جلال افشار

سال و محل تولد: ۱۲۷۳، ارومیه

وفات: ۱۴ اسفند ۱۳۵۳

رشته تخصصی: جانورشناسی، حشره‌شناسی و آفات‌گیاهی

جلال‌افشار، فارغ‌التحصیل دانشکده علوم‌طبیعی شانیافسکی روسیه و استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، پژوهشگر، گیاه پزشک و حشره‌شناس است.
در شرایط آن زمان که مبارزه با آفات گیاهان و جانوران مضر جزو افسانه و خرافات بود، جلال افشار با ذوق و ابتکار خاص و فعالیت‌های خستگی ناپذیر خود به تنهایی شروع به جمع‌آوری و شناسایی حشرات و جانوران زیان‌آور محصولات کشاورزی ایران کرد. استاد جلال افشار از بزرگترین استادان حشره‌شناس در ایران و خاورمیانه به شمار می‌رود. وی جز هشت تن از افرادی می‌باشد که در راه پایه گذاری با پیشرفت و گسترش علوم کشاورزی ایران خدمات شایان و قابل توجهی انجام داده است.
این استاد فرهیخته، بنیان‌گذار علوم جانورشناسی، رشته‌های مختلف حشره‌شناسی از سیستماتیک گرفته تا حشره شناسی کشاورزی، پزشکی و دفع آفات در ایران است. همچنین او اولین و تنها مورد بسیار موفق مبارزه بیولوژیک در ایران را انجام داد. (وی برای نخستین بار در شمال ایران، مبارزه بیولوژیکی علیه شپشک استرالیایی مرکبات را بنیان نهاد).
جلال‌افشار که بخش اعظم عمر خود را به تحقیقات در زمینه حشره شناسی اختصاص داده بود پایه‌گذار اولین «موزه جانورشناسی» ایران در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران است. این موزه در برگیرنده مجموعه بزرگی از انواع گونه‌های جانوری شامل آبزیان و پرندگان و گونه‌های زیان‌آور و یا مفید کشاورزی را شامل می‌شود. فرایندهای مختلف و روش‌های مبارزه با انواع حشرات مضر نیز در این موزه به نمایش درآمده است.
این استاد بنام در دوره تلاش علمی خود، تأسیس «بنگاه دفع افات» در وزارت فواید (وزارت کشاورزی فعلی)، «ریاست آزمایشگاه حشره‌شناسی» دانشکده کشاورزی و «مدیریت آزمایشگاه حشره‌شناسی» وزارت کشاورزی را در کارنامه پر بار علمی خود دارد.
استاد افشار آثار و مقالات علمی ارزشمندی را از خود به یادگار گذاشته است. که ۱۷ عنوان از این آثار به چاپ رسیده و متأسفانه بسیاری از مطالب این استاد فقید چاپ نشده باقی مانده است. از جمله آثار چاپ شده ایشان می‌توان به «آفات مهم پنبه در ایران»، «آفات مهم میوه در ایران»، «حشره‌شناسی پزشکی و کشاورزی در ایران»، «شمه‌ای از تاریخ حشره‌شناسی»، «آفات مهم پسته، انجیر، بادام و گردو در ایران» اشاره کرد.
انتخاب به عنوان استاد ممتازی دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۱، به پاس نیم قرن خدمات علمی و فنی، از افتخارات این استاد فقید محسوب می‌شود.
 

مشاهیر دانشگاه تهران