عنوان پایان‌نامه
مطالعه آناتومی هیستولوژی و هیستومرفومتریک هیستو شیمی روده باریک سنجاب ایرانی
- رشته تحصیلی
- علوم تشریحی
- مقطع تحصیلی
- دکترای تخصصی
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده دامپزشکی شماره ثبت: 500 ت;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 54065;کتابخانه دانشکده دامپزشکی - مخزن مرد آباد شماره ثبت: 500 ت
- تاریخ دفاع
- ۲۸ شهریور ۱۳۹۱
- دانشجو
- جواد صادقی نژاد
- استاد راهنما
- زهرا طوطیان
- چکیده
- سنجاب ایرانی تنها عضو خانواده سنجاب ها در خاورمیانه محسوب می شود. این گونه حیوانی علفخوار بوده و عمدتا از میوه کاج ها و سایر میوه ها ودانه ها تغذیه می کند. هدف از این تحقیق، مطالعه خصوصیات آناتومی، بافتی، هیستومورفومتری و هیستوشیمیایی روده باریک بوده است. این مطالعه با بررسی روده باریک 10 قطعه سنجاب ایرانی صورت گرفت. برای انجام مطالعات آناتومیک، علاوه بر اندازه گیری طول، وزن محتویات و مساحت سطح قسمت های مختلف روده باریک، توپوگرافی آن نیز مطالعه و مورد عکسبرداری قرار گرفت. در بررسی بافت شناسی، نمونه های بافتی نیز پس از ثبوت در فرمالین 10 درصد و تهیه مقاطع بافتی، به روش هماتوکسیلین-ائوزین، تری کروم ماسون، رنگامیزی شدند. علاوه بر آن برای مطالعه خصوصیات هیستوشیمیایی موسین مترشحه در روده باریک، رنگ آمیزی پریودیک اسید شیف (PAS)، آلسین بلو (AB) با اسدیته 1و5/2، پریودیک اسید شیف-آلسین بلو (PAS-AB) با اسیدیته 5/2 و آلدئید فوشین-آلسین بلو (AF-AB) با اسیدیته 5/2 صورت و گسترش ها توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. در بررسی مورفولوژی و توزیع سلول ها و رشته های دستگاه عصبی روده ای ایلئوم، آنتی بادی های anti-PGP 9.5 جهت تعیین نحوه توزیع رشته های عصبی و آنتی بادی anti-Hu برای شمارش جسم سلولی نورون ها، مورد استفاده قرار گرفت. درصد زیررده های مختلف نورون های روده ای نیز بوسیله آنتی بادی های anti-nNOS، anti-ChAT، anti-CGRP، anti-SP و anti-CALB مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی توپوگرافیک دستگاه معدی-روده ای سنجاب ایرانی به طور اجمالی، نشان داد که چادرینه بزرگ در طرف راست محوطه بطنی قرار داشته و اکثر ساختارهای محوطه بطنی به غیر از قسمت هایی از کولون نزولی و ژوژنوم را می پوشاند. مطالعه تکمیلی نشان داد که روده کوچک از پیلور آغاز و تا سکوم ادامه یافته است. دودنوم به سه قسمت (دودنوم جلویی، نزولی و صعودی) تقسیم شده و پانکراس نیز بهمراه قسمت های جلویی دودنوم مشاهده شد. لوپ های ژوژنوم اکثر فضای طرف چپ محوطه بطنی را اشغال می کند. ایلئوم قسمت انتهایی روده کوچک بوده و از طریق چین ایلئوم-سکوم به سکوم متصل است. در رابطه با اندازه گیری های انجام گرفته، روده کوچک دارای کمترین مقدار وزن محتویات و در عوض بیشترین طول و مساحت سطح در مقایسه با سایر قسمت های دستگاه معدی-روده ای بوده است. بررسی بافت شناسی نشان داد که مخاط روده باریک دارای بافت پوششی استوانه ای ساده بوده و کرک ها به صورت برجستگی های مخاطی در سطح روده مشخص هستند. حداکثر ارتفاع و عرض کرک ها در دودنوم بوده و اندازه کرک ها به طرف ایلئوم روند کاهشی نشان داد. لایه پارین دارای بافت هم بند سست بوده و دارای غدد لیبرکوهن نیز بوده و سلول های مختلفی در جدار آن تشخیص داده شد. عضله مخاطی نازک بوده و رشته های عضلانی از آن به صورت سلول های پراکنده قابل مشاهده بود. طبقه زیرمخاط به صورت بافت هم بند متراکم وجود داشته و در دودنوم حاوی غدد موکوسی بوده است. طبقه عضلانی دارای دو لایه عضلانی حلقوی و طولی بوده که مابین آن ها شبکه عصبی آئرباخ نیز مشاهده شد. طبقه عضلانی ایلئوم به طور معنی داری نسبت به دودنوم و ژوژنوم ضخیم تر بود. طبقه سروزی نیز از بافت هم بند سست با پوشش مزوتلیومی تشکیل شده بود. علاوه برآن مطالعات هیستوشیمیایی نشان داد که ترشحات غدد برونر و جامی موجود در روده باریک بواسطه واکنش مثبت با PAS، AB با اسیدیته 1و AB با اسیدیته 5/2 دارای موسین خنثی، اسیدی سولفاتی و اسیدی کربناتی بوده است. نتایج بررسی واکنش PAS-AB (pH 2.5) نیز مشخص ساخت که موسین اسیدی بیشتر از موسین خنثی بود. تکنیک AF-AB (pH 2.5) نیز مشخص ساخت که موسین های سولفاتی هم در سلول های جامی و هم در غدد برونر بیشتر از موسین های کربناتی بوده است. با مطالعه ایمنوهیستوشیمی مشخص شد که نورون های nNOS-IR، به ترتیب 4±41 درصد و 6±11 درصد از نورون های شبکه عصبی مینتریک و زیرمخاط را تشکیل دادند. در حالیکه نورون هایی که ChAT را بیان می کنند به ترتیب 9±56 درصد و 16±74 درصد در شبکه عصبی مینتریک و زیرمخاط شمارش گردید. CGRP-IR و SP-IR به ترتیب بوسیله 5±13 درصد و 3±6 درصد از نورون های شبکه مینتریک و 2±28 درصد و 2±2 درصد از نورون های شبکه زیرمخاط بیان شدند. نورون های CALB-IR نیز به ترتیب در 8±22 درصد و 14±56 درصد از نورون های شبکه عصبی مینتریک و زیرمخاط بیان شدند.. در این تحقیق نتایج حاصله با اطلاعات موجود در خصوص سایر پستانداران مقایسه شد که شباهت ها و تفاوت هایی بین روده باریک سنجاب ایرانی و سایر گونه ها وجود داشت. در مجموع نتایج حاصل از این مطالعه، اطلاعات پایه جهت انجام فعالیت های بالینی برای این گونه را فراهم آورده و منجر به تسریع تولید اطلاعات پایه در شناخت دستگاه معدی-روده ای می شود.
