عنوان پایان‌نامه
تأثیر فناوری نگهداری آب زیرسطحی در خاکهای شنی بر رطوبت، شوری، دمای خاک و عملکرد گیاه در مناطق خشک
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6944;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75290;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6944;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75290
- تاریخ دفاع
- ۰۹ خرداد ۱۳۹۵
- دانشجو
- مهدی امیرپور رباط
- استاد راهنما
- مهدی شرفا
- چکیده
- کمبود‌آب‌خاک‌و‌تنشهای‌آب‌گیاه‌در‌ارتباط‌با‌آن،بزرگترین‌موانع‌غیر‌زنده‌رشد‌پایدار‌گیاه‌میباشند.لذا استفاده‌از‌تکنولوژیهای‌جدید‌جهت‌استفاده‌بهینه‌از‌آب ضرورری‌میباشد.فناوری‌نگهداری‌آب‌زیر‌سطحی یکی از روشهای نوین است که ویژگیهای آب خاک شنی را بهبود بخشیده و میتواند برخی مشکالت اکولوژیکی‌و‌زیست‌محیطی‌تولید‌محصول‌در‌خاکهای‌شنی‌با‌نفوذپذیری‌باال‌را‌کاهش‌دهد.پژوهش‌حاضر به‌بررسی تاثیر فناوری‌نگهداری‌آب‌زیرسطحی‌بر‌رطوبت،دما‌و‌شوری‌خاک،و‌عملکرد‌ذرت‌و‌جو‌در‌منطقه خشک‌کرمان )ایران( میپردازد.این‌تحقیق‌به‌صورت‌طرح‌پایه‌بلوکهای‌کامل‌تصادفی‌و‌در‌قالب‌آزمایش فاکتوریل‌با‌سه‌فاکتور1 )عمق‌جایگذاری غشاءهای‌پلی‌اتیلن )بدون‌جایگذاری غشاء،جایگذاری در‌عمق40، 60 و‌متناوب40 و60 سانتیمتری(،2)کاربرد‌مالچ )0 و4 تن‌در‌هکتار( و 3)شوری‌آب‌آبیاری )5/1 و5/3 دسی‌زیمس‌بر‌متر( در‌سه‌تکرار‌انجام‌شد.تمامی‌تیمارها‌در‌خردادماه‌سال1392 تحت‌کشت‌ذرت )سینکل کراس 704)قرار‌گرفتند‌و‌پس‌از‌برداشت‌ذرت،در‌آبان‌ماه‌همان‌سال‌از‌خاک‌هرکدام‌از‌تیمارها‌تا‌عمق60 سانتیمتری‌به‌صورت‌الیههای5 سانتیمتری‌نمونه‌خاک‌برداشت‌شد‌و‌قابلیت‌هدایت‌الکتریکی‌عصاره‌اشباع آنها‌اندازهگیری‌شد.سپس‌بعد‌از‌آماده‌سازی‌مجدد‌زمین در‌همان‌ماه،در‌تمامی‌قطعات گیاه‌جو‌کشت‌شد. نتایج‌نشان‌داد‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب‌در‌زیر‌سطح‌خاک‌سبب‌کاهش‌دفعات‌آبیاری‌نسبت‌به‌شرایط عدم کارگذاری این غشاءها شد. روند کاهش رطوبت در تیمار کارگذاری غشاء نگهدارنده آب زیر سطحی تدریجیتر‌از‌تیمار‌شاهد‌بود و‌با‌اضافه‌کردن‌مالچ‌به‌سطح‌خاک‌این‌روند‌تدریجیتر‌شد.تغییرات‌دمای‌خاک در‌عمقهای‌مختلف‌در‌تیمارهای‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب‌و‌کاربرد‌مالچ‌کمتر‌از‌شرایط‌عدم‌کاربرد‌مالچ و‌عدم‌کارگذاری غشاء‌بود.بررسی‌نتایج‌نشان‌داد‌که‌وجود‌غشاءهای‌پلی‌اتیلن‌تاثیر‌معنی‌داری‌بر‌افزایش قابلیت‌هدایت‌الکتریکی‌عصاره‌اشباع‌خاک‌نسبت‌به‌تیمار‌شاهد‌که‌فاقد‌غشاء‌پلی‌اتیلن‌بود‌نداشت.در‌نهایت اثرات‌مثبت‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب‌سبب‌تولید‌محصول‌ذرت در‌خاک‌شنی‌شد.کاربرد‌مالچ‌همچنین سبب‌بهبود‌شرایط‌آب‌خاک،تعدیل‌دما‌و‌در‌نهایت‌افزایش‌عملکرد‌در‌تیمارهای‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب شد.نتایج‌نشان‌داد‌که‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب‌در‌گیاه‌جو‌نیز‌مانند‌گیاه‌ذرت‌نسبت‌به‌تیمار‌شاهد)بدون کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب(اثرات‌مثبتی‌بر‌افزایش‌عملکرد‌و‌اجزاء‌آن‌داشت.همچنین‌براساس‌نتایج‌این تحقیق،مناسبترین‌عمق‌کارگذاری غشاء‌نگهدارنده‌آب‌در‌منطقه‌مورد‌مطالعه‌جهت‌برداشت‌محصول‌ذرت، عمق60 سانتیمتر‌‌و‌برای‌گیاه‌جو‌پاییزه‌عمق40 سانتیمتر‌پیشنهاد‌شد.
- Abstract
- Abstract Soil water deficits and associated plant water stresses comprise the greatest abiotic hindrance to sustainable plant growth. Thus using of new technologies is necessary to water optimum efficiency. Subsurface water retention technology is one of new methods which can reduce many of the ecological and environmental dilemmas occurring among today's crop production enterprises established on highly permeable sandy soils. This study investigated the effect of subsurface water retention technology (SWRT) in sandy soil on soil moisture, temperature and electrical conductivity and yield of maize and barely and also combined effect of these membranes with straw mulch in arid region of Kerman (Iran). This study was carried out in a randomized complete block design with three treatments: i) depth of polyethylene membrane (without membrane installation, membrane installation depths at 40, 60 and Alternate 40 and 60cm), ii) application of surface straw mulch (0 and 4 t.ha-1 ) and iii) irrigation by saline water (1.5 and 3.5 dS.m-1 ). All treatments were under maize cultivation (single cross 704) in June 2013 and after corn harvesting in November 2013, soil samples were taken from soil of each treat up to a depth of 60 cm in the form of 5 cm layers and their electrical conductivity of saturation extract were measured. Then barley was planted in all treatments. Results demonstrated that installing water-saving SWRT membranes below plant root zones reduced the frequency of irrigation compared to control. The moisture reduce- trend in SWRT treatment was more gradual than the control and adding mulch to the soil surface made it was more gradual. Changes of soil temperature at various depths in SWRT treatments and use of mulch was less than control without SWRT membranes and mulch. The results indicated that polyethylene membranes had no significant effect on changes of electrical conductivity of saturation extract of control. Finally, the SWRT membranes caused a positive effect on corn production in sandy soil. Application of mulch caused increasing of yield in SWRT treatment by improving soil water condition and temperature adjustment. The results showed that effect of SWRT membranes in barely was similar to the corn. Based on results of this research, installing SWRT membranes in 60 cm depth for corn is optimum but for barely this depth is 40 cm. Keywords: dry climate, mulch, sandy soil, subsurface water retention technology, water-saving membranes.
