محمدرضا مروی مهاجر
سال و محل تولد: ۱۳۲۳، مشهد
وفات: ۱۳۹۸
رشته تخصصی: جنگل شناسی
محمدرضا مروی مهاجر استاد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، مشاور عالی وزارت جنگل و محیطزیست ایالت زارلند آلمان، مدیر گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی کرج و معاون پژوهشی دانشکده منابع طبیعی است.
حضور او در جامعهی علمی با پذیرفته شدن به عنوان دانشجوی کارشناسی رشتهی جنگلداری دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران آغاز شد و در نهایت بهعنوان دانشجوی برتر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران فارغالتحصیل گشت. وی سپس برای ادامهی تحصیلات راهی دانشگاه پلیتکنیک زوریخ شد و توفیق یافت در رشتهی جنگلشناسی مدرک دکتری خود را اخذ نماید. ایشان پس از اخذ دکتری به میهن بازگشتند و به تدریس جنگلشناسی در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران پرداختند. بسیاری از استادان و پژوهشگران بهنام جنگلشناسی ایران، شاگردان جویای علم دکتر مروی مهاجر میباشند. محمدرضا مروی مهاجر به عنوان پیشگام مکتب «جنگلشناسی همگام با طبیعت» در ایران شناخته میشود. پروفسور مهاجر بر این باور بود که برای مدیریت جنگل باید طبیعت و فرایندهای اکولوژیک را الگو قرار داد. همچنین مدیریت جنگلها و منابع طبیعی کشور را نیازمند به یک ساختار تشکیلاتی قوی و مستقل میدانست و بر استقلال ساختار مدیریت جنگلها و مراتع از مدیریت کشاورزی تأکید ویژهای داشت. طرح تنفس جنگل یا همان مدیریت پایدار جنگلهای شمال، برای احیای آن جنگلها از طرحهای آن جنگلشناس نامی بود. استاد مروی مهاجر استراحت جنگل را به معنای رها کردن جنگلها به حال خود و ادامه تعرض به عرصه و اعیان جنگل نمیدانست. همچنین در موقع استراحت جنگلها، مسئله حفاظت فیزیکی تمام سطوح جنگلهای شمال حتی جدیتر از قبل را ضروری میدانست زیرا زمانی که یک اکوسیستم مانند جنگل در حال استراحت است، نباید توسط انسانها مورد تعرض و برداشت قرار گیرد.
آن استاد برجسته در فرهنگستان علوم عضویت داشته و از مهمترین پایهگذاران بخش جنگل در فرهنگستان بودهاند. استاد محمدرضا مروی مهاجر در جایگاه مشاور عالی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، مؤسسهی تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در تدوین برنامههای راهبردی جنگل کشور و همچنین سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تهران نیز خدمات ارزندهای ارائه دادهاند. عضویت در کمیسیون منابع طبیعی و محیطزیست پژوهشهای کاربردی دانشگاه تهران، شورای پژوهشی دانشگاه تهران و کمیسیون تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی هیأت ممیزه دانشگاه تهران نیز در سوابق اجرایی آن استاد محبوب میدرخشد.
فرهنگ کشاورزی و منابع طبیعی، تنوع زیستی و مدیریت پایدار جنگلهای خزری، اکولوژی جنگل و بیش ۱۶۰ مقاله در نشریههای ملی و بینالمللی در کارنامهی علمی روانشاد استاد محمدرضا مروی مهاجر میدرخشد. کتاب «جنگل شناسی و پرورش جنگل» دارای سه فصل با عناوین تاریخچه جنگلشناسی جهان، خصوصیات یک جنگل و پراکنش جنگلها است.