عنوان پایان‌نامه
بررسی تطبیقی و ارزیابی عملکردهای مراکز دانشنامه نگاری چند دانشی در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی در ایران
- رشته تحصیلی
- علوم کتابداری و اطلاع رسانی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81627;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81627
- تاریخ دفاع
- ۲۸ تیر ۱۳۹۶
- دانشجو
- سیمین قطبی
- استاد راهنما
- کامران طارمی, فاطمه فهیم نیا
- چکیده
- دانشنامه‌ها از ابزارهای مهم آموزش و پژوهش به شمار می‌روند. دانشنامه‌نگاری در ایران در دهه‌های اخیر رشد چشمگیری کرده است. عوامل گوناگونی در موفقیت مراکز دانشنامه‌نگاری نقش داشته‌اند. با این حال عواملی هم سبب کندی چرخه تولید دانشنامه‌ها شده و آسیب‌های فراوانی به روند تولید و انتشار آنها زده‌اند. به همین دلیل شناسایی عوامل تأثیرگذار بر این مراکز اهمیت زیادی دارد. ارزیابی عملکرد، یکی از ابزارهای مهم مدیریتی است که با شناسایی شاخص‌های تأثیرگذارِ خاصِ هر سازمان، وضع موجود آنها را ترسیم و نحوه دستیابی به وضع مطلوب را بیان می‌کند. در این پژوهش ابتدا مراکز دانشنامه‌نگاری در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی از جنبه‌های مختلف بررسی شدند. سپس به‌منظور ارزیابی عملکرد بنیاد دایرهالمعارف اسلامی، مدل منشور عملکرد در آن پیاده گردید. این پژوهش از نوع کاربردی با رویکردی آمیخته است. روش کتابخانه‌ای، مطالعه موردی، روش تطبیقی، و روش پیمایشی، روش‌های مورد استفاده در این پژوهش را تشکیل داده‌اند. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، مطلعان کلیدی انتخاب شدند و شاخص‌های ابعاد منشور عملکرد شکل گرفتند. براساس پرسشنامه‌های محقق ساخته، نظر ذی‌نفعان کلیدی با توجه به پنج وجه مدل منشور عملکرد سنجیده شده است. بررسی سطح مطلوبیت (نامطلوب، نسبتاً مطلوب، و مطلوب) عملکرد بنیاد دایرهالمعارف اسلامی از نظر ذی‌نفعان (هیئت امنا، اعضای علمی، مؤلفان، و تأمین‌کنندگان مالی) در پنج بُعد منشور عملکرد (انتظارات ذی‌نفعان، راهبردها، فرایندها، توانمندی‌ها و مشارکت ذی‌نفعان) نشان می‌دهد که: براساس نظر اعضای هیئت امنا، همه ابعاد عملکرد بنیاد، در سطح مطلوب، از نظر اعضای علمی و مؤلفان، در سطح نسبتاً مطلوب، و بر اساس نظر تأمین‌کنندگان مالی در بُعد فرایندها در سطح مطلوب و در چهار بُعد دیگر در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارند. یافته‌ها بیانگر آن است که میان همه ابعاد این سازمان از نظر ذی‌نفعان توازن و تعادل برقرار است. ضمن اینکه این سازمان توانسته به خواسته‌ها و نیازهای همه گروه‌های ذی‌نفعان خود توجه نماید که نشان‌دهنده عملکرد موفق آن است. با این حال بررسی تک‌تک شاخص‌ها از نظر گروه‌های ذی‌نفع نشان می‌دهد که برخی شاخص‌ها در سطح نسبتاً مطلوب و نامطلوب قرار دارند. لذا با اصلاح برنامه‌ها و برطرف‌نمودن نقاط ضعف می‌توان سطح شاخص‌ها را از سطح نسبتاً مطلوب و نامطلوب به سطح مطلوب سوق داد، عملکرد سازمان را بهبود بخشید و به موفقیت‌های بیشتری دست یافت. کلید واژه‌ها: مراکز دانشنامه‌نگاری، بنیاد دایرهالمعارف اسلامی، ارزیابی عملکرد، منشور عملکرد
- Abstract
- Abstract: Encyclopaedias are considered to be among the important tools of education and research. Production of encyclopaedias in Iran has grown significantly in recent decades. Various factors have played a part in the success of encyclopaedia production centres. Yet, the production cycle of encyclopaedias has been hampered by a number of factors, thus causing enormous damage to their production and publication process. For this reason, it is vitally important to identify the factors that impact upon these centres. As a first step in this research, centres engaged in producing encyclopaedias in the field of Islamic culture and civilisation were studied from various angles. Then, in order to evaluate the performance of the Encyclopaedia Islamica Foundation, the Performance Prism Model was implemented. This is an applied research utilizing mixed methods. The methods used in this research are as follows: Library Research Method, Case Study, Comparative Method, and Survey Research Method. Using the purposive sampling method, key experts were selected and indicators of the aspects of the Performance Prism were formulated. Based on self-designed questionnaires, the views of key stakeholders were measured against the five aspects of the Performance Prism Model. A study of the level of desirability (undesirable, fairly desirable, and desirable) of the performance of Encyclopaedia Islamica Foundation from the viewpoint of key stakeholder (board of trustees, faculty members, authors, and financial sponsors) within the five aspects of the Performance Prism (Stakeholders' expectations, strategies, processes, capabilities and stakeholders' contribution) shows that: All aspects of the Foundation's performance are considered ‘desirable’ by members of the board of trustees, and ‘fairly desirable’ by faculty members and authors. Based on the views of the financial sponsors, the performance is ‘desirable’ in respect of ‘processes’, and ‘fairly desirable’ in the remaining four aspects. The findings indicate that, according to the stakeholders, there is balance and harmony among all aspects of this organisation. At the same time, this organisation has managed to attend to the needs and demands of all of its stakeholder groups, which is an indicator of its successful performance. Nonetheless, a study of the views of stakeholder groups on individual indicators shows that some of the indicators are considered ‘fairly desirable’ and even ‘undesirable’. Therefore, by reforming the existing programmes and removing weaknesses, it would be possible to raise the level of indicators from ‘fairly desirable’ and ‘undesirable’ to ‘desirable’, thus improving the performance of the organisation, leading to greater achievements in the future. Keywords: Encyclopaedia Production Publishing Centres, Encyclopaedia Islamica Foundation, Performance Measurement, Performance Prism Model
