عنوان پایاننامه
رمان های اجتماعی و تصویر حکومت در ایران معاصر ( ۱۳۰۰-۱۳۵۷)
- رشته تحصیلی
- علوم سیاسی-اندیشه های سیاسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4449;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 82033;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4449;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 82033
- تاریخ دفاع
- ۰۳ مهر ۱۳۹۶
- دانشجو
- محمودرضا مقدم شاد
- استاد راهنما
- داود فیرحی
- چکیده
- از ابتدای سده ی چهاردهم شمسی و با آغاز زمامداری رضاشاه پهلوی شاهد تغییرات گسترده و بی سابقه ای در دستگاه حکومت و شیوه ی حکمرانی در ایران هستیم. این تغییرات هم راستا با دگرگونی در منظومه ی انتظارات عمومی از دولت در عرصه های مختلف صورت می پذیرد که از آن با عنوان «تصویر حکومت» یاد میکنیم. در ادامه ی ناکامی نهضت مشروطه بسیاری از روشنفکران و نخبگان سیاسی در جستجوی دولتی مقتدر هستند تا بتواند ضمن مقابله با بحرانهای گوناگون مسیر پیشرفت جامعه را هموار سازد. با این حال در طول دهه های بعد بسیاری از ایده ها و تصورات پیشین در ارتباط با کارویژه ها و وظایف عمومی حکومت نسبت به جامعه دستخوش تغییر می شود. در این میان جریان-های فکری گوناگون اعم از جریان اسلام گرا، جریان چپ و جریان ملی گرا در برابر ایدئولوژی حاکم و نیز در رقابت مستمر با یکدیگر هر کدام بر مبنای جهان بینی خاص خویش وظایف و نقش های متفاوتی را برای حکومت در نظر می-گیرند. رساله ی حاضر در پی پاسخ به این پرسش است: چرا برخی ایده های معین در رقابت با سایر ایده ها نقش بیش تری در شکل گیری تمامیت تصویر حکومت در آستانه ی انقلاب دارند؟ مطابق فرضیه ی اصلی رساله «یقینیات زندگی روزمره» یا باورها و اعتقادات بدیهی انگاشته ی توده ی مردم نقشی تعیین کننده در گزینش نهایی ایده¬ها دارد و در کل «جهان بینی» مسلط این دوران را برای ما آشکار می سازد. به موازات این مسئله «جامعه شناسی معرفت» با رویکرد «پدیدارشناسانه» به مثابه روش شناسی اصلی پژوهش انتخاب شده است؛ اما ابتکار عمل و وجه تمایز رساله ی پیش رو مراجعه به «ادبیات داستانی» سال های مورد بحث برای مطالعه ی زندگی روزمره و نیز بررسی تاثیر آثار نویسندگان معاصر بر خواست عمومی در ارتباط با تصویر حکومت است. نتیجه گیری نهایی نشان می دهد که در سال های مورد بحث ایده های مورد نظر جریان اسلام گرا در قالب الگوی «حکومت اسلامی» بیش ترین سازگاری را با یقینیات زندگی روزمره ی توده ی مردم و سبک فکری عمومی نویسندگان دارد.
- Abstract
- At the beginning of the new era in the history of Iran which start with the rule of Reza Shah Pahlavi, fundamental changes took place in relation to the government apparatus and the governing modus. These changes were simultaneous with the variation in the constellation of general expectations of government in different aspects which we call ‘the image of government.’ After the failure of the Mashroute many intellectuals and political elites were looking for the authoritative state to face the social crisis and to facilitate the economic development. Nevertheless, in the following decades many of these primitive ideas about functions and responsibilities of the government towards the society were revolved. Meanwhile, various intellectual currents such as Islamist, Leftist and Nationalist in contrast with the ruling ideology, were competing with each other in defining the image of government according to their own particular Weltanschauung. In this dissertation we will discuss the following problem: Why certain ideas compare to the others played more significant rule in the formation of the totality of the image of government at the threshold of the Islamic Revolution? According to our hypothesis the ‘taken for granted beliefs in everyday-life’ plays the main role in the final selection of ideas and also it shows the dominant Weltanschauung of this epoch. In this respect, ‘The Sociology of Knowledge’ with the ‘Phenomenological’ approach is the main methodology of the research; but the uniqueness of this dissertation is studying the everyday-life as well as the intellectual impression of writers on the general trend towards government through the popular fiction of these years. In conclusion we see that the main ideas of the Islamist current in the form of ‘Islamic government’ are in the most integration with the common people taken for granted beliefs in everyday-life and the general intellectual-style of writers. Keywords : Authoritativism, Everyday-life, Fiction, Intellectual Currents, Islamism, modern State, Weltanschauung