سید محمدتقی مدرس رضوی

تعداد بازدید:۷۸۹۸
سید محمدتقی مدرس رضوی

سال و محل تولد: ۱۲۷۴، مشهد

وفات: ۱۳۶۵

رشته تخصصی: علوم ادبیه، فقه، اصول، حکمت

سید محمدتقی مدرس رضوی استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی، استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و مدرس مدرسه عالی سپهسالار است.
وی جانشین خلف نیاکان دوست‌دار دانش خود بود که همگی نه تنها تمام توان خود را برای علم‌آموزی گذاشتند؛ که هیچ‌کدام به حفظ علم نزد خود بسنده نکرده و در جهت آموختن به انسان‌های جویای دانش و انتشار آثار علمی کوشش کردند. او برخلاف کودکان هم‌دوره‌ی خود، به مدارسی که به سبک جدید اداره می‌شدند فرستاده شد و افزون بر آن‌چه همه می‌خواندند؛ به یادگیری ریاضیات، نجوم و زبان فرانسه پرداخت. ایشان همچنین به آموختن علوم قدیمه نزد اساتید بزرگ دوران خویش مشغول گشت. وی کتاب‌هایی چون «مغنی» و «مطول» تفتازانی و شرح «منظومه» حاج ملاهادی سبزواری را در محضر میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری، «تحریراقلیدس»، «مجسطی»، «شرح لمعه» و «قوانین» را نزد پدر و شرح «هدایه» و «شرح اشارات» را نزد آقا بزرگ حکیم خواند.
آیت‌الله قمی، آیت‌الله آقا میرزا محمد، آقا سید محمد تنکابنی و آقا میرزا محمد طاهر تنکابنی نیز از دیگر استادانی بودند که سید محمدتقی مدرس رضوی در محضر آن‌ها به فراگیری دانش پرداخت.
آن استاد والامقام از معلمان به‌نام مدارسی چون سپهسالار، دارالفنون، علمیه، معرفت و شرافت بود. سپس به تدریس در دانشکده معقول و منقول و دانشکده ادبیات پرداخت و همچنین همکاری در لغت‌نامه دهخدا را نیز در به لیست خدمات ارزشمند خود افزود.
«احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی» به قلم آن استاد ممتاز دانشگاه تهران، نه تنها زندگینامه‌ی یک دانشمند صاحب‌نام، بلکه گزارشی از اوضاع و احوال فرهنگی ایران در قرن هفتم و زندگینامه‌ی خواجه، نتیجه‌ی تلاش در جهت شناساندن استادان، همکاران، دستیاران، شاگردان و فرزندان او، معرفی دانشمندان، خلفا، امرا و شاهان هم عصر با او، شرح اوضاع و احوال اسماعیلیه در ارتباط با خواجه، رصدخانه‌ی مراغه، آثار و مکاتبات خواجه و حکایت‌های مربوط به او نیز بود. استاد مدرس رضوی در اثر «سال‌شمار وقایع مشهد در قرن‌های پنجم تا سیزدهم» نیز با استفاده از منابع تاریخی دارای اعتبار و موثق، وقایع مهم تاریخ مشهد را از سده پنجم تا سیزدهم هجری قمری به صورت سال‌شمار ذکر و نکات برجسته‌ای را در مورد تاریخ این شهر به رشته تحریر درآورده است.
«آثار علوی در کائنات جو» به قلم مظفر بن اسماعیل اسنفراری توسط آن استاد بزرگ‌وار تصحیح شد. این اثر پیرامون یکی از هشت قسم علوم طبیعی به نگارش درآمده است. آثار علوی، به دانشی گفته می‌شود که در آن از علل و اسبابی بحث می‌شود که از ترکیب عناصر و مزج پدید نیامده باشد. اثر «اساس‌الاقتباس در منطق» نیز اثر ارزشمندی است که به فارسی ساده تألیف شده و همان‌گونه که آن استاد فقید در مقدمه کتاب وعده داده است، از ایرادات و اعتراضاتی که فایده‌ای نداشته و جز سرگردانی خواننده نتیجه‌ای ندارد خالی است و تمام فنون منطق را در خود جای داده است. تصحیح آثار دیگری چون رساله سیر و سلوک، المعجم فی معاییر اشعار العجم و تعلیقات حدیقه الحقیقه حکیم سنایی غزنوی در کارنامه‌ی علمی ایشان می‌درخشد.
آن استاد بزرگ در سال ۱۳۵۵ از سوی دانشگاه تهران به عنوان استاد ممتاز معرفی شد.

 

مشاهیر دانشگاه تهران