تحلیل امکان استفاده از اکولوژی سیمای سرزمین در جهت کاهش عدم قطعیت ارزیابی اثرات توسعه( مطالعه موردی: جاده گذرندهاز پارک ملی گلستان)
- رشته تحصیلی
- محیط زیست - برنامه ریزی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 769;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 49509
- تاریخ دفاع
- ۰۷ تیر ۱۳۹۰
- دانشجو
- لعبت زبردست
- استاد راهنما
- احمدرضا یاوری, اسماعیل صالحی
- چکیده
- با توجه به اینکه هدف اولیه تاسیس پارک های ملی، امر حفاظت از ذخایر ژنتیکی و ارزش ها و خدمات اکولوژیکی می باشد، وجود کاربری های معارض و ناسازگار درون این پارک ها که با هدف اولیه حفاظت در آنها در تضاد کامل می باشد، باعث تخریب ساختار و جلوگیری از تحقق عملکردهای این مناطق حساس و با اهمیت گردیده است. در چنین شرایطی ارزیابی اثرات محیط زیستی، نه به عنوان روشی برای رد یا قبول این قبیل پروژه ها، بلکه برای نشان دادن اثرات مخرب آنها بر مناطق تحت حفاظت می تواند نشاندهنده شدت تخریب های وارده و میزان ناسازگاری توسعه های شدید با این گونه مناطق باشد. واقعیت آنست که داده ها و روش های مورد استفاده در ارزیابی اثرات محیط زیستی اغلب ناکارا و بسیار کلی بوده و پاسخگوی نیاز به انجام یک ارزیابی دقیق و مناسب بخصوص در مورد مناطق حساس و با اهمیت از نظر زیستی نمی باشند. بنابراین در راستای افزایش موفقیت ارزیابی اثرات محیط زیستی و افزایش کارایی نتایج آن، باید عدم قطعیت را به صورت یک مسئله در آن شناسایی نمود و در هر مرحله در پی کاهش آن جهت استحکام بیشتر نتایج ارزیابی بود. در این تحقیق به امکان استفاده از رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین در ارزیابی اثرات محیط زیستی در جهت کاهش عدم قطعیت آن در یک منطقه تحت حفاظت (پارک ملی گلستان) پرداخته شده است. در این راستا و به منظور کاهش عدم قطعیت های ناشی از داده و روش مورد استفاده در ارزیابی، مراحل دامنه یابی و تعیین و ارزیابی اثرات ناشی از جاده موجود در پارک ملی گلستان با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین صورت گرفت. با توجه به اصول اکولوژی سیمای سرزمین، برآیند شاخص های ساختاری، زیستی و اختلالی به عنوان شاخص تخریب کل محاسبه و پهنه بندی گردید. نتیجه این پهنه بندی نشان داد که مناطق اطراف جاده در طبقه تخریب زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است. نتایج این تحقیق، با توجه به مقیاس نسبتا وسیع بررسی و کمی و مکاندار بودن میزان تخریب، سندی مستدل در جهت اثبات مکانیابی غلط جاده آسیایی از درون پارک ملی گلستان بوده و نشان می دهد که وجود این جاده تخریب های قابل توجهی را در پارک به بار آورده است.
- Abstract
- Abstract Since the primary aim of establishing national parks is protection of genetic reserves, ecological values and services, no developmental project should be located inside and in their adjacent area. This is more substantial about linear infrastructures and specially roads due to their vast negative impacts. Unfortunately, presence of developments irreconcilable to protection, results in degradation of structure and functions of these sensitive and important areas. In such circumstance, Environmental Impact Assessment, not as a method for acceptation or rejection of such projects, but to illustrate the destruction to protected areas, can show the intensity of impacts and the degree of inconsistencies. Actually, data and methods used in Environmental Impact Assessment are mostly insufficient and over simplified and so unable to address an accurate and proper assessment especially in the case of protected and sensitive areas. Therefore, in order to increase the viability and efficiency of Environmental Impact Assessment, possible uncertainties and ways of reducing them should be defined and treated as a problem in every stage of the assessment. In this research, the possibility of utilizing landscape ecology in Environmental Impact Assessment to reduce its uncertainty, in Golestan national park is investigated. In order to reduce the uncertainties related to data and methods used in impact assessment, the stages of scoping, identification and assessment of impacts of road construction and operation in Golestan national park were implemented using landscape ecological approach. According to some principles of landscape ecology, resultant of structural, biological and disturbance indicators is calculated and the zoning of study area has been carried out using the overal indicator of degradation. Result of zoning shows that the road and its adjacent area belong to the classes of high and very high degradation. Using different scale of investigation and quantitative and location specific method, makes the result of this investigation as a rational proof over wrong site selection of the road inside Golestan national park. Key words: Environmental Assessment, Uncertainty, Landscape ecology, Golestan National Park, Degradation indicator