حسین پیرنیا
سال و محل تولد: ۱۲۹۲، تهران
وفات: ۲۲ آبان ۱۳۷۲
رشتهتحصیلی: اقتصاد
حسین پیرنیا اقتصاددان، استاد دانشگاه تهران، مسئول اداره کل نفت، معاون وزارت دارایی، معاون نخست وزیر و بنیانگذار دانشکده اقتصاد و انجمن اقتصاددانان ایران است.
کوششها و خدمات ارزندهی حسین پیرنیا در عرصهی علم اقتصاد، او را شایستهی جایگاه پدر دانش اقتصاد ایران گردانید. پیرنیا از اولین کسانی بود که برای تحصیل در رشتهی اقتصاد، راهی فرانسه و سپس انگلستان شد. گویا آموختن از اقتصاددانان بزرگ جهان مانند جان مینارد کینز و حضور در کشورهایی که تمام تصمیمات مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعیشان وابسته به مطالعات علمی و پژوهشها است، ایشان را شیفتهی مطالعه و پژوهش و تشویق و حمایت از دانشجویان برای قرار گرفتن در همین مسیر کرده بود اما ایران هیچگاه به این تلاشهای علمی اهمیت نداد و حتی پس از سالها درگذشت وی، تصمیمات اجتماعی و اقتصادی تبدیل به فرایندی علمی نشدهاند. دکتر حسین پیرنیا فقط پدر دانش اقتصاد نبود، او برای دانشجویان نیز چونان پدری مهربان و دلسوز بود و در برخورد نیک با مردم و دریافت پروژههای بااهمیت نیز سرآمد دوران خویش بود. اگر امروز روزنههایی از امید به پیشرفت دانش اقتصاد در کشورمان وجود دارد، نتیجهی زحمات این استاد بزرگ برای جدایی این رشته از دیگر دانشکدهها و بنیانگذاری دانشکدهای مستقل برای اقتصاد است.
پدر دانش اقتصاد ایران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی را در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و انجمن اقتصاددانان ایران که انجمنی غیرسیاسی و غیرانتفاعی و برای بهبود آموزش و توسعه اقتصادی است را بنیان نهاد. آن اقتصاددان برجسته علاوه بر اینکه در عرصهی علم و دانش نقشآفرین بود، در به عهده گرفتن مسئولیتهای اجرایی و سیاسی حضور پررنگی داشت. در واقع او تجربهی خدمت در اداره نفت، وزارت دارایی و کابینه قوامالسلطنه را داشت.
آن استاد بزرگ در کتاب «مالیه عمومی» مالیات را اینگونه تعریف میکند: برداشت قسمتی از دارایی یا درآمد افراد برحسب توانایی پرداخت آنان برای تأمین مخارج دولتی. همچنین در کتاب «تفکر علمی و توسعه اقتصادی و اجتماعی» از برخورداری انسان از قدرت تفکر و توانایی شناخت خود، جامعه و جهان برای برقراری ارتباط در جهت کسب موفقیت سخن میگوید. ایشان در این کتاب طریق فهم علل وقوع پدیدهها و حل مشکلات و مسائل را وابسته به تعقل، تفکر و علم میداند. از دیگر آثار آن اقتصاددان برجسته ده سال کوشش در راه حفظ و بسط حقوق ایران در نفت، مالیاتها و بودجه، ترجمه اقتصاد در دو جلد، ترجمه ریاضیات تحلیلی برای اقتصاد و ترجمهی عقاید بزرگترین علمای اقتصاد است.