عنوان پایاننامه
مطالعه عوامل خطر آلودگی به ویروس
- رشته تحصیلی
- اپیدمیولوژی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده دامپزشکی شماره ثبت: 462 ت;کتابخانه دانشکده دامپزشکی - مخزن مرد آباد شماره ثبت: 462 ت;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 49980
- تاریخ دفاع
- ۰۱ آبان ۱۳۹۰
- دانشجو
- داریوش سعادتی
- استاد راهنما
- سعید بکایی, مهدی سلطانی
- چکیده
- مقدمه و اهداف: بیماری لکه سفید از جمله بیماری های ویروسی است که درایران و جهان باعث تلفات شدید در استخرهای پرورش میگو می شود. علیرغم اقدامات گسترده صورت گرفته جهت کنترل این بیماری درایران، هنوز اصلی ترین مشکل بهداشتی مزارع پرورش میگو در کشور می باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین سهم عوامل خطر بیماری لکه سفید در میگوهای پرورشی در استان خوزستان است. روش کار: در یک مطالعه مقطعی کلیه استخرهای موجود در منطقه چوئبده آبادان (223استخر) از خرداد ماه تا مهر ماه سال 1389 بررسی گردید. داده های مربوط به کلیه متغیرهایی (17 مورد) که با وقوع بیماری لکه سفید ارتباط دارند به روش مصاحبه با صاحبان استخرها و روش مشاهده دفاتر مربوطه اداره شیلات و اداره دامپزشکی استان خوزستان و همچنین اطلاعات موجود درهر مزرعه، در پرسشنامه معینی (فرم مطالعه) ثبت گردید. بویژه داده های مربوط به وقوع بیماری لکه سفید بر مبنای علائم بالینی و نتایج آزمایش PCRبا تایید مجدد اداره کل دامپزشکی استان خوزستان درفرم مطالعه ثبت گردید. درپایان از آنالیز رگرسیون لجستیک چند متغیره و محاسبه نسبت شانس و همچنین از آزمون مربع کای برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. همچنین در سال 1390 نیز استخرهای فعال (146 استخر) در سایت چوئبده مورد بازدید قرار گرفت و فراوانی عوامل خطر در استخرهای بیمار و سالم مشخص شد. به دلیل پایین بودن تعداد استخرهای فعال در سال 1390 امکان استفاده از مدل رگرسیون لجستیک ممکن نبود. تجزیه و تحلیل داده در این سال با استفاده از آزمون مربع کای انجام گرفت. نتایج: در سال 1389در موج اول اپیدمی بیماری لکه سفید که از تاریخ 3/5/89 الی 9/5/89 در استخرهای پرورش میگوی چوئبده آبادان رخ داد. از میان 223 استخر مطالعه شده، 6 استخر (2/7%) از نظر آزمایش PCR و علایم بالینی مثبت شدند. در این مرحله 5 متغیر در ارتباط با وقوع بیماری لکه سفید در استخرهای پرورش میگو، معنی دار بودند. تجربه بالای سرکارگر و مدیریت خوب بهداشتی خطر رخداد بیماری را کاهش می دادند. استفاده از غذای تایوانی (با برچسب یونی پرزیدنت) خطر بیماری را افزایش می داد. تمامی موارد بیماری مربوط به کانال 3 یا حاشیه رودخانه بودند و همچنین تمامی استخرهای بیمار لارو خود را از مرکز تکثیر گلف شریمپ (در استان خوزستان) تامین کرده بودند. بعلاوه مشخص شد که پیش از وقوع دوره اول اپیدمی دمای آب در تمامی استخرها 3 تا 4 درجه کاهش یافته بود. موج دوم اپیدمی لکه سفید در سال 1389، از تاریخ 15/6/89 شروع شد. تا آغاز صید استخرها در 28/6/89 از میان 217 استخر مورد مطالعه در این مرحله، 60 استخر (6/27%) درگیر بیماری لکه سفید گردیدند. نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون لجستیک چند متغیره نشان داد که در موج دوم اپیدمی؛ رابطه 4 متغیر با وقوع بیماری لکه سفید در استخرها معنی دار است. مدیریت ضعیف مبارزه با پرندگان (72/3(OR =، تحصیلات کم سر کارگر (29/3 (OR = و فیلتراسیون ضعیف آب ورودی (43/3 (OR = شانس رخداد بیماری را به