عنوان پایان‌نامه

بررسی ساختاری و معنایی حسن تعبیر در زبان روسی و فارسی



    دانشجو در تاریخ ۲۷ شهریور ۱۳۹۶ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "بررسی ساختاری و معنایی حسن تعبیر در زبان روسی و فارسی" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    آموزش زبان روسی
    مقطع تحصیلی
    دکتری تخصصی PhD
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده زبانها و ادبیات خارجی شماره ثبت: 2/2101;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81758;کتابخانه دانشکده زبانها و ادبیات خارجی شماره ثبت: 2/2101;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81758
    تاریخ دفاع
    ۲۷ شهریور ۱۳۹۶

    چکیده تحقیق پیش¬رو به بررسی ساختاری و معنایی حسن¬تعبیر در زبان¬های روسی و فارسی می¬پردازد. شناخت زبان و ماهیت آن قدمتی به دیرینگی بشریت دارد. از عصر طلایی علم در یونان تا روزگار ما، اندیشمندان و محقیقین بسیاری در پی بررسی و شناخت زبان به عنوان یکی از عمده¬ترین پدیده¬های بشری بودند، پدیده¬ای که وجه تمایز انسان از سایر موجودات زنده است. زبان به عنوان یک موجود زنده پیوسته در حال تغییر و تطور است. جامعه و تغییرات به وجود آمده در جامعه، قبل از هر چیز بر روی زبان و در وهل? اول بر روی واژگان آن زبان تاثیر می¬گذارد. واژه برای انسان¬های بدوی چیزی شبیه به قدرت جادویی بود. ذهن ابتدایی آن¬ها قادر نبود شی، پدیده و حقیقت را از نام آن¬ها تفکیک کند. از این رو، واژه برای آن¬ها جزء لاینفکی از خود حقیقت بود. آن¬ها می¬بایست شرایط و ضوابطی را رعایت کنند تا در جامع? غیرمتمدن آن روزگار خود را از هلاکت و نابودی برهانند. به این ترتیب نخستین تابوها شکل می¬گیرند و در همان مراحل بدوی شکل¬گیری خرافات و تابو، حسن¬تعابیر باستانی، که نام¬هایی مجاز، پنهان¬گر و غیرمستقیم بودند، پا به عرص? وجود می¬گذارند. نباید از نظر دور داشت که با گذر زمان، جامعه گسترش و تمدن بشری توسعه می¬یابد، لذا تصور و برداشت انسان از جهان پیرامونش نیز دستخوش تغییر می¬شود. در نتیج? این تغییرات، ماهیت تابوها و منعیات نیز متغیر می¬-شود. امروزه باورهای مذهبی و ترس در برابر نیروهای مافوق طبیعی دیگر از دلایل پیدایش و استفاده از حسن¬تعابیر به حساب نمی¬آیند. امروزه حسن تعابیر بنا به دلایل متفاوتی به وجود می¬ایند. آن¬ها نقش¬های گوناگونی دارند، مانند رعایت آداب گفتار، تلطیف و نیکو و پرطمطراق ساختن کلام، سرپوش نهادن بر حقیقت و غیره. حسن¬تعبیر، یک واحد زبانی است که بار معنایی مثبت دارد و بار منفی معنا را تلطیف می¬کند. حسن¬تعبیر به عنوان یک ابزار زبانی برای برقراری ارتباطی هر چه¬ موفق¬تر و کم¬حاشیه¬تر به کار می¬رود. انسان معاصر در زندگی روزمره پیوسته با موقعیت¬هایی مواجه می¬شود که ناچار است به جای نام صریح و یا زنند? مفهومی، نام تلطیف¬شد? آن را برگزیند و این گزینش در نهایت به رعایت آداب گفتار و ارتباطی سازنده می¬انجامد. و از اینجاست که علاقه به مسئل? کاربرد حسن¬تعبیر به عنوان یکی از ابزارهای سازند? موقعیت¬های توانشی و گریز از مناقشات ارتباطی شکل می¬گیرد. هدف از این تحقیق، بررسی حسن¬تعبیر به عنوان یک پدید? زبان¬شناسی و آشکار ساختن تفاوت¬ها و شباهت¬ها در بدنه و ساخت¬شان و همچنین توزیع و تفکیک حسن¬تعابیر در مقولات و گروه¬های لغوی-معنایی و طبقه-بندی موضوعی و بررسی آن¬ها از نقطه¬نظر کاربردی و سبکی در زبان¬های روسی و فارسی است. در فصل اول پایان¬نامه نقطه¬نظرهای متفاوت برای شناخت ماهیت و مفهوم حسن¬تعبیر مورد بررسی قرار می¬گیرند تا جنبه¬های تئوریک و رویکردهای مرتبط با مطالع? حسن¬تعبیر به عنوان یک پدید? زبان¬شناسی آشکار شود. همچنین به بحث پیرامون انواع حسن¬تعابیر، زمینه¬ها و عرصه¬های به کارگیری آن، نقش¬های عمد? واحدهای حسن-تعبیری و پدیده¬های متشابه با آن می¬پردازیم. در فصل دوم روش¬های لغوی-معنایی ساخت حسن¬تعبیر و نقش¬های آن¬ها و بسامد و تکرر به¬کارگیری این روش¬ها در زبان¬های روسی و فارسی مورد بررسی قرار می¬گیرد. ابزارها و شیوه¬های ساخت حسن¬تعبیر گوناگون است و زبان¬شناسان به هنگام طبقه¬بندی روش¬های ساخت حسن¬تعبیر با موانع و مشکلاتی روبه¬رو می¬شوند، چراکه حسن¬تعبیر در سطوح مختلف زبانی، مانند سطح آوایی، معنایی، صرفی و نحوی قابل بررسی و مطالعه است. در کار حاضر، ما کوشیدیم تا شیوه¬های لغوی-معنایی ساخت حسن¬تعبیر که شامل ابزارهایی مانند وامگیری¬، استفاده از استعاره، مجاز، دگرنامی، اطناب، کم¬گفت، ردخلف و تضاد در زبان¬های روسی و فارسی را تعیین کرده و مورد بررسی قرار دهیم. در انتها خاطرنشان می¬سازیم که گاهی مرزبندی دقیق بین روش¬های مختلف ساخت حسن¬تعبیر دشوار است، چراکه به هنگام ساخت یک حسن¬تعبیر چند ابزار به شکل هم¬زمان و موازی به کار گرفته می¬شوند. کلید¬واژه¬ها: تابو، حسن¬تعبیر، روش لغوی-معنایی ساخت حسن¬تعبیر، زبان روسی، زبان فارسی