عنوان پایان‌نامه
تکوین تحول و تداوم تاریخ نگاری تشیع امامی از آغاز تا ۶۵۶ هجری
- رشته تحصیلی
- تاریخ - تاریخ اسلام
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69307;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4180
- تاریخ دفاع
- ۲۴ خرداد ۱۳۹۴
- دانشجو
- لیلا نجفیان رضوی
- استاد راهنما
- حسن حضرتی
- چکیده
- مطالعه¬ی متون تاریخی¬ای که تا پایان خلافت عباسیان در سال 656 هجری در گفتمان تشیع امامی به رشته¬ی تحریر درآمده¬اند، تفاوتی قابل ملاحظه در شیوه¬ی تاریخ¬نگاری مؤلفان امامی مذهب و یاری-رسانی به تثبیت وقته¬های مفصل¬بندی شده به دال مرکزی این گفتمان را از طریق نگارش متون تاریخی آشکار می¬سازند. در واقع می¬توان گفت که در طول این دورانانسجام¬بخشی به هویت گفتمان تشیع امامی با تأکید بر شاخصه¬هایی متفاوت در تاریخ¬نگاری شیعیان صورت گرفته¬است.وجود تفاوت در میان دوره¬های مختلف این مسأله را ایجاد می¬کند که تکوین و تحول تاریخ¬نگاری تشیع امامی با توجه به چه شاخصه¬هایی قابل شناسایی است و تحول در وقته¬های موجود در این گفتمان، از چه زمانی متوقف شده و یا در متون بعدی تکرار شده¬است؟مدعای نگارنده آن است که تاریخ¬نگاری تشیع امامی در دوران حضور ائمه با تأکید بر وقته¬های تاریخی¬ای همچون دین¬محوری، وراثت و قرابت با پیامبر(ص)، حقانیت و شایستگیِ رهبری ائمه و سوابق دینی آنها شکل گرفته¬است. از اواخر قرن دوم، تحول در تاریخ¬نگاری این گفتمان به تدریج آغاز شده و پس از آغاز دوره¬ی غیبت، این وقته¬ها به تدریج با دال-هایی همانند نص و وصایت، عصمت، علم، قدرت و فضائل معنوی ائمه جایگزین شده¬اند. این تحول پس از نیمه¬ی اول قرن پنجم متوقف شده¬است اما کوشش مؤلفان امامی مذهب برای عینی¬سازیِ وقته¬های مفصل¬بندی شده به دال مرکزی گفتمان تشیع امامی تداوم یافته-است.ضمن آنکه در طول این دوران، تأکید بر وقته¬هایی همانند فضائل ائمه و نیز اطاعت از ایشان، با تغییراتی در مدلول¬های آنها همواره ادامه داشت. نتایج پژوهش حاضر که با استفاده از رویکرد نظریه¬ی تحلیل گفتمان و اصطلاحات تخصصی موجود در نظریه¬ی گفتمان لاکلا و موفه به رشته¬ی تحریر در آمده¬است نیز نشان می¬دهد که در عصر حضور ائمه و بخصوص در دو قرن نخستِ هجری، به دلیل رویکرد تاریخی و توجه کمتر مؤلفان به آراء کلامی، توجه به معیارهای تاریخی¬ای همچون زهد و دین¬محوری ائمه، سوابق دینی، قرابت و جایگاه وراثتی ایشان و حقانیت و شایستگی رهبری و امامت ائمه بیشتر بوده¬است. با این¬حال مؤلفان در این دوره در تثبیت دو دال فضائل و لزوم اطاعت از امامان در گفتمان امامیه نیز سهم داشته¬اند. با آغاز غیبت امام زمان(عج) -دوره¬ی تحول تاریخ-نگاری تشیع امامی- و ادامه¬ی منازعاتِ کلامی، تغییراتی تدریجی در وقته¬های موجود در این گفتمان آغاز شده و در پایان غیبت صغری مولفان امامی مذهب با نحوه¬ی تاریخ¬نگاری خود بر تثبیت مستقل سه وقته¬ی نص و وصایت، علم و عصمت ائمه در این گفتمان تاثیر گذارده¬اند. با افزایش کوشش مؤلفان برای اثبات نظریه¬ی وجود و ظهور امام عصر(عج) در آغاز غیبت کبری و بهره¬گیری از رویکرد ترکیبی در نگارش متون تاریخی، به تدریج از توجه به وقته¬های تاریخی کاسته شده و مدلول¬های باقیمانده¬ی آنها، به ایجاد انسداد معنایی در وقته¬ی فضائل ائمه یاری رسانده¬اند. در این دوران همچنین توجه شیعیان امامی مذهب به شاخصه¬ی قدرت ائمه، یاری¬رسانی به تثبیت این وقته در گفتمان تشیع امامی را از طریق نگارش متون تاریخی به دنبال داشته¬است، همانطور¬که نحوه¬ی تاریخ¬نگاری آنها در ادامه¬ی تثبیت برخی از شاخصه¬های کلامی ووقته¬ی اطاعت از ائمه نیز در این دوران تأثیر گذار بوده-است. پس از نیمه¬ی اول قرن پنجم هجری و در دوره¬ی تداوم تاریخ-نگاری تشیع امامی، تفاوتی در رویکرد و وقته¬های اصلی مفصل¬بندی شده به گره¬گاه گفتمان تشیع امامی دیده نمی¬شود و تنها کوشش مؤلفان امامی مذهب در نگارش متون تاریخی به ادامه¬ی عینیت در وقته¬های شش¬گانه¬ی نص و وصایت، علم، عصمت، قدرت، فضائل ائمه و اطاعت از آنها معطوف بوده¬است. در این دوران همچنین تلاش برای انسداد معنایی در برخی دیگر از باورهای کلامی در گفتمان تشیع امامی نیز ادامه یافته¬است. واژگان کلیدی: تاریخ¬نگاری تشیع امامی، تکوین، تحول، تداوم، تحلیل گفتمان.
