عنوان پایان‌نامه
مبانی و احکام فقهی - حقوقی تجسس در امور امنیتی
- رشته تحصیلی
- فقه و مبانی حقوق اسلامی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 570د;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 74737;کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 570د;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 74737
- تاریخ دفاع
- ۲۲ خرداد ۱۳۹۵
- دانشجو
- محمدعلی برزنونی
- استاد راهنما
- حسین داورزنی, سیدمحمد حسینی
- چکیده
- با توجه به اهمیت حوزه‌ی امنیت و نظم عمومی و وجود سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی و لزوم تجسس در امور امنیتی، مهم‌ترین مسئله‌ی موردمطالعه در نوشتار حاضر بررسی مبانی و احکام فقهی- حقوقی تجسس در امور امنیتی است. برای پی‌جویی این مسئله، تجسس (پی‌جویی پنهان‌شده‌ها)، امنیت (آرامش و بی بیمی) و امور در این عرصه نیز، خوف از تلاشی نظام است. حفظ نظام، اعانه بر امام المسلمین، جلوگیری از اخلال در کیان امنیتی (ابعاد مختلف) و جایگاه تجسس در امور امنیتی و ضرورت آن با تأکید بر رویکرد امنیت جامعه‌محور، مورد کاوش قرار گرفت و به‌عنوان یک تحقیق بنیادی، با بررسی موضوع تجسس از زاویه‌ی امور امنیتی، تلاش شده است با روشی تحلیلی-توصیفی-استنباطی، مبانی و احکام فقهی و حقوقی تجسس در امور امنیتی را ارائه شود. لزوم حفظ نظام و مسؤولیت نظام اسلامی در تأمین نظم و امنیت عمومی و همه‌جانبه به‌عنوان مبنای فقهی تجسس در امور امنیتی قابل‌طرح است. بر اساس ادله‌ی احکام در فقه امامیه اعم از آیات و روایات و حکم عقل و نیز سیره‌ی معصومینعلیهم‌السلام و اجماع و اقوال بزرگان، تجسس در امور امنیتی مشروع است. دلیل عمده اسلام، حفظ نظم و تأمین امنیت عمومی همه‌جانبه و دیگر اهداف حیاتی حکومت، مواردی است که تجسس امنیتی را ناگزیر می‌سازد و هدف از آن نیز، حفظ حکومت اسلامی از توطئه‌ها و کارشکنی معاندان داخلی و خارجی است. نتیجه‌ی مجموع ادله، آن است که از منظر فقه امامیه تجسّس در امور امنیتی به‌منظور حفظ نظام و کیان اسلام و جلوگیری از تعدی و جاسوسی علیه آن، جایز و در موارد ضروری، واجب است. این مسئله با دو رویکرد قابل‌بحث است: خروج تخصصی و خروج تخصیصی. با هر دو رویکرد، مشروعیت تجسس در امور امنیتی قابل‌اثبات است، اگرچه دیدگاه متبع، خروج تخصصی و موضوعی این نوع تجسس از تجسس‌های نامشروع است. اما بر اساس خروج تخصیصی، تجسس در مقاصد امنیتی نظام از دشمنان داخلی و خارجی توسط حاکم اسلامی و مأموران حکومتی به دلایل فراوانی از حکم حرمت کلی تجسس، مستثنا می‌شود و برای این منظور، باید قواعد عمومی و ضوابطی کلی را ذکر کرد که کبرای قیاس تشخیص مصادیق جایز قرار گیرد و به‌طور خلاصه عبارت‌اند از قاعده‌ی حفظ نظام، حرمت اختلال در نظام، قاعده‌ی مصلحت، حرمت ظلم، انگیزه‌های خیر و اغراض شرعی و عقلایی صحیح، حکومت قاعده‌ی لا ضرر و تقدیم اهمّ بر مهم (قواعد تزاحم). در نگاه حقوقی، حق برخورداری عمومی از امنیت همه‌جانبه، لزوم حفظ نظم و نظام و نیز لزوم رعایت حقوق عمومی را به‌عنوان مبنای حقوقی تجسس در امور امنیتی می‌توان مطرح کرد. در متون و منابع قانونی در حقوق ایران نیز موارد بسیاری هست که موضوع تجسس‌های امنیتی را به‌ویژه در شرایط بحرانی، اضطراری و امنیتی مطرح کرده و هدف نیز پیش‌گیری رخدادهای ضد امنیتی و در صورت وقوع رخداد ضد امنیتی، بازگرداندن نظم اجتماعی و امنیت همه‌جانبه به جامعه است. این مقررات هم در ایران پیش از انقلاب اسلامی هست و هم پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اسناد فراوانی قابل‌استخراج است.
- Abstract
- Given the importance of security and public order and security and intelligence agencies and the need for security surveillance, the main problem studied in this paper considers the principles and provisions of legal jurisprudence in matters of security surveillance. The problem, hidden surveillance Security (peace and without fear) and security (different sizes) and the necessary surveillance and security affairs with an emphasis on community-based approaches to security had been exploring with the issue of security surveillance, efforts have been made by a method of analysis-descriptive-inferential methods& principles and legal and judicial rulings on security surveillance will be provided. The need to maintain overall public order and security in the Islamic government and the responsibility of the Islamic system and immersive as a legal basis for security surveillance will plan. Based on the evidence, whether the provisions in the Shiite jurisprudence and Quranic verses and hadiths and sayings of wisdom and the biography of the Innocents (pbuh) and their consensus elders, spying on security affairs is legitimated. The main reason in this field is to fear of the collapse of the regime. Maintain the system, donations to Muslim Imam, avoid disrupting the honor of Islam, maintaining order and public security immersive and other vital goals rule, cases in which security surveillance is inevitable and the purpose of it, preserving the Islamic government of conspiracy and obstruction internal and external enemies and the total evidence, that from the perspective of Jurisprudence surveillance in order to maintain system security and honor of Islam and prevent abuse and espionage against it permissible and necessary, obligatory. It is discussable with two approaches: the Technical and Allocative output and with both approaches, Legitimacy is verifiable in security surveillance, although in the first case (Technical output),The investigation is the subject of an illegitimate aim rifles, but in latter the one allocative output, Security surveillance purposes by the ruling system from internal and external enemies of Islam and the regime's officials,The frequency of the forbidden grounds of surveillance is no exception, and for this purpose, it should be noted that the general rules and general guidelines on eligibility of major premise is permissible, In short, are the rule and maintain the system, the sanctity of disorder in the system, rule of expediency, the sanctity of oppression, religious and rational motives and purposes no right, no harm rule and give importance to the important rule (conflict rules) In a legal perspective, the right to comprehensive public security, the need to maintain public order and military, as well as the rights of a legal basis for surveillance in security matters could be discussed. In the literature of Iran's law on many occasions that aim rifles at the security issue, particularly in critical and secuity condition and its purpose was to prevent anti-security events and restore social order and overall security to the community These regulations before the Islamic Revolution of Iran, and after the Islamic Revolution in numerous documents can be derived.
