سید حسین نصر
سال و محل تولد: ۱۳۱۲، تهران
رشته تخصصی: فلسفه
سید حسین نصر استاد فلسفه و تاریخ علوم دانشکده ادبیات و علوم انسانی، رئیس دانشکده و کتابخانهی ادبیات و علوم انسانی، رئیس شورای عالی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد و اولین رئیس هیأت مدیره مؤسسه فرهنگی منطقهای است.
او از حوالی ۱۳۱۲ سالگی به منظور فراگیری دانش به ایالات متحده آمریکا میرود و پس از پایان تحصیلاتاش به وطن بازمیگردد. نصر برای تحصیلات دانشگاهی در انستیتوی تکنولوژی ماساچوست حضور یافت و فیزیک آموخت. دورهی کارشناسی ارشد را در رشتهی ژئوفیزیک و دکتری را در رشتهی تاریخ علم و با گرایش علوم اسلامی سپری گذراند. آن استاد نامی افزون بر دانشگاه تهران، در دانشگاههای معروف ایالات متحده آمریکا مانند جورج واشینگتن، هر آنچه میداند را از گنجینهی دانش خود به شاگردان جویای علم منتقل میکند.
ایشان برای مدتی ریاست دانشکده ادبیات، معاونت دانشگاه تهران و ریاست دفتر مخصوص فرح پهلوی را بر عهده داشته است. آن استاد بزرگ دانشگاه صنعتی اصفهان و انجمن شاهنشاهی فلسفه را بنیان نهاد. حضور در شورای عالی فرهنگستان شاهنشاهی علوم ایران، هیئت امناهای بنیاد فرح، فرهنگسرای نیاوران، موزه فرش، مرکز تحقیقات تاریخی و بنیاد شاهنامه فردوسی نیز در سوابق دکتر نصر میدرخشد. حضور در دفتر فرح پهلوی، تنها مقام و منصب سیاسی پذیرفتهشده از سوی آن استاد بزرگ است که دربارهی آن گفته است: «یکی از دلایلی که باعث شد که راضی شوم مقام ریاست دفتر مخصوص ملکه را بپذیرم این بود که تعداد زیادی از مراکز فرهنگی و هنری زیر نظر این دفتر بود، از موزه رضا عباسی گرفته تا موزه هنرهای معاصر تهران، از حفظ بافت سنتی اصفهان گرفته تا محافظت از فرهنگ سنتی یزد، از مراقبت و توسعه کارگاههای کاشیکاری ایرانی گرفته تا رسیدگی به مدرسه خان شیراز و میدان نقش جهان و صدها طرح و برنامههای دیگر که همگی آنها در راستای حفظ هویت فرهنگی ایران بود. در روزهایی که مملکت رو به متشنج شدن پیش میرفت، من بیش از هرچیز نگران این میراث فرهنگی بودم که سالها وقت خود را مصروف آن کرده بودم و از این لحاظ بار سنگینی بر روی وجدان خودم احساس میکردم».
دکتر سیدحسین نصر در کتاب «جوان مسلمان و دنیای متجدد» تاریخچهای از دستاوردهای فکر و فرهنگ و تمدن اسلامی ارائه داده است، بر ضرورت شناخت درست تمدن جدید و دنیای متجدد تأکید کرده و از حفظ اسلام سنتی برای مقابله درست با تمدن جدید سخن گفته است. در کتاب «معرفت و امر قدسی» آرا و اندیشههای سید حسین نصر گردآوری شده است. در این کتاب به مباحثی پیرامون معرفت و تقدسزادیی، سنت چیست، کشف دوباره امر قدسی: احیای سنت، معرفت قدسی، انسان پرومتهای و انسان پاپ گوپ گونه و عالم: تجلی لاهوت سخن گفته شده است. آن استاد بزرگوار در کتاب «اسلام و تنگناهای انسان متجدد»، سعی کرده است تا مسائل اصلی فراروی انسان متجّدد را، هم در شرق و هم در غرب، عنوان کند، سپس از زمینهها و ابزارهای تحقیق درباره میراث معنوی و فکری اسلام در دنیای امروز سخن بگوید و در نهایت برای استفاده از تعالیم سنّت الهی راهکار بدهد. آن استاد فرزانه در کتاب «آرمانها و واقعیات اسلام» سعی میکند ابعاد گوناگون اسلام را به دنیای غرب و آن دسته از مسلمانانی که تحتتأثیر این فرهنگ از سنت اصیل اسلامی دور شده را معرفی کند. از کلیات اسلام که بنیان اعتقادی همهی جریانهای اصیل سنت اسلامی است، سخن بگوید. همچنین جایگاه مهم تصوف و عرفان اسلامی و نقش متحد کنندهی آن در حوزههای عقلی و اجتماعی را عیان کند. هنر اسلامی و معنویت، مقدمهای بر اصول جهانشناسی اسلامی، هنر مقدس در فرهنگ ایرانی، سنت عقلانی اسلامی در ایران و علم و تمدن در اسلام از دیگر آثار ارزندهی دکتر نصر هستند.