طور معنی داری افزایش می داد و تغییرات کم شوری آب استخرها (16/0 (OR = شانس وقوع بیماری را کاهش می داد. در سال 1390 نیز بیماری لکه سفید به صورت 2 اپیدمی در سایت چوئبده رخ داد. در این سال برخی از متغیرها، همچون دما و شوری آب به طور کامل توسط پرورش دهندگان ثبت نشده بود. لذا بررسی آنها ممکن نبود، به علاوه تمام پرورش دهندگان در این سال از یک غذا با یک برچسب تجاری خاص استفاده نموده بودند. همچنین پرورش دهندگانی که مدیریت بهداشتی و قرنطینه ای ضعیفی داشتند در این سال در سایت حضور نداشتند. نتایج تجزیه و تحلیل اغلب متغیرها در سال 1390 همانند سال 1389بود، درمورد برخی از متغیرها به دلیل تغییرات انجام شده در سایت، در سال 1390 نتایج متفاوتی به دست آمد. نتیجه گیری:در مطالعه اخیر تاثیر 5 عامل (مرکز تامین لارو، محل تامین غذا، محل کانال، تجربه سرکارگر و مدیریت بهداشتی و قرنطینه ای) برای شروع و 4 عامل (مدیریت پرنده، تحصیلات سرکارگر، مدیریت فیلتراسیون آب ورودی و نوسانات شوری آب) برای ادامه رخداد بیماری لکه سفید در استخرهای پرورش میگو مشخص شد. برخی از این عوامل در مطالعات گذشته در مناطق دیگر نیز گزارش شده بودند که در مطالعه اخیر میزان تاثیر این عوامل با شاخص OR اندازه گیری شد. بعلاوه تاثیر تحصیلات و تجربه سرکارگر در این مطالعه مشخص شد که در مطالعات پیشین کمتر مد نظر قرار گرفته بود.یافته های این مطالعه به توسعه صنعت پرورش میگو در ایران، به ویژه در استان خوزستان می تواند کمک موثری نماید .
- Abstract
- Background and Objectives: White spot, as one of the infectious viral diseases, has made severe losses in shrimp ponds all over the world. Despite extensive efforts made to deal with and control the disease, white spot continues to be a major health problem in shrimp farms across Iran. In this research, the significance of the risk factors of white spot disease epidemic occurred in shrimp ponds of Choubdeh farming site in Khuzestan province of Iran is determined. Methods: A cross sectional study was conducted from June 1, 2010, to September 22, 2010 in 223 shrimp ponds of the site. Data was collected on 17 variables, hypothesized to be associated with the occurrence and epidemic of white spot, with the aid of the shrimp ponds owners and fisheries and veterinary organizations. The occurrence of white spot disease in the farming site was determined by clinical symptoms and the results of conventional PCR tests. Multiple regression and Chi square methods were used for analysis of the data and the effectiveness of the risk factors was established by odds ratio (OR). Results: It is found that poor management of birds fighting (OR = 3.72), less educated farm head worker (OR = 3.29) and poor filtration of the intake water (OR = 3.43) are significantly affected the occurrence of the disease while little changes in the salinity of shrimp ponds (OR = 0.16) decreases the odds of the disease. Conclusion: The most important risk factors of white spot disease in shrimp farming sites were identified in Khuzestan province and the share of each risk factor was determined. These findings help better develop shrimp farming across Iran, especially in Khuzestan province.