طراحی الگویی عملی برای توسعه پایدار اقتصادی ایران با توجه به شرایط اقتصاد سیاسی کشور
- رشته تحصیلی
- علوم سیاسی -مسائل ایران
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4465;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4465
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۶
- دانشجو
- محمدمهدی احمدی معین
- استاد راهنما
- عباس مصلی نژاد
- چکیده
- اقتصاد سیاسی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستخوش تحول شده اما به دلیل عدم ایجاد تغییرات ساختاری و کارکردی به تناسب این تحول، کشور نتوانسته شاهد تحقق توسعه پایدار اقتصادی باشد. این پژوهش با توجه به شرایط خاص اقتصاد سیاسی ایران، به ارائه الگویی عملی برای توسعه پایدار اقتصادی کشور میپردازد. این الگو با رویکردی عملگرایانه و با اقتباس از نظریههای انباشت سرمایه، ساختار اجتماعی انباشت، نهادگرایی و دولتتوسعهگرا طراحی شده است. با توجه به نقش محوری انباشت مؤثر سرمایه در توسعه پایدار اقتصادی، در این الگو طرحی تحت عنوان اقتصاد ستارگان ارائه گردید که میتواند انباشت مؤثر سرمایه را در اقتصاد ملّی ایران ایجاد نماید بهنحوی که نه به تجمیع سرمایه در اختیار اشخاص معدود منجر شود و نه به افزایش تصدیگری دولت در اقتصاد بیانجامد. نقش دولت در این الگو منحصر به نوعی زمینهسازی چندبُعدی، ایجاد و تقویت ساختار اجتماعی انباشت، میانجیگری مالی و نه بیش از آن خواهد بود. در این راستا توجه شده است که الگوهای مورد استفاده در سایر کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه نمیتواند در کشوری مانند ایران (که با شرایط خاص سیاسی مانند تحریمهای درازمدت بینالمللی روبروست) نتایج مشابهی به دنبال داشته باشد. الگوی مورد نظر این پژوهش، با در نظر گرفتن وضعیت سیاسی و بینالمللی پیش روی جمهوری اسلامی، بررسی محرکهای آزموده شده در اقتصاد ملّی و علل و عوامل ناکارآمدی این محرکها، توجه به مزیتهای نسبی اقتصاد ایران، الزامات ناشی از شرایط اقتصاد سیاسی کشور، نگاهی به تجارب دیگر کشورها و توجه همزمان به مؤلفههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی توسعه، راهکار خود را برای انباشت مؤثر سرمایه در طبقه متوسط جامعه در قالب طرح اقتصاد ستارگان ارائه مینماید که میتواند به رشد مؤثر و پایدار سرمایهگذاری بخش خصوصی واقعی بدون افزایش تصدیگری دولت در اقتصاد منجر شده و به عنوان محرکی مؤثر برای توسعه پایدار اقتصادی کشور عمل کند.
- Abstract
- The political economy of Iran has changed dramatically after the Islamic Revolution but in the absence of structural and functional conversions appropriate to this dramatic change, the country couldn’t reach to sustainable economic development. This research, based on Iran`s specific situation of political economy presents a pragmatic model to achieve sustainable economic development. This model is designed with a pragmatic approach and is inspired by specific theories which are Accumulation of Capital, Social Structure of Accumulation, Institutionalism and Developmental State. Considering the pivotal role of effective accumulation of capital in sustainable economic development, this model consists of a scheme named Star Economies which can initiate this effective accumulation in Iran`s national economy without monopolized aggregation of capital or increased intervention of government in economy. The role of government in this model is limited to multi-dimensional contextualization, creating and strengthening the social structure of accumulation and financial intermediation and nothing more than that. In this way we have paid enough attention to this fact that the models used by other developed and developing countries can not have same results in a country like Iran which is facing with special political conditions such as long term international sanctions. The model presented by this research, considers the political and international situation of the Islamic Republic, economic stimuluses applied in national economy and the reasons for their failure, Iran`s economic comparative advantages, the reuqirements of our specific political economy conditions, the experiences of other countries and simultaneous attention to political, economic and cultural components of development and based on all of these, offers its solution to initiate effective accumulation of capital in the middle class of society in the form of Star Economies Scheme which can lead to a sustainable growth of investment by real private sector without increasing the intrevention of government in economy and acts as an effective stimulus for sustainable economic development.