent political ideas of the Seminary’s scholars developed in this century and what are the factors of this development.Some of political and social undesireable situation subsequent the decline of the Safavid state and the extension of adversary and opposing thoughts,Russia-Iran wars and Wahhabis attacks to southern Iraq were among the events that led to the weakening of jurists’ position and threaten the basis of Shiism. Dealing with the new conditions and reviving the Shiism required reviewing political approaches. Overcoming the Akhbarism and interacting with the new founded Qajar rule, Najaf seminary achieved its greatest scientific and political level in the first half of the 13th century. Subsequently, political thought changes reinforced positive approaches. But in the second half of the century, Iran’s heavy defeat to Russia, Sufis’ dominance in the pillars of the government, weakening the role of the scholars and... intensified the divergence between the jurists and the monarchy and extended the negative approaches. The thoughts of 23 scholars graduated from Najaf in this time with explicate and comparative study and revealed that based on the jurisprudential- theological ideas of twelve Imam Shia and influenced by the political and intellectual condition of this time, expressed some political ideas that compared with the opinions of the earlier periods, reflected the emergence of ideational changes. The ideas of these scholars that were also different continued as a positive movement and the extension and affirmation of the ruling powers and government or as a negative movement and its denial and reduction throughout the 13th century and for the first time,created the extensive works independently or among shia legal and jurisprudential books in political thoughts. Key words: Political thought, Najaf Seminary, Positive approach, Negative approach, 13th century AH
