عزیز رفیعی

سال و محل تولد: ۱۲۸۹، تبریز

وفات: ۱۳۶۵

رشته تخصصی: دامپزشکی

عزیز رفیعی استاد دانشکده دامپزشکی، رئیس مؤسسه رازی و رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران است.
او در سنین نوجوانی در مطب دکتر علی توفیق، در زمینه‌های نسخه‌پیچی، رادیوگرافی و رسیدگی به امور می‌آموخت و کار می‌کرد. وی از جمله دانشجویان اعزام‌شده بود که از دانشگاه تولوز فارغ‌التحصیل شد. مدتی نیز در مدرسه آلفور پاریس به کسب علم پرداخت. حضور در انستیتو پاستور پاریس و سپس در انستیتوهای پاستور مراکش و الجزیره، به دانش و تجارب ایشان در عرصه‌ی دامپزشکی افزود. استاد رفیعی پس از بازگشت به سرزمین مادری، در مؤسسه رازی شروع به کار کرد. تنها دامپزشک حاضر در آن‌جا دکتر دلپی بود و عزیز رفیعی به عنوان رئیس آزمایشگاه، رئیس بخش و معاون فعالیت داشت و بعد از رفتن دکتر دلپی، ریاست آن مؤسسه را بر عهده گرفت. با تلاش و پشتکاری که از عشق به وطن، علم و پیشرفت در این دو سرچشمه می‌‌گرفت، به احداث بناهای متعدد آزمایشگاهی و تحقیقاتی، اصطبل حیوانات، بناهای اداری و مسکونی به موازات انواع خدمات بنیادی رفاهی، حفر چاه، لوله‌کشی آب شرب، راه‌اندازی مولد برق شبانه‌روزی، حمام بهداشتی، تأسیس مدرسه، تعاونی مصرف کارکنان، ارتباط بی‌سیم با تهران، احداث زمین‌های ورزشی، باشگاه و مهمان‌سرا برای کارمندان روی آورد. به واسطه‌ی حضور سازنده و تأثیرگذار دکتر رفیعی بزرگ‌وار، مؤسسه رازی مجهز به آزمایشگاه متعدد شد که بیش از ۴۰ گونه واکسن و سرم تولید کرده و بزرگ‌ترین تولیدکننده در منطقه تبدیل شد. دکتر دلپی با دیدن آن مؤسسه پس از گذر سال‌های طولانی گفت: «این مؤسسه را به صورت نوزادی تحویل جانشین خود دادم. لیکن امروز یک موجود کامل و قوی می‌بینیم»؛ این جمله به تنهایی بیانگر شکوه و عظمت استاد رفیعی است. آن استاد والامقام در جهت تعلیم و تربیت دامپزشکان و پزشکان نسل جدید کوشش می‌کرد و به این منظور کتاب‌خانه‌ی مؤسسه را به‌روز‌ترین مجلات و کتب علمی جهانی تجهیز کرده و شرایط آموزش و پژوهش در مراکز علمی مطرح در جهان را با اعزام اجباری کارکنان آن مؤسسه فراهم آورد.
آن استاد برجسته دانشکده دامپزشکی نماینده دائمی دولت ایران در سازمان بین‌المللی بیماری‌های واگیر و عضو ایرانی فرهنگستان دامپزشکی فرانسه بود. همچنین تجربه‌ی عضویت در هیئت مدیره سازمان بین‌المللی بیماری‌های واگیر و ۳ سال ریاست بر آن را دارا بود.
نتایج پژوهش‌های شادروان عزیز رفیعی پیرامون تب بازگرد در ایران، انتقال عوامل بیماری‌زا به وسیله کنه‌ها، کشف نوع مخصوص بورلیا، مطالعات مربوط به آبله گوسفندان، مشمشه، تب برفکی، تریپونوزومیاز، تب کیو و لپتوسپیروز طی مقالات متعددی در نشریات معتبر ملی و بین‌المللی به چاپ رسید. انگل‌شناسی (تک‌یاخته‌ها)، انگل‌شناسی کرم‌های پهن، انگل‌شناسی کرم‌های گرد و انگل شناسی کرم‌های بندپائیان از آثار ارزشمند آن استاد فقید است.
نام عزیز رفیعی به علت کشف یکی از عوامل تب بازگرد به نام «اسپیرو کتاپرسیکا» در فهرست کاشفین در بسیاری از کتاب‌های مرجع و فرهنگستان لاروس می‌درخشد. همچنین توفیق یافت نشان‌های درجه یک پژوهش، دانش، مدال لژیون دونور و نشان کوماندور را از دولت فرانسه دریافت کند. در سال ۱۳۵۲ نیز به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران معرفی شد.
 

مشاهیر دانشگاه تهران