- Abstract
- The Persian Squirrel (Sciurus anomalus) is the only member of the family Sciuridae in the Middle East. This animal is herbivorous, feeding mostly on pine acorns and other seeds and fruits. This study was carried out knowing the anatomical, histological, histomorphometrical and histochemical features of different parts of the small intestine of this species. The study was made on the small intestine of 10 Persian Squirrels. For the anatomical study, further measuring of the length, content weight and area surface of relative parts of the abdominal gastrointestinal tract, the photographs were taken. For the histological study, the specimens after fixation in 10% formalin and tissue passages were stained with hematoxylin and eosin and Masson’s trichrome. Furthermore, for detection of the characteristics of mucins secreted by the mucous cells in the small intestine of the Persian squirrel the periodic acid–schiff (PAS), alcian blue (AB) pH 1.0 and 2.5, PAS- AB (pH 2.5) and Aldehyde fuchsin (AF) with AB (pH 2.5) was employed. For detection of morphology and distribution of the cells and fibers of the enteric nervous system of the ileum of this species, anti-PGP 9.5 antibodies were utilized to recognize the distribution pattern of neuronal fibers, and anti-Hu antibodies to count neuronal cell bodies. The percentages of subclasses of enteric neurons in the total neuronal population were investigated by neuronal nitric oxide synthase (nNOS), choline acetyltransferase (ChAT), calcitonin gene-related peptide (CGRP), substance P (SP), and calbindin (CALB). The topographic anatomy of the abdominal GIT of the Persian Squirrel revealed that the greater omentum is situated on the right side of the abdominal cavity and covers most abdominal contents except of parts of descending colon and jejunum. Further investigations showed that the small intestine began at the pylorus and terminated at the cecum. The duodenum was divided into three parts (cranial part, descending and ascending duodenum) in which the pancreas was associated with the former. The mass of the jejunal loops occupied the most left side of the abdominal cavity. The ileum was the terminal part of the small intestine and was connected to the cecum by the ileocecal fold. Regarding the relative measurements, small intestine had a minimum content weight and maximum length and surface area in comparing with other parts of the gastrointestinal tract. The histological study revealed that the mucosa was lined by a simple columnar epithelium. The villi were formed by mucosal projections on the intestinal surface. The maximum height and width of the villi were found in the duodenum and then decreased toward ileum. The lamina propria was consisted of loose connective tissue. This layer had Libekuhn glands which different cells were found on its wall. The muscularis mucosae was thin and discontinuous and was composed of a single layer of smooth muscle cells. The tunica submucosa was present as a dense connective tissue. This layer had mucous secreting glands which was limited into the duodenum. The tunica muscularis was composed of an inner circular muscle layer and an outer longitudinal muscle layer separated by a thin layer of connective tissue and the ganglia of the myenteric plexus This layer was significantly thicker in ileum than duodenum and jejunum. The tunica serosa was made up loose connective tissue covered by mesothelium. In addition, the histochemical study revealed that the glands of the small intestine secreted neutral, sulphated and carbonic mucinous substances as indicated by positive reaction to PAS, AB (pH 1) and AB (pH 2.5). Based on the observations of sections labeled with PAS-AB (pH 2.5), both goblet cells and Brunner’s glands secreted acid mucins more than neutral mucins. The results of AF-AB (pH 2.5) staining indicated that the sulphated mucins content was more than carbonic mucins. The immunohistochemical study revealed that myenteric plexus (MP) and submucosal plexus (SMP) neurons showing nNOS-immunoreactivity (IR) were 41±4% and 11±6 %, respectively, whereas cells expressing ChAT-IR were 56±9% and 74±16%, respectively. CGRP- and SP-IR was expressed, respectively, by 13±5% and 6±3% of MP and 18±2% and 2±2% of SMP neurons. CALB-IR was expressed by 22±8% and 56±14 % of MP and SMP neurons, respectively. The data from the Persian squirrel were compared with those from other mammals. There were similarities and differences between the Persian squirrel and other species. The basic findings presented in this paper contribute to the information available for clinicians in the field of veterinary medicine and promote future investigations in the gastroenterological field.
