غلامعباس توسلی
سال و محل تولد: ۱۳۱۴، تربت حیدریه
وفات: ۲۵ مهر ۱۳۹۹
رشته تخصصی: جامعهشناسی
غلامعباس توسلی استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، مدیرگروه جامعهشناسی دانشکده علوم اجتماعی، رئیس انجمن فرهنگی مطالعات بینالمللی جوامع فارسی زبان، نماینده شورای پژوهشی و هیأت ممیزه دانشگاه تهران است.
استاد توسلی از دانشآموختگان رشتهی زبان فرانسه در دانشسرای عالی تهران بود که به واسطهی آنکه شاگرد اول محسوب میشد به فرانسه اعزام گشت. در آن روزها بود که ریشههای پیوند با جامعهشناسی در وجودش شکل گرفت و به مرور محکم و جدانشدنی شد. در واقع همزمان به تحصیل زبان و ادبیات فرانسه در مقطع دکتری و علوم اجتماعی در مقطع کارشناسی مشغول شد. او رسالهی اصلیاش را با موضوع «جامعه سنتی ایران از دید اروپاییان: مقایسه دیدگاه انگلیسیها و فرانسویان» و رسالهی فرعی را با عنوان «صنایع دستی ایران و جنبههای روانشناسی اجتماعی آن» و با ۲ رساله دکتری دولتی از فرانسه را کسب کرد. همچنین با حمایت مالی مرکز تحقیقات علمی فرانسه، رسالهاش به چاپ رسید. وی برای مدتی همزمان در دانشسرای عالی تهران و مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران تدریس و پژوهش میکرد. سپس بهطور تمام وقت به تدریس در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران مشغول شد. ایشان مسئولیت سرپرستی و تدوین مطالعات اقتصادی، جامعهشناسی و طرحهای جامع شهری مانند طرح جامع تهران و طرح جامع شیراز را نیز بر عهده گرفته بود. این جامعهشناس برجسته طرح «سواد توأم با حرفه» را با هدایت و حمایت یونسکو و سازمان برنامه سرپرستی کرد. این استاد بزرگ در سمینارها و همایشهای فراوانی شرکت داشتند که به باور خودشان سهم تأثیرگذاری در تولید محتواهای علمیشان داشته است. به عنوان مثال دکتر توسلی در سمینار «علوم اجتماعی در آسیا» در سیملای هند بود، در آنجا مقالهای از وضعیت آموزش و پژوهش علوم اجتماعی ارائه داد که در هند چاپ و منتشر شد.
دکتر غلامعباس توسلی تجربهی ریاست بر دانشکده علوم اجتماعی و همینطور دانشگاه اصفهان را داشتهاند. استاد توسلی بزرگوار از اعضای هیئت مؤسس و معاون انجمن آسیایی علوم اجتماعی، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، انجمن بینالمللی جامعهشناسی، انجمن بینالمللی جامعهشناسی دینی و انجمن بینالمللی آموزش پرورش تطبیقی بوده است.
این استاد صاحب نام در کتاب «نظریههای جامعهشناسی» به موضوعاتی چون کارکردگرایی، کنش متقابل نمادین، پدیدارشناسی و جامعهشناسی شناختی و مکتب فرانکفورت پرداخته است. در اثر «روشنفکری و اندیشه دینی» نیز تحلیلی جامع از نگاه دکتر شریعتی ارائه داده است. جامعهشناسی شهری، اسلام دیروز و امروز، جامعهشناسی کار و شغل و پایان نظم سرمایه اجتماعی و حفظ آن از دیگر آثار ارزندهی ایشان میباشند. این استاد فقید در بیش کنفرانسهای بینالمللی و داخلی متعددی حضور و مشارکت داشتهاند و همینطور دارای مقالهها و مصاحبههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری میباشند. همهی اینها در کنار یکدیگر باعث شده که این استاد فرهیخته را «حافظه زنده جامعهشناسی» بدانند.
استاد غلامعباس توسلی در سال ۱۳۸۲ عنوان استاد برگزیده را به خود اختصاص داد. در سال ۱۳۸۱ پژوهشگر برجستهی سال شد و در تمام سالهایی که فعالیت علمی داشت، تقدیرنامههای فراوانی به پاس خدمات ارزشمندش دریافت کرد. مانند تقدیرنامهای که از فارغالتحصیلان علوم اجتماعی و لوحی که از رئیس دانشگاه تهران برای ارائه مقاله در سمینارها اخذ کرد.