فیروز حریرچی

سال و محل تولد: ۱۳۲۰، تبریز

وفات: خرداد ۱۳۹۵

رشته تخصصی: زبان و ادبیات عرب

فیروز حریرچی رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی، مدیرگروه زبان و ادبیات عربی، رئیس انتشارات دانشگاه، رئیس مجتمع آموزش عالی قم و رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد است.
دکتر حریرچی دارای مدرک کارشناسی در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و دکتری زبان و ادبیات عرب از همان دانشگاه است. او از محضر بزرگانی چون بدیع‌الزمان فروزان‌فر، استاد محمدتقی مدرس‌رضوی، دکتر محمد معین، دکتر ذبیح‌الله صفا، دکتر پرویز خانلری و استاد سید جعفر شهیدی بهره‌مند شد. ایشان در آموختن از دکتر محمد معین، دانشجویی مشتاق و کوشا بودند که به یادگیری روش تحقیق و تتبع و سجایای اخلاقی منجر گشت. همچنین در نگارش فرهنگ معین، به آن استاد نامی کمک کردند. تدریس زبان و ادبیات عرب در دانشکده ادبیات و علوم انسانی را از ۱۳۴۸ آغاز کردند. استاد حریرچی می‌گوید: «… ایرانیان، صاحب اندیشه بودند و وقتی قرآن کریم را خواندند، دیدند که در این کتاب آسمانی آرمان‌های جدیدی هست، از آن استقبال کردند و در گسترش و غنای زبان عربی کوشیدند و شاهکارهایی در این زبان پدید آوردند. چندین دهه است که زبان انگلیسی در کشور ما نفوذ دارد و بسیاری از نویسندگان ما این زبان را فرا گرفته‌اند، شما یک اثر انگلیسی از یک نویسنده ایرانی درباره زبان و ادبیات و فرهنگ لغات انگلیسی به من نشان بدهید که در بین مردم انگلستان یا آمریکا مرجع یا شاهکار باشد؛ نداریم، چون در این زبان اندیشه جدید پیدا نکرده‌ایم». بنابراین مطالعه‌ی زبان و ادبیات عرب از بعد از نفوذ اعراب به ایران ضروری است چرا که در شناخت فرهنگ و تمدن گذشته ایران به ما یاری می‌رساند.
آن استاد عالی‌مرتبه، در فرهنگستان بین‌المللی زبان و ادبیات عربی سوریه عضو بودند. برای مدتی تقریباً طولانی ریاست انتشارات دانشگاه تهران را عهده‌دار شده بودند. ریاست انجمن زبان و ادبیات عربی نیز در سوابق کاری ایشان وجود دارد.
موشح در ادبیات عرب (نخستین اثر)، دراسه و جیزه حول اشعار هاتف العربیه، پارسیان عربی‌نویس، ترجمه دفاع از اسلام (از نویسنده زن ایتالیایی)،، تأثیر زبان فارسی در عربی و حدود چهل مقاله در مجلات خارجی و داخلی در سوابق علمی ایشان می‌درخشد. فرهنگ اصطلاحات سیاسی (انگلیسی، عربی و فارسی) که از تالیفات جمال برکات محسوب می‌شود و حاوی اصطلاحات و واژه‌هایی است که در مکاتبات و قرادادهای بین‌المللی به کار می‌رود، از آثار مهم او است.
استاد حریرچی استاد برگزیده دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۱ و چهره ماندگار عرصه زبان و ادبیات عرب در سال ۱۳۸۳ است.

مشاهیر دانشگاه تهران