- Abstract
- Study historical texts in Shi’ism discourse reveal a significant difference in the method of historiography and It provides this issue how can identifiable formation and evolution of historiography and When Was this Characteristics repeated? It is my hypothesis that Shi’ism historiography in during the Imams presence with an emphasis on historical factors like faith-based, inheritance and kinship with the Prophet, legitimacy and competence to lead and religious Experience the Imams is formed. Evolution in Historiography in this discourse began gradually since the end of the second century and after the beginning of the period of absence, this momentsgradually replaced with moments similar text (nass) and administration, chastity, knowledgeand Imams power. This development has been stopped after the first half of the fifth century but Imamity (twelve Imam) authors effort continued for the exactness of moments that particulated to nodal point of shi’ism discourse.In during this period, It has continued to emphasize features like virtues Imams and obey them with little changes in moments . The result of this study that is written with use of discourse analysis theory approach and specialized terms that is exist in Laclau and Mouffe discourse analysis theory shows that in the early evening of Imams, attention on historical standards similar faith-based, religious backgrand, relationship and hereditary place Imams and the legitimacy of their leadership was higher. Also authers have been shared in the consolidation of virtuesand obey of Imams moments in Shi’ism discourse. At the beginning of his absence gradual changes was started in available moments in this dicourse. At the end of the Short absence (gheibat soghra), Imamity (twelve Imam) authors affected on independent fixation of three moment of text (nass) and administration, chastity and knowledge in this discourse . In the start of Big absence (gheibat kobra), increasing effort writers for proving the existence and appearance of savior (Imam asr) theory led to using Imamity Shi’ites of hybrid approach, attention to imams power and help to consolidation of moment in this dicourse through the writing of historical texts. As the method of their historiography had affected in continuity consolidation from some of theological characteristics in this era. In the continuity period of Shi’ism historiography not be seen difference in approach and main characteristics has been particulated to nodal point of Shi’ism discourse and efforts of Imamity authors in historical texts only focused on continuity exactness sextet moments: text (nass), chastity, administration, knowledge, power, virtues Imams and obey them. In this age, It continued efforts for obstruction means in some theological beliefs in this discourse. Key word: Shi’ism historiography, Formation, Evolution, continuity, discourse analysis.
